نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات
درد کمر و لگن در بارداری؛ یکی از عارضه‌های شایع در میان خانم‌های باردار
درد کمر و لگن در بارداری یکی از شایع ‌ترین دردهایی است که زنان در این دوره از زندگی ‌شان با آن مواجه میشوند. این درد هم میتواند در سمت راست بدن، هم در سمت چپ بدن بروز و موجب ناراحتی و بی ‌تابی شود. از جمله خطرات این عارضه برای فرزند و مادر، میتوان به زایمان زودرس، سقط جنین، از بین رفتن جفت، پارگی رحم اشاره کرد. در ادامه میخواهیم به برخی از سوالات شما که در کلینیک فوق تخصصی لگن از پزشک می‌پرسید مانند علت درد کمر و لگن در اوایل بارداری، درد کمر و لگن در ماه اول بارداری، درد کمر و لگن در ماه دوم بارداری، مطالبی را به شما ارائه دهیم.
 
فهرست مطالب:
درد کمر و لگن در بارداری
درد کمر و لگن سمت راست در بارداری
علت درد کمر و لگن در اوایل بارداری
راهکارهای پیشگیری از کمردرد در دوران بارداری
ورزش هایی برای تسکین درد زیر شکم و کمر و لگن در بارداری
کارهایی که برای کاهش درد کمر و لگن در بارداری باید انجام داد.
سخن پایانی
 
درد کمر و لگن در بارداری
ممکن است برای شما سوال باشد که ایا درد کمر و لگن نشانه بارداری است؟! در جواب باید گفت که خیر! هر فردی در طول عمر خود ممکن است گاها با کمر درد و لگن درد در دست و پنجه نرم کند، اما این موضوع همواره نشانه این نیست که فرد مبتلا به کمر درد و لگن درد، حامله است! اما برعکس این موضوع میتواند صادق باشد. کمردرد و لگن درد در بارداری میتواند به تعداد دفعات زیادی برای برخی از بانوان باردار رخ دهد. در ادامه به بررسی برخی موارد از جمله علت درد کمر لگن در بارداری، درد پایین کمر و لگن در بارداری، درد شدید کمر و لگن در بارداری و موارد دیگر میپردازیم.
درد کمر و لگن در بارداری از مشکلات شایعی است که برخی از زنان در طول این دوران با آن مواجه می‌شوند. این درد هم میتواند در سمت راست، چپ یا هر دو سمت احساس شود. علاوه بر این، درد زیر شکم و کمر و لگن در بارداری ممکن است با درد کمر و لگن در سمت راست همراه باشد.
علت درد کمر و لگن در اوایل بارداری یا در طول مدت بارداری، بسیار گسترده است و میتواند از تغییرات فیزیکی در بدن زن باردار ناشی شود. افزایش وزن و تغییرات هورمونی ممکن است باعث تنش و فشار بر مفاصل و عضلات در ناحیه کمر و لگن شود. علاوه بر این، فشار روی اعصاب نیز میتواند باعث ایجاد درد در این ناحیه شود.
اگر درد کمر و لگن در حاملگی شما شدید است و با استراحت و تغییر وضعیت بدن تسکین نمی‌یابد، بهتر است با پزشک خود مشاوره کنید. پزشک شما ممکن است برای شما فیزیوتراپی، برخی از داروها یا استراحت را تجویز کند. در بعضی موارد، تزریقاتی که به‌صورت موضعی به ‌طور مستقیم در محل درد انجام می‌شوند، می‌توانند به تسکین درد شما کمک کنند.
در اغلب موارد، درد کمر و لگن در بارداری طبیعی است و به دلایل گوناگون از جمله افزایش وزن، اختلالات هورمونی و یا حتی استرس و اضطراب بروز می کند. اما اگر درد شما به قدری غییر قابل تحمل است که از همه کار های روزمره خود باز مانده اید، یا اینکه علائم دیگری مانند تب، تاری دید، یبوست یا مشکلات ادراری و ... را دارید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما میتواند به شما درباره علت درد کمر و لگن در اوایل بارداری یا در ماه های دیگر بارداری، اطلاعاتی را به شما بدهد و درمان مناسب را برای شما تجوبز کند. شما می توانید با تماس با کادر درمان ما، از آخرین و کارآمد ترین روش های درمان درد کمر و لگن در بارداری مطلع شوید.
 
درد کمر و لگن سمت راست در بارداری
درد کمر سمت راست بالای لگن در بارداری، یکی از شایع ترین علائم بارداریست که میتواند به مشکلات جدی برای مادر و نوزاد منجر شود. این درد ممکن است به شدت احساس شود و در برخی موارد ممکن است با درد زیر شکم همراه باشد.
گفتیم علت درد کمر و لگن در اوایل بارداری ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی و فشار بر روی اعصاب باشد. همچنین، وزن اضافی که بارداری با خود به همراه دارد، میتواند علت درد کمر و لگن در اوایل بارداری یا در ماه های دیگر بارداری باشد. در برخی موارد، ممکن است درد کمر و لگن سمت راست در بارداری به دلیل عفونت ادراری، عفونت رحم یا مشکلات دیگر در ناحیه تناسلی باشد.
درمان درد کمر و لگن سمت راست در بارداری ممکن است شامل تغییرات در رژیم غذایی، ورزش منظم و در صورت لزوم و صلاحدید پزشک، مصرف دارو باشد. به طور کلی، توصیه می‌شود که در اوایل بارداری از برخی ورزش‌های ساده مانند پیاده‌روی یا شنا کردن در آب استفاده کنید. همچنین، تغییرات در رژیم غذایی نیز میتواند به کاهش درد کمک کند. برای مثال، میتوانید از مصرف موادی مانند شکر و آرد سفید کاسته و به جای آن، از موادی مانند سبزیجات و میوه‌ها استفاده کنید.
درد کمر و لگن سمت راست در بارداری نباید نادیده گرفته شود چرا که ممکن است هم برای جنین و هم مادر خطرات جبران ناپذیری را داشته باشد. در صورتی که با این درد مواجه هستید، بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. تیم درمان ما آماده امداد رسانی به شما عزیزان می باشد.
 
علت درد کمر و لگن در اوایل بارداری
در این بخش میخواهیم به طور دقیق به بررسی علت درد کمر و لگن در اوایل بارداری بپردازیم.  درد کمر و لگن در اوایل بارداری، بیشتر به علت افزایش وزن، تغییر در مرکز جاذبه بدن و فشار بیشتر بر روی مفاصل و عضلات پشتی بدن رخ می‌دهد. همچنین، ترشح هورمون پروژسترون در بدن زن باردار، مخصوصا در سه ماهه اول بارداری، می تواند باعث ایجاد درد کمر و لگن شود.
اگر بخواهیم دلیل دقیق تری برای این درد بیان کنیم، باید بگوییم که هورمون ها با ایجاد تغییر در سوخت و ساز بدن، در نهایت منجر به درد کمر و لگن در بارداری می شوند. از مهم ترین این هورمون‌ها، می توان به هورمون پروژسترون و ریلکسین اشاره کرد. هورمون پروژسترون با اثر بر رباط‌های نزدیک لگن و عضلات آن، باعث شل شدن آن ها و در نهایت باعث ایجاد درد در این نواحی می شود.
باید توجه داشت که این فشار در ماه های بعدی بیشتر شده و بدین معنا که درد کمر و لگن در هفته 38 بارداری که تقریبا تمام اندام های جنین رشد کرده و آماده خروج از رحم مادر است، به مراتب بیشتر از درد کمر و لگن در ماه چهارم بارداری یا ماه های اول بارداری است.
مورد بعدی که می تواند باعث ایجاد درد در لگن و کمر شود، وضعیت خوابیدن است.
خوابیدن به پهلو می تواند به ایجاد فشار در مفاصل کمک کند. مادران باردار معمولا به دلیل درد وارد شده به شکم، طی دمر خوابیدن یا رو به بالا خوابیدن، ترجیح می دهند رو به پهلو بخوابند، اما همین روش خوابیدن می تواند باعث بروز درد در ناحیه لگن شود.
استئونکروز سر استخوان ران می تواند دلیل بعدی بروز این درد باشد. استئونکروز معمولا به دلیل اختلال در جریان خون استخوان ران رخ میدهد. هنوز، علت دقیق و علمی این عارضه مشخص نشده ولی عواملی مانند سن بالای مادر، سطح بالای پروژسترون و استروژن و همچنین آسیب مستقیم رحم در حال رشد، می تواند از دلایل بروز این عارضه باشند.
پارگی لابراتال استابولوم مورد بعدی است که به بررسی آن می پردازیم.
پارگی لابراتال، شامل آسیب بافتی و غضروف لگن است. در صورت بروز این عارضه، معمولا صدا هایی از مفاصل شنیده می شود. زنان باردار به دلیل اختلالات هورمونی ممکن است به این عارضه دچار شوند.
مواردی دیگری از جمله نحوه خوابیدن، فشار بر روی سیاتیک، پوکی استخوان مفصل ران، استرس و اضطراب که معمولا باعث درد کمر و لگن در ماه هفتم بارداری، درد کمر و لگن در ماه هشتم بارداری و همچنین درد کمر و لگن در ماه نهم بارداری می‌شود نیز در بروز این عارضه بی تاثیر نیستند.
اگرچه درد کمر و لگن در بارداری اغلب ناراحتی و اضطراب را برای زنان باردار ایجاد می‌کند، اما معمولا بیشتر زنان این درد را در طول بارداری تجربه می‌کنند و پس از زایمان بهبود می‌یابد. در طول دوران بارداری نیز ممکن است ترشح این هورمون ها کم و زیاد شوند و مقدار ثابتی نداشته باشند. در صورت کاهش ترشح این هورمون ها، درد کمر و لگن نیز به نسبت کاهش می یابند.
به طور کلی، افزایش وزن، تغییرات هورمونی و... موارد دیگر که قبل تر ذکر شد، می تواند باعث بروز درد در ناحیه کمر و لگن شود و این موضوع کاملا طبیعی است، اما در صورتی که درد غیر قابل تحملی بر بدن شما تحمیل شد، پیشنهاد می‌کنیم که در اسرع وقت به یک پزشک متخصص مراجعه کرده تا از آسیب های احتمالی جلوگیری کنید. 
کادر درمان ما در این زمینه آماده ارائه خدمات به شما عزیزان می‌باشد و همیشه در کنار شماست تا با ارائه روش‌های بهتر و امن‌تر، به شما در کاهش درد کمر و لگن در بارداری کمک کند. همچنین اگر سوالی درباره علت درد کمر و لگن در اوایل بارداری برای شما ایجاد شد، میتوانید با کادر درمان ما تماس بگیرید.
 
راهکارهای پیشگیری از کمردرد در دوران بارداری
برای پیشگیری از این درد کمر و لگن در بارداری، میتوانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
 
ورزش: انجام ورزش‌های ساده و منظم میتواند به پیشگیری از درد کمر و لگن کمک کند. ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا، یوگا و تمرینات استقامتی میتواند بهبود عملکرد عضلات کمر و لگن و بهبود جریان خون در این مناطق کمک کند.
استراحت مناسب: استراحت کافی و درست در طول روز و شب میتواند به پیشگیری از درد کمر و لگن کمک کند. بهتر است در طول روز بین کارها استراحت کافی داشته باشید و در شب به مدت حداقل هشت ساعت بخوابید.
رعایت رژیم غذایی: رعایت یک رژیم غذایی سالم و مناسب میتواند به پیشگیری از درد کمر و لگن کمک کند. مصرف مواد غذایی با ارزش غذایی بالا مانند میوه، سبزیجات، ماهی و گوشت سفید، میتواند بهبود سلامت کمر و لگن کمک کند.
کفش مناسب: پوشیدن کفش بدون پاشنه و راحت، می تواند به کاهش فشار به ستون فقرات کمک شایانی کند.
 
ورزش هایی برای تسکین درد زیر شکم و کمر و لگن در بارداری
 
پیاده روی: این ورزش ساده که تقریبا توسط همه افراد قابل انجام است، علاوه بر کمک به سلامتی کلی بدن، به کاهش درد کمر و لگن نیز کمک میکند.
یوگا: انجام این ورزش در بارداری یکی از بهترین راه ها برای کاهش درد کمر و لگن در بارداری است. این ورزش برای کاهش استرس، افزایش انعطاف پذیری بدن و کاهش درد عضلانی بسیار مفید است.
شنا: یکی از ورزش هایی که به کاهش درد کمر و لگن در بارداری کمک میکند، شنا است. آب در برابر بدن فشار کمی دارد و این باعث میشود که درد عضلانی را کاهش دهد.
تمرینات پیلاتس: تمرینات پیلاتس به خصوص در بارداری که برخی از عضلات بدن در حال تضعیف هستند، بسیار مفید است. این تمرینات برای افزایش قدرت عضلات پشت و کمر، بهبود رفتار استخوان و کمک به بهبود حالت بدن کاربرد دارد.
 
کارهایی که برای کاهش درد کمر و لگن در بارداری باید انجام داد.
شما میتوانید در خانه خود با رعایت برخی از نکات ساده، درد زیر شکم و کمر و لگن در بارداری را کاهش دهید.
 
از انجام فعالیت هایی که به شما فشار وارد میکند، خود داری کنید.
تا میتوانید در کار های خانه از همسر خود کمک جویا شوید.
کفش های پاشنه دار نپوشید. پاشنه بلند، فشار و درد را افزایش میدهد.
برای پوشیدن لباس، ابتدا بنشینید. پوشیدن لباس و شلوار روی پا های ایستاده به افزایش درد کمر و لگن در بارداری کمک میکند!
موقع خواب، حالت های مختلف را تست کنید. سعی کنید حالتی را پیدا کنید که کم‌ترین فشار را به شما وارد کند.
برای بالا رفتن از پله ها سعی کنید قدم هایتان را  کوتاه بردارید.
 
سخن پایانی
این عارضه با اینکه بین مادران باردار بسیار شایع است، ولی میتواند فرد را به شدت اذیت کند. اذیت شدن مادر و درد کشیدن زیاد او قطعا تاثیراتی را روی فرزند میگذارد. پس بهتر است که اطلاعات کافی درباره درد کمر و لگن در بارداری، علت درد کمر و لگن در اوایل بارداری یا در ماه های مختلف بارداری داشته باشید تا بتوانید از خود و فرزندتان به بهترین شکل ممکن مراقبت کنید.
تقریبا در بیشتر خانم ها درد لگن مشاهده میشود، اما یک سری صحبت هایی از اطرافیان خود میشنویم که اگر در هفته ی x بارداری، مادر مبتلا به لگن درد شود کودک وی پسر بوده و همچنین اگر مادر در هفته ی y مبتلا به لگن درد شود جنسیت کودک او دختر است. باید گفت که درد لگن در بارداری و جنسیت جنین، هیچ ارتباطی با هم ندارند و همه این موارد، حرف هایی هستند که هیچ سند علمی ندارند. بهترین راه برای تشخیص جنسیت فرزندتان، سونوگرافی میباشد.
درباره علل مختلف درد کمر و لگن در بارداری صحبت کردیم و گفتیم که تغییرات هورمونی، افزایش وزن و... میتواند از علل این عارضه در طول بارداری باشند. توصیه هایی نیز جهت کاهش درد مادران در منزل مطرح شد که با رعایت این موارد میتوانید تا حد زیادی به سلامت خود و فرزندتان کمک کنید. در نهایت باید گفت که تیم پزشکی ما همواره آماده خدمات رسانی به شما در حیطه این بیماری می‌باشد. در صورت بروز هر گونه سوال و مشکل، با ما تماس بگیرید.
 
دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو