نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

درمان دیسک گردن؛ به دو روش تهاجمی و غیر تهاجمی با توجه به تشخیص متخصص ارتوپد

درمان دیسک گردن به شرایط بیمار و میزان آسیب دیدگی بستگی دارد. در مراحل اولیه این بیماری متخصص به منظور درمان دیسک گردن، استفاده از گردن بند طبی، فیزیوتراپی و برخی داروها را به عنوان  درمان سریع دیسک گردن یا درمان دیسک گردن تجویز می‌کند که در صورت عدم مراجعه زودهنگام به متخصص ارتوپد، ممکن است فرد نیاز به جراحی پیدا کند. برای پیشگیری از عوارض دیسکوپاتی گردن، تا انتها مطالب با ما همراه باشید تا با روش‌های درمان دیسک گردن آشنا شوید.

Cervical-disc-treatment

 

انواع مشکلات دیسکوپاتی گردن از زبان افرادی که تجربیات دیسکوپاتی گردن را دارند.

دیسکوپاتی گردن از لایه خارجی به نام آنولوس فیبروزوس و یک مرکز به نام نوکلئوس پولپوزوس تشکیل شده که مرکز در اثر بالا رفتن سن، خاصیت ضربه‌گیری و حفاظت از دیسک را از دست می دهد و لایه خارجی دیسک تحلیل رفته که سبب بیرون زدگی دیسکوپاتی گردن می شود. 
دیسکوپاتی گردن بیرون زده، به عصب‌ها فشار وارد می کند و سبب ایجاد درد یا بی‌حسی، گزگز کردن و ضعف می گردد. در بعضی موارد این بیماری به نخاع فشار وارد کرده یا سبب بروز مشکلاتی در پا خواهد شد. همچنین دیسکوپاتی گردن می تواند به فلج شدن دست ها و مشکلات جدی در هنگام کارکردن دست منجر شود.
انواع مشکلات دیسکوپاتی گردن از زبان افرادی که تجربیات دیسکوپاتی گردن را دارند، شامل موارد زیر می باشد:
 
بیرون زدگی یا فتق دیسکوپاتی گردن:
با بالا رفتن سن، محتوای مایع درون دیسک ها کاهش یافته و مهره‌ها کوتاه‌تر و از کار افتاده‌تر خواهند شد. فتق دیسک زمانی ایجاد می شود که لایه بیرونی دیسک پاره و محتویات درونی دیسک از آن خارج گردد.
 
پارگی دیسکوپاتی گردن، تغییرات دژنراتیو یا تغییرات تخریبی دیسکوپاتی گردن 
پارگی دیسکوپاتی گردن با ترک های کوچکی که در داخل دیسک ایجاد می شود به طور تدریجی بزرگتر شده و با افزایش فشار دیسک، هسته دیسک به یکی از این شکاف ها وارد و آن را گشاد می کند و روی ریشه عصبی فشار وارد می کند و سبب دیسکوپاتی گردن می شود.
 
ضربه ها و آسیب های ورزشی:
انجام تمرینات ورزشی و ضربه هایی که در شرایط مختلف ممکن است به گردن وارد شوند سبب ایجاد دیسکوپاتی گردن می شوند.
 

راهکارهای تشخیص علت دیسک گردن در جوانی قبل از اجرا روش‌های درمان دیسک گردن

تشخیص دلیل دیسکوپاتی گردن در جوانی یا سنین بالاتر با معاینه کامل گردن، دست‌ها و اندام‌ های پایینی صورت می گیرد. پزشک ارتوپد، در ابتدا شرح حال کامل بیمار را بررسی می کند و گردن بیمار را از نظر دامنه حرکتی و علائمی که درگیر شدن ریشه‌های عصبی یا نخاع را مشخص می کنند، بررسی می کند. پس از معاینه اولیه، برای تشخیص بهتر علت دیسکوپاتی گردن در جوانی و سنین مختلف، پزشک از آزمایش های خاصی استفاده خواهد کرد.
 
سی تی اسکن:
در سی تی اسکن، تصویر برداری با استفاده از اشعه ایکس صورت می گیرد که در تشخیص علت دیسک گردن در جوانی و سنین دیگر یا بروز یا عدم بروز دیسک نقش زیادی دارد.
 
ام آر آی:
یکی از بهترین روش ها برای تشخیص علت دیسک گردن در جوانی و سنین مختلف و درمان دیسک گردن یا درمان سریع دیسک گردن، اسکن ام آر آی می باشد. اسکن MRI می‌تواند هر گونه چرخش عصب در اثر دیسکوپاتی گردن را مشخص نماید. اسکن ام آر آی به علت غیر تهاجمی بودن، خطر پایین و کیفیت تصویر، برای تشخیص دقیق تر دیسکوپاتی گردن بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.
 
میلوگرام:
میلوگرام نوعی تصویر برداری توسط اشعه ایکس از کانال ستون فقرات است که می‌تواند فرو رفتن استخوان، تومور و فشار روی نخاع یا اعصاب در اثر دیسک را مشخص نماید.
 
نوار عصب عضله:
نوار عصب عضله به پزشک این امکان را می دهد تا در تشخیص فشار وارده روی گردن دقیق تر عمل کند. همچنین متخصص می تواند میزان ضایعه ایجاد شده را نسبت به تشخیص علت دیسکوپاتی گردن در جوانی و دیگر سنین، بهترین روش را برای درمان دیسک گردن تجویز نماید. باید به این نکته توجه داشت در مواردی که فشاری روی ریشه های عصبی وجود ندارد، نباید انتظار نتیجه غیر طبیعی از نوار عصب داشت.
 

روش‌های درمان دیسک گردن یا درمان سریع دیسک گردن

از آنجایی که مراقبت های غیر جراحی مانند ورزش، فیزیوتراپی و عمل کایروپراکتیک به طور کامل اثر دیسکوپاتی گردن تخریب شده را درمان می‌نماید، اما اگر این روش‌های درمان دیسک گردن بصورت  غیر جراحی موثر واقع نشوند، جراحی گردن مورد ارزیابی قرار می گیرد. در ادامه درباره انواع روش‌های درمان دیسک گردن خواهیم پرداخت.
 
روش‌های غیر تهاجمی جهت درمان دیسک گردن
 
صحیح خوابیدن:
هنگام خوابیدن، به پشت بخوابید و زانوهای خود را خم کرده سپس  یک بالش زیر سر و گردن بگذارید. سپس سر را به آرامی به جلو خم کرده و این حرکت را  به مدت 10 ثانیه انجام دهید. در صورت داشتن احساس ناراحتی و درد قابل توجه، حرکت را متوقف نمایید.
 
سرما و گرما:
استفاه ازکمپرس یخ تا دو روز پس از آسیب دیدگی جهت کاهش التهابات و درد توصیه می گردد. همچنین استفاده از کمپرس گرم می تواند سبب بهبود سختی ماهیچه ها گردد. برای مشکلات گردن استفاده از کمپرس سرد و گرم به عمق بافت ها نفوذ کرده و سبب کاهش التهابات می گردد.
در صورت استفاده از هرکدام از کمپرس های گرم یا سرد، آنرا به مدت 20 دقیقه بر روی قسمت مورد نظر قرار داده و سپس به مدت 40 دقیقه به موضع استراحت دهید. کمپرس های سرد و گرم را درون یک حوله قرار داده و از قرار دادن مستقیم آن‌ها بر روی پوست خود خودداری نمایید. 
نکته: 72 ساعت اول کمپرس سرد و پس از آن کمپرس گرم استفاده شود.
 
تمرینات کششی:
انجام تمرینات کششی در مراحل اولیه دیسکوپاتی گردن تجویز می شود و می تواند تا حد زیادی از پیشروی بیماری جلوگیری کند. تمرینات کششی بر اساس توانایی های بیمار به عنوان درمان دیسک گردن تجویز می شود. 
 
فیزیوتراپی:
فیزیوتراپی برای کشش عضلات گردن و به حداقل رساندن درد دیسکوپاتی گردن تمریناتی را درنظر گرفته است. معمولا درمان‌های فیزیوتراپی شامل ماساژ گردن، استفاده از گرما و سرما، ورزش، استفاده از لیزر و امواج ماورا صوت و امواج مادون قرمز خواهد بود.
 فیزیوتراپی در درمان دیسک گردن خفیف موثر می باشد. فیزیوتراپی و تمرینات کششی باعث می شوند عضلات و لیگامان های اطراف ستون فقرات قوی شده و به پایداری عضلات گردن بیشتر کمک نمایند.
 
دارو:
تجویز دارو سبب درمان دیسک گردن و پیشگیری از بروز اثرات جانبی می باشد. داروهای ضد درد مانند استامینوفن، داروهای ضد التهابی مانند آسپرین و ایبوپروفن و ناپروکسن برای درمان دیسک گردن تجویز می شوند.
این داروها مسکن‌ های قوی می باشند که وابستگی ایجاد نخواهند کرد. مصرف داروهای مخدر جهت تسکین درد دیسکوپاتی گردن، به دلیل سمی بودن آن ها برای بدن و ایجاد وابستگی بهتر است. دوره درمان دیسک گردن توسط این گروه از داروها کوتاه مدت می‌باشد. در صورتی که درمان دارویی موثر نباشد پزشک مسکن هایی که نیاز به نسخه دارند و یا داروهای پرگابالین و گاباپنتین را به صورت تزریقی تجویز می نماید.
 
تزریق:
ممکن است هنگام بروز درد جهت درمان دیسک گردن، تزریق اپیدورال توصیه شود. این تزریقات کورتیکوستروئیدها درون فضای اپیدورال توسط پزشک متخصص ارتوپد تزریق خواهد شد. به دنبال تزریق اولیه ممکن است یک یا دو تزریق دیگر انجام گیرد. 
 
بالش مخصوص و گردن بند طبی:
بالش‌های مخصوص گردن طوری طراحی شده‌اند که تا حد زیادی حرکات گردن را زمان خوابیدن کاهش دهند. گردن بند طبی با وجود این که حرکات گردن را تا حدی کاهش می دهد، اما تا آن اندازه پایدار و محکم نیست که قرار گرفتن در حالت نامناسب و حرکت ‌های نامطلوب را غیر ممکن سازد. استفاده از گردنبندهای طبی سخت و محکم اگر چه گردن را بی‌حرکت نگه خواهد داشت اما بستن طولانی مدت آن ها آزار دهنده است. 
در صورتی که درد دیسکوپاتی گردن بیش از دو ماه طول بکشد و یا اگر درد شدید باشد، متخصص جراحی ستون فقرات را پیشنهاد می دهد. در صورتی که جراحی دیسکوپاتی گردن توسط متخصص ارتوپد با تجربه انجام گیرد، می تواند با حداقل درد و عوارض پس از جراحی انجام شود.
 
روش‌های تهاجمی جهت درمان دیسک گردن 
روش مختلفی برای درمان دیسک گردن وجود دارند که بر اساس شدت بیماری مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه به شرح این روش ها پس از تشخیص علت دیسک گردن در جوانی و دیگر سنین، جهت درمان دیسک گردن بیان خواهیم کرد.
 
فیوژن:
 ممکن است بی ثباتی ستون فقرات در درصد کمی از بیماران منجر به عمل فیوژن (هم جوشی) ستون فقرات گردد. فیوژن ستون فقرات نوعی جراحی می باشد که با ابزارهای مختلفی ‏‏مانند پیچ و یا صفحه اتصال محکمی بین دو یا چند مهره ایجاد خواهد کرد. این ‏روش به تقویت و تثبیت ستون فقرات کمک می کند و سبب کاهش درد شدید و مزمن خواهد شد.
 
دیسککتومی قدامی گردن:
عمل جراحی دیسککتومی جهت از بین بردن فشار انجام می گیرد. دسترسی به ستون فقرات گردنی با ایجاد برش کوچکی در قدام (جلو) گردن صورت می گیرد. اگر قرار باشد که فقط یک دیسک ‏برداشته شود، یک برش افقی کوچکی در چین پوست ایجاد خواهد شد.
در صورت نیاز، ممکن است برش مورب ‏و طولانی تری لازم باشد. پس از جدا شدن بافت های نرم گردن، دیسک بین مهره ای و زایده استخوانی برداشته خواهد شد. ممکن است فضای باقی مانده بین مهره ها باز بماند و از طریق فیوژن ستون فقرات پر گردد. 
 
کورپکتومی قدامی گردن:
جراحی کورپکتومی، جهت برطرف کردن تنگی چند سطحی گردن به علت فشردگی ستون فقرات انجام می شود. روش انجام این جراحی به این صورت است که یک یا چند مهره از دیسک مجاور برداشته شده و سبب کاهش فشار بر روی طناب نخاعی می شود. فضای بین مهره ها نیز توسط فیوژن ستون فقرات پر خواهد شد.
 
میکرودیسککتومی خلفی:
روش میکرودیسککتومی خلفی از طریق یک برش عمودی در پشت گردن، صورت می گیرد. ممکن است این روش جهت رفع فتق بزرگ دیسک ‏نرم که در کناره طناب نخاعی قرار دارد استفاده شود که با استفاده از یک دریل سرعت بالا، بخشی از ‏مفصل فاست برداشته شده و ریشه های عصبی زیر مفصل فاست نمایان می گردند و سبب درمان دیسک گردن می‌شود.
 

سخن پایانی

با توجه به شرایط فعلی جوامع که برخی افراد باید ساعات زیادی را پشت کامپیوتر بنشینند و هنگام استفاده از گوشی همراه که گردن پوزیشن نامناسبی خواهد داشت و فشار زیادی را متحمل می شود احتمال ابتلا به دیسکوپاتی گردن افزایش یافته است. 
بنابراین آگاهی از علائم برای پیشگیری و درمان دیسک گردن به موقع ضروری است. با مراجعه زود هنگام به کلینیک های تخصصی ارتوپدی با روش‌های بدون جراحی شامل ورزش، لیزر، فیزیوتراپی، دارو درمانی و تزریق که توسط پزشک تعیین می شوند، این عارضه قابل درمان خواهد بود.
برای درمان سریع دیسک گردن در صورت مراجعه زود هنگام به متخصص ارتوپدی در کلینیک های تخصصی با توجه به روش‌های ذکر شده فوق، درمان شما بصورت غیر تهاجمی صورت گرفته و نیازی به عمل جراحی و روش‌های غیر تهاجمی نیست.
 

 

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو