نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

ناخن پای دیابتی به وضعیتی اطلاق می‌شود؟

بیشتر ما داستان‌های تلخی درباره قطع عضو و سیاه‌شدن اعضای بدن بیماران دیابتی شنیده‌ایم. با بالارفتن میزان قند و عدم کنترل آن و همچنین عدم توجه به مسائلی که می‌تواند خطرناک باشد منجر به عوارض جبران‌ناپذیری برای بیماران دیابتیک می‌شود. یکی از مسائلی که باید به آن توجه داشت دیابت و ناخن پا است.  ناخن پای دیابتی از نظر دکتر ناخن پا به وضعیتی اطلاق می‌شود که ناخن پا در افراد دیابتی تغییراتی نشان می‌دهد. این تغییرات ممکن است شامل سیاه‌شدن، قرمزی، بنفشی، کبودی یا شل‌شدن ناخن باشد.
 
ناخن پای دیابتی به وضعیتی اطلاق می‌شود؟
 

ناخن پای دیابتی چگونه ایجاد می‌شود؟

عوامل زیر می‌توانند به ایجاد ناخن در پاهای دیابتی کمک کنند:
  • ♦ هماتوم زیر ناخن: ضربه حاد یا مزمن به ناخن پا می‌تواند باعث تجمع خون زیر ناخن شود و ناخن را سیاه و تیره کند.
  • ♦ قارچ ناخن: وجود قارچ در ناخن پا می‌تواند باعث سیاه‌شدن ناخن و ایجاد ناخن در پاهای دیابتی شود. اگر این وضعیت به‌موقع درمان نشود، ممکن است به سایر ناخن‌ها منتقل شود و عوارضی ایجاد کند.
  • ♦ نوروپاتی دیابتی: نوروپاتی دیابتی می‌تواند باعث بی‌حسی پا شود و آگاهی از زخم‌ها، عفونت‌ها و تنگی کفش‌ها را کاهش دهد. این وضعیت ممکن است به تغییر رنگ ناخن‌ها نیز منجر شود.
ناخن در پای دیابتی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات پاهای دیابتی و عوارض ناشی از دیابت باشد. برای جلوگیری از ایجاد مشکلات پاهای دیابتی، مراقبت‌های منظم از پا و ناخن‌ها و کنترل قند خون بسیار مهم است. همچنین، مراجعه به پزشک متخصص برای تشخیص و درمان صحیح ناخن در پاهای دیابتی ضروری است.
 

تغییرات در ناخن پای دیابتی چگونه اتفاق می‌افتد؟

اولین تغییری که در بیماران دیابتی مشاهده می‌کنید احتمالاً تغییر رنگ است. بیشتر ناخن‌ها کمی زرد می‌شوند، اگرچه سایه و درگیری آن می‌تواند متفاوت باشد. تغییر رنگ ممکن است از لبه انتهایی (نوک) شروع شود و تا انتهای بستر ناخن ادامه یابد.
تغییرات در پاهای دیابتی می‌تواند به‌سرعت اتفاق بیفتد: در اینجا علائم و انواعی وجود دارد که پزشکان در مراقبت از زخم باید به دنبال آن باشند. دقت به ناخن در پای دیابتی و توجه و شناسایی تغییرات بسیار مهم است.
این به این دلیل است که تغییر می‌تواند با سرعت بیشتری در پاهای دیابتی اتفاق بیفتد و آسیب‌شناسی در ناخن ‌پای دیابتی می‌تواند در نهایت منجر به شکستگی پوست، زخم پا و عفونت شود.
وقتی ناخن‌های قرمز، قهوه‌ای یا سیاه پا را می‌بینید، اغلب یک هماتوم زیر ناخنی – یا جمع‌شدن خون در زیر ناخن – است که ممکن است ناشی از ترومای حاد یا مزمن باشد. ازآنجایی‌که ملانوم سرطانی نیز می‌تواند منجر به سیاه‌شدن ناخن‌های پا شود، در کنار ناخن در پای دیابتی، بدخیمی را نیز بررسی کنید.
مشکلات ناخن در پاهای دیابتی می‌تواند نشانه‌ای از عوارض ناشی از دیابت باشد. در ادامه، برخی از مشکلات ناخن در بیماران دیابتی را بررسی می‌کنیم:
  • ♦ سیاه‌شدن ناخن: سیاه‌شدن ناخن پا می‌تواند یکی از مشکلاتی باشد که در بیماران دیابتی رخ می‌دهد. این تغییر رنگ ممکن است به دلایل مختلفی از جمله قارچ ناخن، هماتوم زیر زبانی و غیره رخ دهد
  • ♦ تغییر شکل ناخن: در بیماران دیابتی، ناخن پا ممکن است ضخامت پیدا کند و بدشکل شود. این مشکل معمولاً به علت هیپرتروفی و چنگالی شدن ناخن‌ها رخ می‌دهد.
  • ♦ زخم پا: بیماران دیابتی ممکن است به دلیل نوروپاتی دیابتی، کاهش حساسیت پا داشته باشند و به‌راحتی زخم‌ها و عفونت‌ها را تشخیص ندهند. این مشکل می‌تواند به تشکیل زخم پا منجر شود.
  • ♦ عفونت ناخن: بیماران دیابتی ممکن است به علت کاهش سیستم ایمنی بدن، به عفونت‌های ناخن پا مبتلا شوند. این عفونت‌ها می‌توانند باعث تغییر رنگ، تورم و درد ناخن شوند.
علاوه بر تغییر رنگ ناخن، مراقب این نوع تغییرات در پاهای دیابتی باشید:
  • ♦ اونیشوکسیس: ضخیم‌شدن یا هیپرتروفی صفحه ناخن، ناخن پا. این عارضه معمولاً شامل تغییر رنگ یا ازدست‌دادن شفافیت است. اگرچه انیشوکسی می‌تواند بخشی طبیعی از پیری باشد، اما یکی از علائم رایج دیابت نیز محسوب می‌شود. متأسفانه، نگهداری ناخن‌های ضخیم پا برای بیمار بسیار دشوار است و می‌تواند منجر به ناخن پای دیابتی شود. 
  • ♦ اونیکوکریپتوز: این عارضه همچنین به‌عنوان ناخن فرورفته پا شناخته می‌شود و زمانی است که ناخن به داخل بافت زیر جلدی در امتداد کناره‌های ناخن رشد می‌کند. در یک بیمار دیابتی با ناخن در پاهای دیابتی، نوروپاتی محیطی ممکن است حس درد را مهار کند و این وضعیت ممکن است بدون اطلاع بیمار پیشرفت کند. به‌احتمال زیاد ناخن‌های فرورفته را در انگشتان چاق‌تر مشاهده می‌کنید، مخصوصاً در میان افرادی که پاهایشان متورم می‌شود. 
  • ♦ اونیکوگریفوزیس: این عارضه ضخیم‌شدن پایه ناخن با تغییر شکل شدید است. ناخن ظاهری بسیار خمیده و قلاب‌دار خواهد داشت. اغلب ناشی از کوتاه‌کردن نادر ناخن است که در میان بیماران دیابتی رایج است، که اغلب از کوتاه کردن ناخن‌های خود می‌ترسند یا از درخواست کمک خجالت می‌کشند (به دلیل onychauxis و سایر آسیب‌شناسی ناخن). تروما، پسوریازیس یا ناسازگاری پا با کفش می تواند منجر به شاخ قوچ شود.
  • ♦ میخ سنجاق یا ترومپت: انحنای شدیدی که در قسمت دیستال افزایش می‌یابد، مانند شیپور یا مخروط است که منجر به عوارض ناخن پای دیابتی می‌شود. همانطور که ناخن به سمت داخل می پیچد یا پیچ می‌خورد، می‌تواند باعث از بین رفتن پوست و زخم شود و برای بیمار بسیار دردناک باشد. کفش‌های نامناسب و همچنین خار استخوان و عفونت‌های قارچی می‌توانند به این مشکل اضافه کنند. 
  • ♦ ناخن تکه تکه شده: سطح ناخن صاف است، در حالی که در این عارضه در ناخن پای دیابت یک یا هر دو لبه صفحه ناخن با زاویه 90 درجه به سمت پایین در حاشیه بافت نرم تا می‌شود، دقیقاً شبیه شکل منگنه. 
  • ♦ پارونیشیا: عفونت سطحی اپیتلیوم جانبی صفحه ناخن است. کوتاه‌کردن نامرتب ناخن می‌تواند منجر به این عارضه شود. مانند سایر عفونت‌ها، با اریتم (قرمزی)، ادم (تورم)، حساسیت در امتداد چین ناخن و نوسان (حرکتی موج مانند که هنگام لمس پوست احساس می‌کنید).
  • ♦ اونیکومایکوزیس: همان عفونت قارچی هر قسمت از ناخن است. همان‌طور که قبلاً ذکر شد، بیماران دیابتی بیشتر مستعد ابتلا به قارچ هستند. در ابتدا، عفونت‌های قارچی بدون علامت هستند و به تغییراتی تبدیل می‌شوند که ممکن است بیمار را نگران کند - مانند تغییر رنگ. بااین‌حال، اگر اونیکومیکوزیس درمان نشود، می‌تواند باعث درد، ازدست‌دادن مهارت و پارستزی (بی‌حسی یا سوزن‌سوزن‌شدن) شود. در نهایت، می‌تواند در ایستادن یا راه‌رفتن اختلال ایجاد کند.
تغییرات در ناخن پای دیابتی چگونه اتفاق می‌افتد؟

ارتباط کاهش قند خون و ناخن پای دیابتی

کنترل قند خون در بیماران دیابتی می‌تواند تأثیر مثبتی بر روی مشکلات ناخن در پای دیابتی داشته باشد. در واقع، کنترل قند خون به‌عنوان یکی از مراقبت‌های اصلی در بیماران دیابتی، می‌تواند به جلوگیری از ایجاد مشکلات پاهای دیابتی و ناخن در بیماران کمک کند. در زیر، تأثیر کنترل قند خون بر روی مشکلات ناخن در بیماران دیابتی بررسی می‌شود:
  • ♦ کاهش خطر زخم پا: کنترل قند خون می‌تواند به کاهش خطر زخم پا در بیماران دیابتی کمک کند. زیرا کنترل قند خون می‌تواند به بهبود جریان خون در پاها و کاهش خطر عفونت‌ها و زخم پاهای دیابتی کمک کند.
  • ♦ کاهش خطر عفونت ناخن: کنترل قند خون می‌تواند به کاهش خطر عفونت ناخن در بیماران دیابتی کمک کند. زیرا کنترل قند خون می‌تواند به بهبود سیستم ایمنی بدن و کاهش خطر عفونت‌ها در ناخن‌ها کمک کند.
  • ♦ کاهش خطر تغییر شکل ناخن: کنترل قند خون می‌تواند به کاهش خطر تغییر شکل ناخن در بیماران دیابتی کمک کند. زیرا کنترل قند خون می‌تواند به بهبود هیپرتروفی و چنگالی شدن ناخن‌ها کمک کند.
بنابراین، کنترل قند خون در بیماران دیابتی می‌تواند به بهبود مشکلات ناخن در پاهای دیابتی کمک کند. برای کنترل قند خون، مراقبت‌های منظم از رژیم غذایی، ورزش و مصرف داروهای معرفی شده توسط پزشک متخصص بسیار مهم است.
 

برای جلوگیری بروز مشکلات ناخن پای دیابتی چه مراقبت‌هایی باید انجام شود؟

مراقبت از پاها در بیماران دیابتی می‌تواند به جلوگیری از بروز ناخن در پاهای دیابتی کمک کند. بیماران دیابتی به دلیل کاهش حساسیت پا، ممکن است به‌راحتی زخم‌ها و عفونت‌ها را تشخیص ندهند. 
این مشکل می‌تواند به تشکیل زخم پا و در نتیجه مشکلات ناخن در پاهای دیابتی منجر شود؛ بنابراین، مراقبت منظم از پا و ناخن‌ها می‌تواند به جلوگیری از ایجاد مشکلات ناخن کمک کند. برای مراقبت از پاها در بیماران دیابتی، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
  • ♦ مراقبت از پوست پا: پوست پا باید همیشه تمیز و خشک باشد. همچنین، برای جلوگیری از ترشح عرق و رطوبت، از کفش‌های مناسب و باکیفیت استفاده کنید.
  • ♦ مراقبت از ناخن‌ها: ناخن‌ها باید همیشه تمیز و کوتاه باشند. همچنین، برای جلوگیری از آسیب به ناخن‌ها، از کفش‌های مناسب و باکیفیت استفاده کنید.
  • ♦ مراقبت از زخم‌ها: در صورت وجود زخم در پا، باید به‌محض تشخیص، درمان شود. همچنین، برای جلوگیری از ایجاد زخم، از کفش‌های مناسب و باکیفیت استفاده کنید.
  • ♦ مراقبت از جراحات: در صورت وجود جراحت در پا، باید به‌محض تشخیص، درمان شود. همچنین، برای جلوگیری از ایجاد جراحت، از کفش‌های مناسب و باکیفیت استفاده کنید.
به‌طورکلی، مراقبت منظم از پا و ناخن‌ها می‌تواند به جلوگیری از ایجاد مشکلات ناخن در بیماران دیابتی کمک کند.
 

چه مراقبتی در ناخن پای دیابتی پیشنهاد می‌شود؟

برای مراقبت از پاها و ناخن پای دیابتی در بیماران دیابتی، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
  • ♦ مراقبت از پوست پا: پوست پا باید همیشه تمیز و خشک باشد. همچنین، برای جلوگیری از ترشح عرق و رطوبت، از کفش‌های مناسب و باکیفیت استفاده کنید.
  • ♦ مراقبت از ناخن‌ها: ناخن‌ها باید همیشه تمیز و کوتاه باشند. همچنین، برای جلوگیری از آسیب به ناخن‌ها، از کفش‌های مناسب و باکیفیت استفاده کنید.
  • ♦ مراقبت از زخم‌ها: در صورت وجود زخم در پا، باید به‌محض تشخیص، درمان شود. همچنین، برای جلوگیری از ایجاد زخم، از کفش‌های مناسب و باکیفیت استفاده کنید.
  • ♦ مراقبت از جراحات: در صورت وجود جراحت در پا، باید به‌محض تشخیص، درمان شود. همچنین، برای جلوگیری از ایجاد جراحت، از کفش‌های مناسب و باکیفیت استفاده کنید.
  • ♦ بررسی پاها: برای جلوگیری از ایجاد مشکلات پاهای دیابتی، باید پاها را به‌صورت منظم بررسی کنید. در صورت وجود هرگونه تغییر رنگ، تورم، درد یا زخم در پا، باید به‌محض تشخیص، درمان شود.
  • ♦ مراجعه به پزشک متخصص: برای مراقبت از پاها در بیماران دیابتی، بهتر است به‌صورت منظم به پزشک متخصص مراجعه کنید و نکات مربوط به مراقبت از پاها را با او مطرح کنید.
به‌طورکلی، مراقبت منظم از پا و ناخن‌ها می‌تواند به جلوگیری از ایجاد مشکلات پاهای دیابتی و ناخن در بیماران دیابتی کمک کند.
 

چگونه می‌توان جلوی سیاه‌شدن ناخن پای دیابتی را گرفت؟

برای جلوگیری از سیاه‌شدن ناخن در پاهای دیابتی، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
  • ♦ مراقبت منظم از پا: مراقبت منظم از پا و ناخن‌ها می‌تواند به جلوگیری از سیاه‌شدن ناخن کمک کند. پوست پا باید همیشه تمیز و خشک باشد. همچنین، ناخن‌ها باید کوتاه و تمیز باشند.
  • ♦ استفاده از کفش‌های مناسب: این یک اصل برای بیمار با ناخن در پاهای دیابتی است. استفاده از کفش‌های مناسب و باکیفیت می‌تواند به جلوگیری از فشار و آسیب به ناخن‌ها کمک کند. کفش‌ها باید مناسب اندازه پا باشند و فشار زیادی روی ناخن‌ها ایجاد نکنند.
  • ♦ کنترل قند خون: کنترل قند خون در بیماران دیابتی نیز می‌تواند به جلوگیری از مشکلات ناخن، از جمله سیاه‌شدن ناخن، کمک کند. برای کنترل قند خون، رعایت رژیم غذایی، ورزش منظم و مصرف داروهای معرفی شده توسط پزشک متخصص بسیار مهم است.
 

فرایند مراقبت از ناخن پای دیابتی به چه صورت است؟

هر روز بعد از حمام پاها را با آب و صابون ملایم بشویید. از استفاده از برس مو برای شستشوی پاها خودداری کنید. پاها به‌خصوص ناحیه پوست انگشتان پا را با یک‌پارچه تمیز و نرم؛ مانند حوله به‌آرامی خشک کنید.
اگر نگران ناخن در پاهای دیابتی هستید، هر روز پاهای خود را برای هر گونه ناهنجاری مانند درد، تورم، زخم، کبودی، تغییر رنگ پوست یا تاول چک کنید. 
ناخن‌های پا را به طور کامل در کف، پا، پوست بین و اطراف ناخن‌های پا بررسی کنید.) در صورت وجود هر گونه ناهنجاری، بیمار باید به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشد.
پوشیدن کفش و دمپایی مناسب همیشه در داخل و خارج از منزل برای جلوگیری از ظهور عوارض ناخن در پای دیابتی مهم است. پوشیدن کفش به محافظت از پا در برابر برخورد با زخم کمک می‌کند. افراد مبتلا به دیابت باید یک نوع کفش مناسب با زیره‌ای از مواد نرم و اندازه مناسب بپوشند.
 نباید خیلی سفت یا شل باشد؛ زیرا ممکن است باعث اصطکاک و زخم شود. ناخن‌های پا را باید بادقت به‌صورت مقطعی در امتداد پوست کوتاه کرد این مسئله برای جلوی گیری از عوارض ناخن در پای دیابتی بسیار مهم است.
 اگر بیمار مشکل چشمی دارد، باید از دیگران کمک بخواهد که ناخن‌ها را برای او کوتاه کنند.
استفاده از لوسیون پا برای ناخن در پاهای دیابتی مؤثر است و می‌تواند به کاهش خشکی پوست اطراف ناخن  کمک کند، اما از استفاده آن بر روی پوست بین انگشتان پا خودداری کنید. ورزش منظم پا و پا حداقل 15 دقیقه در روز ضروری است؛ چرا که به گردش خون کمک می‌کند.
اگر پوست ضخیم یا میخچه دارید سعی نکنید ناخن‌های پا را خودتان کوتاه کنید. توصیه می‌شود از یک متخصص پا برای کمک به کوتاه‌کردن ناخن‌های پا استفاده کنید. بیماران باید هر 6-8 هفته یکبار ناخن‌های پا را کوتاه کنند تا از عوارض ناخن در پاهای دیابتی به دور باشند.
در صورت وجود زخم در ناخن‌های پا، بیماران باید دراسرع‌وقت تحت درمان قرار گیرند.
 

درمان داروی ناخن پای دیابتی

درمان ناخن در پاهای دیابتی بستگی به علت سیاه‌شدن ناخن دارد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به درمان دارویی باشد. در زیر، داروهای مورداستفاده در ناخن پای دیابتی بررسی می‌شوند:
  • ♦ آنتی‌بیوتیک‌ها: در صورت وجود عفونت در ناخن پای دیابتی، ممکن است نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها باشد. آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند به درمان عفونت و جلوگیری از تشدید آن کمک کنند.
  • ♦ آنتی‌فانگال‌ها: در صورت وجود قارچ در ناخن پای دیابتی، ممکن است نیاز به مصرف آنتی‌فانگال‌ها باشد. آنتی‌فانگال‌ها می‌توانند به درمان عفونت قارچی و جلوگیری از تشدید آن کمک کنند.
  • ♦ کرم‌های ضدقارچ: در صورت وجود قارچ در ناخن پای دیابتی، ممکن است نیاز به استفاده از کرم‌های ضدقارچ باشد. کرم‌های ضدقارچ می‌توانند به درمان عفونت قارچی و جلوگیری از تشدید آن کمک کنند.
  • ♦ داروهای ضدالتهاب: در صورت وجود التهاب در ناخن پای دیابتی، ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضدالتهاب باشد. داروهای ضدالتهاب می‌توانند به کاهش التهاب و درد ناخن کمک کنند.
به‌طورکلی، درمان ناخن در پای دیابتی بستگی به علت سیاه‌شدن ناخن دارد. برای درمان ناخن در پاهای دیابتی، بهتر است به متخصص پوست و پزشک معالج خود مراجعه کنید و نکات مربوط به درمان را با او مطرح کنید.
ناخن پای دیابتی در مراکز درمانی مختلف، از جمله مراکز درمانی دولتی و خصوصی، قابل‌درمان است. برای درمان ناخن در پاهای دیابتی، بهتر است به متخصص پوست و پزشک معالج خود مراجعه کنید و نکات مربوط به درمان را با او مطرح کنید. برای درمان ناخن در پاهای دیابتی مراجعه به مراکز پزشکی و مجوزدار الزامی است. 
 

سخن آخر

باید در نظر داشت درمان ناخن پای دیابتی باید در شرایط بهداشتی انجام گیرد تا عفونت وسعت پیدا نکند. ما در drmclinic منتظر شما هستیم تا در محیطی پاکیزه به همراه پزشکانی مجرب به درمان ناخن پا در افراد دیابتی بپردازیم و سؤالات شما را درباره دیابت و ناخن پا پاسخ دهیم.
 یکی از مسائلی که باید به آن توجه داشت ناخن پا در افراد دیابتی است.  ناخن پا در افراد دیابتی به وضعیتی اطلاق می‌شود که ناخن پا در افراد دیابتی تغییراتی نشان می‌دهد.
 
دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو