نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

عمل آرتروز زانو؛ خداحافظی همیشگی با درد زانو و بازیابی حرکتی زانوی آسیب دیده

اگر شما نیز با مشکل آرتروز زانو مواجه شده‌اید، پس حتماً به خوبی می‌دانید که این درد تا چه میزان آزار دهنده و ناخوشایند است. با وجود آرتروز زانو، دیگر نمی‌توان مانند قبل به پیاده روی و خرید پرداخت و از انجام کارهای ساده روزانه لذت برد. علم پزشکی همواره به دنبال شیوه های موثری برای رهایی بیماران از این درد بود. بنابراین اگر به یک متخصص حاذق و با تجربه مراجعه کنید، بدون شک به شما برای درمان این درد کمک فراوانی خواهد نمود. یکی از شیوه‌های موثر و عالی برای رفع چنین مشکلی، عمل آرتروز زانو است که ما در این قسمت می‌خواهیم در مورد آن با شما صحبت کنیم.

Arthritis-knee

آرتروز زانو چیست و چرا باید عمل آرتروز زانو انجام دهیم؟

قبل از آن که در مورد عمل آرتروز زانو با دکتر آرتروز زانو صحبت کنیم، خوب است اندکی با این بیماری و روند ابتلا به آن آشنا شویم. آرتروز در واقع یک نوع بیماری است که طی آن، بالشتک‌های طبیعی که میان استخوان‌ها و مفاصل ما وجود دارند، آسیب دیده و به مرور زمان از بین می‌روند. این موضوع سبب می‌شود تا استخوان‌های مفاصل، بیش از اندازه به همدیگر نزدیک شده و با پدیده‌ای به نام ساییدگی مواجه شوند. 
آرتروز در قسمت‌های مختلفی از جسم می‌تواند رخ دهد و آرتروز زانو یکی از شایع ترین نوع آن‌ها به شمار می‌رود. زمانی که فردی به این بیماری دچار می‌شود به آرامی با درد، تورم و سفتی مفاصل مواجه می‌شود. در این گونه مواقع است که توان حرکتی خود را از دست داده و دیگر نمی‌تواند مانند قبل به انجام امور ساده روزانه خود بپردازد. 
آرتروز دو نوع دارد که یکی از آن‌ها استئوآرتریت و دیگری آرتریت روماتوئید نام دارند. استئوآرتریت معمولاً در مواقعی رخ می‌دهد که بیمار پا به سن گذشته و در طول عمر خود بیش از اندازه از مفاصل خود استفاده کرده است. اما بیماری آرتریت روماتوئید یک تجربه متفاوت است و ممکن است انسان‌ها در هر سن و سالی به آن مبتلا شوند. در این بیماری سیستم ایمنی دچار اشتباه شده و با حمله به مفاصل بدن، التهاب فراوانی در این قسمت به وجود می آورد که حاصل آن آرتزو می‌گردد. 
خوشبختانه درمان هر دو نوع آرتروز، با انجام عمل جراحی امکان پذیر است. در واقع روش‌های درمانی بسیار زیادی برای برطرف کردن این بیماری وجود دارد، اما عمل جراحی آرتروز زانو یکی از موثرترین و رایج ترین شیوه های درمان این بیماری می‌باشد.
 

با روش‌های مختلف و هزینه عمل آرتروز زانو آشنا شوید

عمل آرتروز زانو، یکی از بهترین روش‌هایی است که این روزها بسیاری از متخصصان، توسط آن بسیاری از آسیب‌هایی که در اثر آرتروز برای بیمار به وجود آمده است را کاهش می‌دهند. شما می‌توانید با مشاهده فیلم عمل آرتروز زانو که برخی از وب‌ سایت‌ها موجود است، با روند این عمل آشنا شده و برای آن آماده شوید.
 لازم به ذکر است که عمل جراحی آرتروز زانو، با روش‌های مختلفی انجام می‌شود؛ این که متخصصان کدام یک از این روش‌ها را برای شما انتخاب می‌کنند، به پارامترهایی مانند سن، وضعیت سلامتی، سبک زندگی، آناتومی بدن و... بستگی دارد. در ادامه مطلب شما را با روش‌های مختلف عمل آرتروز زانو آشنا می‌کنیم:
 
1. لیزر درمانی
اگر بخواهیم به یکی از ساده‌ترین و در عین حال موثرترین روش‌های عمل آرتروز زانو اشاره کنیم، بدون شک از لیزر درمانی نام خواهیم برد. در این شیوه درمانی، امواج قدرتمند لیزر به لایه‌های عمیق پوست نفوذ کرده و هر نوع آسیب دیدگی و التهابی که در این قسمت وجود دارد را برطرف می‌نمایند. 
یکی از مزایای درمان آرتروز با استفاده از امواج لیزر این است که بیمار درد چندان زیادی را تجربه نخواهد کرد. همچنین دوران نقاهت این عمل بسیار کوتاه است و بیمار پس از مدت زمان کوتاهی می‌تواند به زندگی عادی و معمولی روزانه خود بازگردد. لازم به ذکر است که هزینه عمل آرتروز زانو به روش لیزر، بسیار مناسب است و همه
بیماران می‌توانند از پس آن برآیند.
 
2. آرتروسکوپی
یکی دیگر از رایج‌ترین روش‌های عمل آرتروز زانو، آرتروسکوپی می‌باشد؛ در این روش درمانی، متخصصان یک لوله فلزی بسیار باریک که به صورت توخالی طراحی شده است را به درون مفاصل وارد کرده‌اند. اگر فیلم عمل آرتروز زانو را مشاهده کرده باشید، خواهید دید که در انتهای این لوله، یک دوربین فیلم برداری قرار دارد. توسط این دوربین، پزشک می‌تواند به خوبی قسمت‌های مختلف مفاصل را مشاهده نموده و مشکلات آن را برطرف کند.
متخصصان ابتدا یک شکاف بسیار کوچک در حد چند میلی‌متر را در بدن بیمار ایجاد کرده و از طریق آن، لوله فلزی آرتروسکوپ را وارد بدن بیمار می‌کنند. تصاویری که این دوربین برای جراحان ارسال می‌کند، به آن‌ها کمک می‌کند تا محل دقیق جراحی را مشاهده کرده و با نهایت دقت و مهارت، عمل جراحی آرتروز زانو را انجام دهند.
 
3. استئوتومی
یکی دیگر از روش‌هایی که این روزها برخی از متخصصان برای برطرف کردن مشکل آرتروز زانوی بیمار خود از آن استفاده می‌کنند، استئوتومی است. در این شیوه قسمتی از استخوان را اره نموده و سپس اقدام به جا به جایی دو قطعه استخوان با همدیگر می‌نمایند. پس از گذشت مدت زمانی که این استخوان‌ها با همدیگر جوش خوردند، وضعیت جدیدی برای بیمار به وجود می‌آید که در آن دیگر خبری از آرتروز و درد و ناراحتی آن نیست.
 
4. تعویض مفصل زانو
گاهی اوقات مفصل زانوی بیمار به حدی آسیب دیده است که نمی‌توان با سایر روش‌های درمانی به او کمک کرد. در این گونه مواقع، متخصصان عمل جراحی تعویض مفصل زانو را برای بیماران خویش در نظر می‌گیرند. البته این عمل تنها در مواقعی انجام می‌شود که سایر روش‌های درمانی برای بیمار موثر نبوده باشند و بیمار به سبب درد شدید زانو، از انجام کارهای روزانه خویش محروم شده باشد.
شما با مشاهده فیلم عمل آرتروز زانو و تعویض مفصل آن، به خوبی می‌توانید با مراحل این عمل آشنا شوید. در این عمل متخصصان پایین‌ترین استخوان ران و بالاترین استخوان درشت نی را در ابتدا از بدن بیمار خارج می کنند. در ادامه به جای آن‌ها، سطوح فلزی سنگین را قرار می‌دهند و پس از آن، مفاصل می‌توانند به راحتی بر روی همدیگر حرکت نمایند.
 

چه زمانی عمل آرتروز زانو برای بیماران در نظر گرفته می‌شود؟

برخی از افراد با وجود آن که به بیماری آرتروز زانو مبتلا هستند، اما به دنبال عمل جراحی آرتروز زانو نمی‌روند. آن‌ها ترجیح می‌دهند با آرتروز زانوی خود بسازند و با روش های درمان خانگی، اندکی از درد آن را تسکین دهند. اما در برخی از مواقع پزشکان تنها راه حلی که برای درمان آرتروز زانوی بیمار پیش روی خود می‌بینند، عمل جراحی است. شاید برای شما نیز این سوال به وجود آمده است که چه زمانی انجام عمل آرتروز زانو واجب و ضروری می‌شود؟ در ادامه مطلب پاسخ این سوال را به شما خواهیم داد:

زمانی که درد زانوی بیمار به قدری شدید شده است که دیگر تاب و توان راه رفتن را ندارد

هنگامی که بیمار حتی در هنگام خواب و استراحت نیز با درد شدیدی در زانوهای خود مواجه است

زمانی که بیماری آرتروز زانو، باعث به وجود آمدن حالت پرانتزی یا ضربدری پاها شده است

هنگامی که بیمار از سایر روش‌ها درمان آرتروز استفاده کرده، اما هیچ کدام او را به نتیجه مطلوب نرسانده‌اند

زمانی که غضروف‌ها به حدی آسیب دیده‌اند که استخوان‌ها بیش از اندازه به همدیگر ساییده می‌شوند. در این گونه مواقع احتمال شکستن استخوان نیز وجود دارد که بدون شک درد بسیار زیادی را با خود به همراه می‌آورد


آمادگی‌های لازم برای انجام عمل آرتروز زانو

زمانی که متخصصان عمل جراحی آرتروز زانو را برای شما در نظر گرفته‌اند، باید به خوبی برای انجام این عمل آماده باشید.‌ برای آن که بتوانید به نتایج بسیار خوبی از این عمل دست پیدا کنید، باید به تمامی پارامترهایی که به عنوان آمادگی برای عمل آرتروز زانو مطرح شده اند، دقت و توجه فراوانی نمایید. در ادامه مطلب، به شما خواهیم گفت که امور لازم قبل از انجام عمل جراحی آرتروز کدامند:

ابتدا با پزشک خود جلسه ای تنظیم خواهد شد که در ان، وضعیت سلامتی و جسمانی شما به خوبی مورد بررسی قرار می‌گیرد

پزشک با دقت بالایی تمام آزمایشات را انجام میدهد و اگر فرد بیماری های زمینه ای نیز داشته باشد، انها را نیز در معاینات خود لحاظ خواهد کرد

پزشک متخصص برای بیمار در قبل از انجام عمل جراحی آرتروز، دستور آزمایش خون، آزمایش ادرار و نوار قلب خواهد داد

اگر بیمار به کم خونی مبتلا باشد ، پزشک برای او داروهایی برای درمان کم خونی تجویز خواهد نمود

در ادامه پزشک داروهایی که بیمار مصرف می‌کند را بررسی میکند. گاهی اوقات پزشک به بیمار خود می‌گوید که مصرف هر نوع داروی رقیق کننده خون را دو هفته قبل از جراحی کاملاً قطع کند

کادر درمان به بیمار متذکر خواهند شد که تا چند هفته قبل از عمل جراحی آرتروز، نباید از دخانیات و الکل استفاده نماید

اگر پزشک صلاح بداند بیمار میتواند شب قبل از عمل، دوش بگیرد و بدن را با استفاده از شامپوهای دارای ترکیبات کلرهگزیدین بشورد

 

نکاتی مفید برای مراقبت‌هایی که بعد از عمل آرتروز زانو باید انجام دهید

پس از آن که عمل آرتروز زانو را انجام دادید، باید به بهترین شکل ممکن از خود مراقبت نمایید. چرا که تجربه نشان داده است هر چقدر در دوران نقاهت پس از عمل به خوبی از خود مراقبت کنید، شانس موفقیت در این عمل را پیش از پیش افزایش خواهید داد. در ادامه مطلب به شما خواهیم گفت که پس از عمل جراحی آرتروز زانو، چه کنید تا دوران نقاهت شما به خوبی سپری شده و به سلامتی کامل دست پیدا کنید:
 
1) مصرف داروهای مسکن: بدون شک کسی که به تازگی عمل آرتروز زانو را انجام داده است، با دردهایی پس از عمل مواجه خواهد بود. به خصوص این دردها در ساعات ابتدایی عمل ممکن است بیش از پیش احساس شوند. در این گونه مواقع می‌توانید با مشورت پزشک خویش، از داروهای مسکن و ضد التهاب استفاده کنید تا درد شما کاهش پیدا کند.
2) مصرف داروهای رقیق کننده خون: گاهی اوقات بر اساس وضعیتی که جسم شما از آن برخوردار است، پزشک برای شما داروهای رقیق کننده خون را تجویز می‌کند. به سبب آن که پس از عمل جراحی آرتروز برای زانو، احتمال لخته شدن خون وجود دارد، بنابراین پزشک با تجویز داروهای رقیق کننده خون، موجب می‌شود تا خون به خوبی در پاها به جریان درآید.
3) فیزیوتراپی: بدون شک تمامی کسانی که به تازگی عمل جراحی آرتروز زانو را انجام داده‌اند، باید تمرینات فیزیوتراپی را برای تقویت قوای عضلانی و همچنین بهبود دامنه حرکتی خود در نظر بگیرند. فیزیوتراپی به شما کمک می‌کند تا هرچه زودتر دوران نقاهت خود را سپری کرده و مانند گذشته به فعالیت‌های روزمره خود مشغول باشید. بدون شک بیماری آرتروز زانو و عملی که انجام داده‌اید عضلات زانوی شما را بیش از پیش ناتوان کرده‌اند. برای آن‌که دوباره این توان را به آن‌ها بازگردانید، به تمرینات فیزیوتراپی نیاز دارید.
4) زانوبند: ممکن است پزشک از شما بخواهد که در دوران نقاهت و مراقبت‌های پس از عمل آرتروز زانو، از زانوبند استفاده کنید. زانوبند ابزاری است که به شما کمک می‌کند زانوهای خود را بهتر به حرکت درآورده و از آسیب دیدن آن جلوگیری کنید. اگر شما به تازگی عمل جراحی آرتروز برای زانوی خود انجام داده‌اید، پس بدیهی است که پای شما با کوچک‌ترین حرکت یا فشاری دچار آسیب شود. بنابراین سعی کنید در طول شبانه روز و به‌ خصوص شب‌ها در هنگام خواب، حتماٌ زانو بند ببندید.
5) مراقبت از پانسمان: هر چند بخیه‌هایی که بر روی زانوی شما وجود دارند پس از چند روز توسط پزشک کشیده می‌شود، اما در طول همان مدت شما باید به خوبی از زخم‌های خود مراقبت کنید. شما باید بر اساس آن‌چه پزشک برایتان تجویز کرده است، هر روز پانسمان خود را عوض کنید. اما مراقب باشید که هیچ نوع آلودگی بر روی پای شما به وجود نیاید؛ تنها در این صورت است که می‌توانید اطمینان داشته باشید زخم بخیه‌های شما به زودی خوب شده و شما می‌توانید به زندگی عادی بازگردد.
6) تغذیه سالم: برخی از افراد پس از انجام عمل آرتروز زانو، ممکن است اندکی اشتهای خود را از دست بدهند. می‌خواهیم به شما بگوییم کم شدن اشتها پس از عمل جراحی آرتروز، امری کاملاً طبیعی است و نباید نگران آن شوید. در عوض سعی کنید در برنامه غذایی روزانه خود از مواد مقوی مانند پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی استفاده کنید تا جسم شما توان و قدرت خود را از دست ندهد.
7) زمان بازگشت به ورزش: پزشکان عقیده دارند کسانی که عمل جراحی آرتروز زانو را انجام می‌دهند، در هفته‌های اول باید مراقب زانوی خود بوده و از انجام هر نوع فعالیت ورزشی خودداری کنند. اما خبر خوبی که برای شما دوستداران ورزش داریم این است که پس از گذشت ۳ الی ۶ هفته پس از این عمل جراحی، می‌توانید با مشورت پزشک خویش، فعالیت‌های ورزشی خود را آغاز کنید.
8) استحمام: برخی از افراد از پزشک معالج خود سوال می‌پرسند که چه زمانی پس از انجام عمل آرتروز باید به حمام بروند؟ در صورتی که پزشک از پانسمان ضد آب برای شما استفاده کرده باشد، هیچ منعی برای دوش گرفتن شما وجود ندارد. بنابراین می‌توانید با خیال راحت استحمام کرده و جسم خود را تمیز کنید. علاوه بر این، به سبب آن‌که پانسمان‌های شما کاملاً ضد آب هستند، پس از استحمام نیازی نیست آنها را عوض کنید. البته اگر پانسمان‌ها جدا شده‌ و یا آسیب دیده‌اند، بهتر است آن‌ها را پس از دوش گرفتن عوض کنید.
9) رابطه جنسی: یکی دیگر از مواردی که در دوران مراقبت‌های پس از عمل آرتروز زانو باید به آن توجه کنید، رابطه جنسی است. فراموش نکنید که شما بین 10 روز تا 2 هفته پس از انجام این عمل نمی‌توانید اقدام به برقراری رابطه جنسی نمایید. چرا که این موضوع می‌تواند فشار مضاعفی بر روی مفاصل زانوی شما وارد نماید. البته ممکن است پزشک به شما بگوید که می‌توانید از پوزیشن‌هایی در هنگام رابطه جنسی استفاده کنید که فشاری بر روی مفاصل زانوی شما وارد نکند. 
 

سخن پایانی

مقاله‌ای که مطالعه کردید تحقیق جامع و کاملی بود در زمینه عمل آرتروز زانو؛ ما تصمیم گرفتیم در این مقاله اطلاعات و آگاهی‌هایی را در زمینه عمل آرتروز زانو، علت و شیوه انجام آن خدمت شما عزیزان ارائه دهیم. همچنین به شما گفتیم که برای انجام این عمل به چه آمادگی‌هایی نیاز دارید و پس از آن باید چگونه از خود مراقبت کنید؟ 
در نهایت باید به این موضوع اشاره کنیم که زانوها بخش مهمی از سیستم جسم ما را تشکیل می‌دهند؛ چرا که ما در هنگام راه رفتن، کار کردن و انجام ساده‌ترین امور روزانه به قدرت و توان زانوهای خود نیاز داریم. حال اگر به هر دلیلی زانوهای شما دچار ساییدگی شده و با بیماری آرتروز مواجه شده‌اید، باید برای درمان آن به یک متخصص حاذق و باتجربه زانو یا ارتوپد مراجعه کنید.  
او پس از انجام معاینات دقیق، روش‌هایی را برای شما در نظر خواهد گرفت که شاید یکی از آنها عمل جراحی زانو باشد. امیدواریم با انجام این عمل، دوباره توان و قدرت زانوهای خود را به دست آورید و مانند قبل از راه رفتن، پیاده روی، ورزش کردن و زندگی لذت ببرید.
 

 

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو