نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

درد لگن و پا

برای درد لگن و پا عموماً دلایل مختلفی وجود دارد که باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند. گاهی علت این درد می‌تواند ناشی از فشار عصب در اثر بیماری‌های پیش زمینه‌ای چون سیاتیک (به دلیل ایجاد محدودیت حرکتی یکی از شایع‌ترین علل ناتوانی و درد است) و یا دیسک کمر (بیرون زدگی دیسک کمر)، اسپاسم عضلانی و مشکل در ستون فقرات و غیره باشد. عدم پیگیری به موقع این دردها می‌تواند به دلیل وجود مشکلات زمینه‌ای دیگر بسیار خطرساز بوده و در نهایت منجر به اختلالات حرکتی غیرقابل برگشت شود. کلینیک ارتوپدی ما با بهره‌مندی از متخصصین ارتوپدی حاذق مفتخر است به بیماران در رفع این مشکل جدی کمک نماید تا کیفیت زندگی افراد به حالت طبیعی باز گردد.

چه عواملی باعث بروز درد در لگن و پا می‌شوند

یکی از علل درد در لگن و پا آسیب به رباط‌ها، تاندون‌ها یا عضلات اطراف لگن در زنان است که می‌تواند باعث درد در محل آسیب و انتشار آن به نواحی دیگر شود. به عنوان مثال، هنگامی که فردی دچار کشیدگی ران می‌شود، وی در ناحیه ران یا کشاله ران احساس درد می‌کند و احساس ناراحتی دارد.

 وقتی درد در کشاله ران به سمت پایین پا کشیده می‌شود، می‌تواند نشستن، راه رفتن و سایر امور را دشوار سازد. نوع دردی که فرد دارد و هنگامی که آن را تجربه می‌کند ممکن است سرنخی در مورد علت آن داشته باشد.

از جمله دلایل عمده بروز دردهای لگن و پا شامل بیماری‌ التهابی لگن (PID)، سقط جنین، حاملگی خارج رحمی و یا سیاتیک، آسیب ستون فقرات، آرتروز، اسپاسم و گرفتگی عضلانی، دیسک کمر و در نهایت فشردگی اعصاب باشد که در ادامه به اختصار هر یک را توضیح می‌دهیم.

آیا بیماری التهابی لگن می‌تواند باعث درد در پاها شود؟‎

نقش سیاتیک در ایجاد درد در لگن و پا چیست؟ آیا بیماری التهابی لگن می‌تواند باعث درد در پاها شود؟

سیاتیک دردی در مسیر عصب سیاتیک است که بیمار را دچار ناراحتی کرده و از ناحیه پایین کمر منشعب شده و از طریق لگن و باسن به پاها منتقل می‌شود. به‌طورمعمول، درد سیاتیک که درد پا و لگن تلقی می‌شود فقط یک‌ سمت بدن را درگیر می‌کند. علل شایع درد سیاتیک: پارگی دیسک بین مهره‌ای، وجود زائده استخوانی در ستون فقرات یا تنگی کانال نخاعی است که در پی آن بخشی از عصب تحت ‌فشار قرار می‌گیرد و باعث ایجاد التهاب، درد و بی‌حسی در پای آسیب‌دیده می‌شود. درست است که درد سیاتیک می‌تواند بسیار شدید باشد، اما در اغلب موارد نیاز به جراحی ندارد. ضعف شدید پاها، ایجاد اختلال در عملکرد روده و یا مثانه، از نشانه‌های ابتلا به سیاتیک شدید است که احتمالاً نیازمند عمل جراحی باشد. آسیب‌دیدگی عصب سیاتیک با ایجاد دردی موسوم به درد سیاتیک همراه است. به بیانی ساده‌تر، آسیب‌دیدگی ریشه‌های عصبی L5 و L4 و S1 به ایجاد درد در پا منتهی می‌شود. آسیب‌دیدگی این عصب ممکن است بر اثر تصادفات رانندگی یا آسیب‌های ناشی از انجام کار بروز کند. علاوه بر این زمین خوردن یا آسیب‌های ورزشی نیز می‌توانند باعث آسیب‌‌دیدگی عصب سیاتیک و ایجاد درد پا شود که معمولاً با احساس سوزن سوزن، بی‌حسی و ضعف همراه است.

نقش سیاتیک در درد پا و لگن چیست؟

درد در این نواحی یا به عبارتی درد لگنی که تا انتهای پا انتشار می‌یابد ممکن است به دلیل فشردگی اعصاب آن ناحیه بر اثر عوامل مختلف مثل دیسک باشد. چنانچه اعصاب لگن تا پا تحت فشار قرار گیرد می‌تواند باعث ایجاد درد در ناحیه شود، راه حل رفع این درد حذف عامل فشردگی است. به عنوان مثال چنانچه دیسک به ریشه‌های اعصاب متصل به عصب سیاتیک فشار وارد کند و آن‌ها را تحت فشار قرار دهد عملکرد عادی آن‌ها دچار اختلال شده و می‌تواند باعث درد شود.

نقش فشردگی عصب در درد پا و لگن چیست؟

یکی دیگر از علل بروز درد در لگن و پا، کشیدگی و گرفتگی عضلانی یا اسپاسم عضلات ناحیه لگن و ران است که می‌تواند موجب درد عضله به‌خصوص درد کشاله ران و لگن شود. این گرفتگی‌های عضلانی می‌توانند در اثر فعالیت‌های شدید بدنی و یا عدم آمادگی بدن به‌وجود بیایند. مثلاً افرادی که ورزش‌های سنگین همچون وزنه برداری انجام می‌دهند یا آن دسته از افرادی که بدون گرم کردن شروع به ورزش می‌کنند، بیشتر در معرض این مشکل هستند.

نقش اسپاسم و گرفتگی عضلانی در درد لگن و پا چیست؟

به دلیل حساسیت بالای اعصاب اطراف ستون فقرات به آسیب و فشار یک تغییر جزئی در موقعیت دیسک یا آسیب فیزیکی به خود دیسک، می‌تواند سبب ناراحتی و درد خفیف تا شدید در فرد گردد. عارضه‌های مربوط به ستون فقرات مانند پارگی یا بیرون‌زدگی‌ دیسک یا آرتروز ستون فقرات و یا سیاتیک نیز می‌تواند به درد در لگن و پا منتهی شود. در مراحل پیشرفته‌تر بیماری و اختلال، شما درد مزمنی در ران خود احساس خواهید کرد که به سمت پشت پا کشیده می‌شود. بدیهی است در صورت بروز دردهای ناگهانی و طولانی مدت حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید چرا که ممکن است علل زمینه‌ای دیگری داشته باشد.

بیرون زدگی دیسک کمر چگونه به ایجاد درد در لگن و پا منتهی می‌شود؟

بیرون‌زدگی دیسک کمر باعث سوزش و فشار بر عصب‌های نخاعی ناحیه کمر می‌شود. در کل بیرون زدگی دیسک در اثر فشار یا ایجاد التهاب در اعصاب اطراف خود منجر به ایجاد دردهای طولی در امتداد اعصاب و ایجاد درد در لگن و پا می‌گردد. وقتی یکی از دیسک‌های کمر دچار آسیب می‌شود، می‌تواند تا بیش از محدوده طبیعی خود متورم گردد و به همین دلیل قادر به تحریک اعصاب نخاعی نزدیک به خود است. حتی گاهی بیرون زدگی دیسک کمر می‌تواند سبب فشردگی نخاع یا اعصاب نخاعی گردد. همین فشردگی اعصاب نخاعی باعث بروز درد در ناحیه لگن، ران و پای فرد بیمار می‌شود.

نقش حاملگی خارج رحمی در ایجاد درد در ناحیه لگن و پا چیست؟

یکی از دلایل بروز دردهای لگنی در زنان باردار حامگی خارج رحمی است. در چنین شرایطی تخمک به جای لانه گزینی داخل رحم در خارج از رحم و یا داخل لوله‌های فالوپ لانه گزینی می‌کند که این مسئله به دلیل ایجاد خونریزی داخلی برای مادر و جنین بسیار مهلک است. یکی از علائم نشان‌دهنده که می‌تواند فرد را به حاملگی خارج رحمی مشکوک نماید احساس درد در لگن  و پا است که با خون‌ریزی، لکه بینی، درد شدید شکمی و غیره همراه است.

نقش آسیب رباط، تاندون و عضلات لگن در ایجاد دردهای لگن و پا چیست؟

یکی از دلایل رایج بروز دردهای لگن و پا در افراد آسیب به رباط‌ها، تاندون‌ها یا عضلات اطراف لگن است که می‌تواند باعث درد در محل آسیب و انتشار آن به نواحی دیگر شود. هر گونه کشیدگی یا پارگی در رباط، تاندون و یا عضلات اطراف لگن می‌تواند در کل لگن و پا باعث ایجاد درد و ناراحتی برای فرد شود. از همین رو ضروری است در صورت بروز هر نوع حادثه‌ای برای لگن جهت بررسی آسیب‌های احتمالی و درمان فوراً با متخصص مشورت کنید.

نقش آرتروز لگن در بروز دردهای لگن و پا چیست؟

آرتروز یک بیماری شایع است که مفاصل فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث درد، تورم و سفتی می‌شود. هنگامی که آرتروز در لگن، زانو یا مچ پا اتفاق می‌افتد، راه رفتن یا انجام سایر کارهای روزمره دشوار است. هیچ درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد، اما می‌توان با ورزش و داشتن وزن سالم به بهبود وضعیت بیمار کمک کرد. قرار دادن پدهای گرم کننده یا بسته‌های یخ روی مفاصل دردناک می‌توانند درد و تورم را کاهش دهند. مسکن‌های بدون نسخه نیز می‌توانند در تسکین درد مورد استفاده قرار گیرند. در صورت بروز آرتروز در لگن امکان امتداد درد در پاها وجود دارد. درد ناشی از آرتروز مفصل لگن معمولا در کشاله‌ ران یا باسن فرد احساس می‌شود. این درد عموماً با انجام حرکاتی که باعث تحمیل وزن به مفصل لگن می‌شود، افزایش می‌یابد (حرکاتی از قبیل راه رفتن، ایستادن و یا چرخش مفصل لگن منجر به تحمیل وزن به لگن و تشدید درد در فرد می‌شود).

چه عواملی باعث ایجاد درد در کشاله ران و پایین پا می‌شود؟

یک علامت معمولی بروز آرتروز مفصل ران، درد شدید در ناحیه کشاله ران است که گاهی اوقات این درد به داخل ساق پا و تا ناحیه زانو منتشر می‌شود. احتمال تشدید درد کشاله ران با ایستادن یا راه رفتن به مدت طولانی نیز وجود دارد.

آیا درد لگن می‌‌تواند روی پای شما تأثیر بگذارد؟

در خصوص ارتباط بین درد لگن و درد پا باید گفت بسیاری از زنان مبتلا به مشکلات کف لگن هیچ دردی ندارند اما در کنترل ادرار به خصوص هنگام پریدن یا دویدن مشکل دارند. با این حال، برخی از افراد دچار کمردرد می‌شوند که این درد می‌تواند پس از مدتی به ران و کشاله ران آن‌ها انتشار یابد.

دلایل درد لگن هنگام راه رفتن کدام‌اند؟

در بیشتر موارد، علت درد لگن هنگام راه رفتن به سیستم اسکلتی - عضلانی فرد و آسیب‌های مرتبط با آن مربوط می‌شود که شامل موارد زیر است:

• استخوان‌ها
• مفاصل
• عضلات
• تاندون‌ها

در برخی موارد، درد می‌تواند با سایر اندام‌ها و بافت‌های لگن شما نیز همراه باشد. گاهی درد در لگن و پا را همزمان تجربه خواهید کرد.

علت اهمیت جدی گرفتن دردهای لگن و پا؛ علل زمینه‌ای بیماری‌های نهفته

از جمله آزاردهنده‌ترین دردهای سیستم اسکلتی بدن می‌توان به درد در لگن و پا اشاره کرد. این نوع درد می‌تواند اختلال جدی در راه رفتن فرد بیمار ایجاد کند و معمولا با لنگش همراه است. از آنجا که دردهای لگن و پا می‌توانند نشان‌دهنده آسیب‌های دیگری در فرد باشند، این نوع درد زنگ خطری برای بیمار محسوب می‌شود تا با بررسی بیشتر بخش‌های مختلف بدن خود از جمله عضلات، تاندون‌ها، رباط‌ها و سیستم اسکلتی، مشکلات و آسیب‌های احتمالی و نهفته خود را رصد کرده و برای درمان این آسیب‌های نهفته اقدام نماید. وجود ناراحتی در لگن و پا هرچند می‌تواند بسیار دردناک و غیرقابل تحمل باشد اما زنگ خطری برای فرد محسوب می‌شود تا علت زمینه‌ای آن‌ها را بررسی کرده و به درمان بپردازد. بدیهی است عدم درمان به موقع و عدم پیگیری گاهی می‌تواند خطرات جبران ناپذیری از جمله بروز ناتوانی برگشت ناپذیر را به دنبال داشته باشد.

سخن پایانی

همانطور که در مقاله اشاره شد دلایل مختلفی برای ایجاد درد لگن و پا وجود دارد که آگاهی از هریک می‌تواند به تشخیص فوری و درمان به موقع بیماری کمک شایانی نماید. از جمله این دلایل می‌توان به آسیب به تاندون‌ها، رباط‌ها و عضلات لگن، بیماری التهابی لگن، سیاتیک، فشردگی عصب در لگن و پا، اسپاسم و گرفتگی عضلانی، بیرون زدگی دیسک کمر، آرتروز و آسیب‌های ستون فقرات اشاره کرد. چنانچه در ناحیه لگن و پا احساس درد دارید و این درد توانایی حرکت را از شما سلب کرده، در اسرع وقت به پزشک مراجعه نماید. کادر درمانی مجرب کلینیک ارتوپدی ما آماده ارائه خدمت به شما در این حوزه است. می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره درمانی با شماره‌های ذیل تماس حال نمایید.

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو