ناخنهای پای چیزهای زیادی در مورد سلامت کلی شما نشان میدهد و میتواند اولین نشانه یک بیماری سیستمیک را ارائه دهد. بهعنوانمثال، ناخنهایی که مثل قاشق به سمت داخل گرد شدهاند، ممکن است نشاندهنده کمبود شدید آهن باشند. ناخنهای سوراخدار و ضخیم نشانه پسوریازیس هستند. اگر متوجه هرگونه درد، خارش و ناهنجاری در ناخنهای پای خود شدید، برای تشخیص علت و جلوگیری از آسیب دائمی به پزشک متخصص بیماری ناخن پا مراجعه کنید. در این مقاله به بررسی مهمترین بیماریهای ناخن، نحوه تشخیص و درمان احتمالی آنها توسط دکتر ناخن پا میپردازیم.
تعدادی از ناهنجاریهای ناخن پا وجود دارد که میتواند باعث هر چیزی از درد گرفته تا تغییر در ظاهر ناخن شود. در ادامه نگاهی به برخی از مشکلات رایج ناخن، علل آنها و علائم آنها میاندازیم.
1. ناخنهای نازک و قاشقی شکل: اگر ناخنهای نازکی دارید که در وسط فرورفته و شبیه قاشق هستند، ممکن است آهن کافی دریافت نکنید. افراد به دلایل زیادی دچار کمبود آهن میشوند، از جمله:
عدم تغذیه مناسب
مشکل سلامتی در معده یا روده آنها
حساسیت به گلوتن (بیماری سلیاک)
ارتفاع بالا
تشخیص و درمان مناسب زیر نظر پزشک متخصص بیماری ناخن پا میتواند به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید.
2. قارچ ناخن پا: قارچ ناخن یا اونیکومیکوزیس یک بیماری شایع است که حدود ۱۰ درصد افراد به آن مبتلا هستند. هر چه سن شما بیشتر باشد احتمال ابتلا به آن بیشتر است. نیمی از افراد بالای ۷۰ سال درگیر این عفونت میشوند.
اول شاید یک تیکه سفیدی یا زردی زیر نوک ناخن ببینید. با راه یافتن عفونت قارچی به عمق ناخن ، ناخن بیشتر تغییر رنگ داده و ان بخش سفت و ضخیم میشود. اگر قارچ ناخن دارید، یک یا چند ناخن پا ممکن است به موارد زیر تبدیل شوند:
تغییر رنگ، معمولاً سفید یا زرد
غلیظ شده است
بدشکل
شکننده یا شکننده
بدبو
ناخن شما ممکن است خرد شود و در لبه دندانهدار شده و به سایر ناخنهای پا گسترش یابد. همچنین امکان دارد به پوست اطراف سرایت کند.
3. ناخن فرورفته: یکی از شایعترین و دردناکترین مشکلات ناخن، فرورفتن ناخن در گوشت پا یا انیکوگریفور است. این بیماری بیشتر ناخن شست پا را تحتتأثیر قرار میدهد و باعث میشود بخشی از ناخن سریعتر از بخش دیگر رشد کند. اگر ناخن پای شما درحالرشد است، ممکن است این موارد را تجربه کنید:
قرمزی و درد در کنار ناخن
تورم در اطراف ناخن پا
تخلیه چرک از ناخن آسیبدیده شما
به گفتة پزشک متخصص بیماری ناخن پا، این شرایط میتواند به دلایل زیر ایجاد شود:
ناخنهای پا را بیش از حد کوتاهکردن
ناخنهای پای خود را بهجای اینکه مستقیماً روی آن قرار دهید، روی یک منحنی کوتاه کنید
زخمیشدن ناخن پای شما
داشتن ناخنهای غیرعادی بزرگ یا خمیده
مشکلات گردش خون
4. ضربه به ناخن پا: ضربه به ناخن میتواند از راههای مختلفی اتفاق بیفتد، از جمله:
ضربهزدن به انگشت پا
انداختن چیزی سنگین روی پا
پوشیدن کفشهای نامناسب
چیدن ناخن
پزشک متخصص بیماری ناخن پا معتقد است فعالیتهایی مانند دویدن یا رقص باله و همچنین انجام یک پدیکور ضعیف نیز ممکن است باعث آسیب به ناخن شود.
صدمه خوردن ناخن میتواند سبب هماتوم زیر ناخنی شود که در نتیجه جمعشدن خون در زیر ناخن است.مشکلات دیگر میتواند شامل آسیب به استخوان زیرین یا یک ناخن نیمه یا کامل جدا شده باشد.
باتوجهبه نوع آسیب، علائم ضربه به ناخن پا ممکن است شامل موارد زیر باشد:
لکه قرمز تیره یا بنفش زیر ناخن
ناخن شکافته یا پاره شده
بلندکردن ناخن از پوست
ضخیم شدن ناخن پا
درد یا ضربان
تغییر رنگ
خونریزی
5. ناخنهای چاقویی: این حالت معمولاً بهتدریج طی هفتهها یا سالها بسته به علت ایجاد میشود و شخص متوجهش نمیشود. در این حالت، سر ناخن برجسته میشود و ناخن هنگام فشاردادن حالت اسفنجی دارد. ط، از جمله:
ریه
قلب
کبد
معده و روده.
علائم چاق شدن ناخن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
گشاد شدن و گرد شدن ناخنهای پا
انحنای ناخن به سمت پایین
زاویه مشخص بین کوتیکول و ناخن
نرم شدن بستر ناخن
ناخنهایی که به نظر میرسد شناور هستند
برآمدگی نوک انگشتان پا
6. ضخیم شدن ناخن: این زمانی اتفاق میافتد که ناخنها ضخیم شده و بیش از حد رشد کنند. افراد مسن بیشتر در معرضش هستند این بیماری بیشتر روی ناخنهای پا اثر میگذارد و عوامل مختلفی در این بیماری نقش دارند، از جمله:
عفونت قارچی
بیتوجهی به ناخن
گردش خون ضعیف
التهاب در انگشتان پا
تغییر الگوی راهرفتن
کفشهای نامناسب
پسوریازیس
کوتاهکردن و درمان این ناخنها به کمک یک پزشک متخصص بیماری ناخن پا نیاز دارد.
7. تغییر رنگ صفحات ناخن: معمولاً کمترین نگرانی از مشکلات ناخن مربوط به تغییر رنگ صفحات ناخن است.
تغییر رنگ ناخنهای شما ناشی از موادی هستند که با آنها در تماس هستید. لاک ناخن، رنگ کفش و سایر محصولات حاوی رنگ میتوانند ناخنهای شما را لکهدار کنند.
به گفتة دکتر فوقتخصص بیماری ناخن پا برخی از داروهای سرطان، آنتیبیوتیکها و داروهایی که برای درمان اختلالات خودایمنی به کار میروند نیز ممکن است باعث تغییر رنگ صفحات ناخن شوند.
تغییر رنگ معمولاً دردناک نیست و هنگامی که ناخن شما رشد میکند یا هنگامی که مصرف دارو یا استفاده از محصولی را که باعث تغییر رنگ شده است، قطع کنید، بهبود مییابد.
8. ناخنهای سوراخدار: اگر در ناخنهای خود سوراخ یا فرورفتگیهایی متعددی دارید، میتواند نشانهای از بیماری باشد که کل بدن شما را تحتتأثیر قرار میدهد. افرادی که در ناخنهای خود سوراخ دارند، ممکن است موارد زیر را داشته باشند:
پسوریازیس
درماتیت آتوپیک
آلوپسی آره آتا
آرتریت واکنشی
اگزما
9. سندرم کشکک ناخن: سندرم کشکک ناخن یک بیماری کم یاب در جمعیت های مختلف است. این مشکل در اثر یک جهش ژنتیکی رخ میدهد. سندرم کشکک ناخن سبب تغییراتی در ناخنها، کاسه زانو، نواحی استخوان لگن و آرنج میشود. شایعترین علامت آن، رشد ناقص یا ازدستدادن ناخنهای دستوپا است.
برخی از علائم این بیماری نادر به شرح زیر است:
ناخنهای دست و پا برآمده یا شکافته شده است
ازدستدادن ناخنهای دست و پا
ناخنهای دست و پا توسعهنیافته
ناخنهای تغییر رنگ داده
کاسه زانوهای کوچک، تغییر شکل یافته یا ازدسترفته
آرنجهای توسعهنیافته یا تغییر شکل یافته
درد زانو و آرنج
رشد استخوانی کوچک روی استخوانهای لگن (شاخ ایلیاک)
10. شیارهای عمیق (شکاف): خطوطی که به طول یک ناخن کشیده میشوند، علامت رایجی هستند و معمولاً جای نگرانی ندارند. اگر شیارهای عمیقی را دیدید که در عرض ناخن شما قرار دارند، به این معنی است که چیزی، رشد ناخنهای شما را برای مدتی کند یا متوقف کرده است.
اگر این اتفاق بیفتد، جایی روی ناخن(های) خود خواهید داشت که ناخن ازدسترفته است.
تب، آسیب، شیمیدرمانی یا استرس شدید میتواند باعث شود ناخنهای شما بهکندی رشد کنند یا رشد آنها متوقف شود.
برای اینکه بدانید چه چیزی میتواند باعث رشد آهسته ناخنهای شما شده باشد یا رشد آنها را متوقف کرده باشد، به پزشک متخصص بیماری ناخن پا مراجعه کنید. هنگامی که علت را پیدا کردید و از شر آن خلاص شدید، ناخنها اغلب به طور طبیعی شروع به رشد میکنند.
11. لوکونیشیا Leukonychia: سفید شدن صفحه ناخن میباشد. این بیماری بر اساس میزان سفید شدن به انواع زیر تقسیم میشود:
Leukonychia striata رگههای سفید روی ناخن هستند.
Leukonychia partialis سفید شدن جزئی ناخن است.
Leukonychia totalis سفیدکردن کامل ناخن است.
اعتقاد بر این است که مشکلاتی در نحوه ساخت کراتین ناخن باعث بهوجودآمدن رگههای سفیدی روی ناخن میشود. لوکونیشیا میتواند ناشی از بیماریهای زمینهای یا آسیب به ناخنهای پا باشد.
یک جهش ژنی ارثی، برخی درمانهای پزشکی مانند شیمیدرمانی و مسمومیت با فلزات سنگین نیز میتوانند باعث لوکونیشی شوند. در برخی موارد، علت زمینهای پیدا نمیشود. علائم لوکونشییا عبارتاند از:
لکههای سفید روی ناخن
سفید شدن جزئی ناخنها
سفید شدن کامل ناخنها
خطوط قرمز یا سیاه روی ناخنها میتواند نشانهای از انواع عفونتهای جدی و شرایط پزشکی از جمله سرطان باشد. در صورت مشاهده این نوع تغییرات به پزشک متخصص بیماری ناخن پا مراجعه کنید.
12. ترکخوردن ناخن: در این حالت، صفحه ناخن هنگام رشد از بستر ناخن شکافته شده یا لایهلایه میشود. عوامل مختلفی در این بیماری نقش دارند، از جمله:
مرطوب بودن دائمی (بهخصوص اگر از مواد شوینده استفاده شود)
استفاده دائمی از لاک ناخن و پاککردن آن
ضربههای خفیف مداوم به ناخن مانند ضربهزدن معمولی با انگشت
13. خونریزی تراشهای ناخن: در این بیماری، خطوط نازکی از خونریزی در طول بستر ناخن ایجاد میشود. به گفتة پزشک متخصص بیماری ناخن پا، خونریزی تراشهای ناخن میتواند به دلایل جراحت، کمخونی شدید، اندوکاردیت عفونی (التهاب بافت داخلی قلب) و بیماریهای خاص مثل التهاب مفاصل ایجاد شود.
کرمهای محافظ و لوسیون ضدعفونیکننده و در موارد حاد آنتیبیوتیک توسط دکتر فوقتخصص بیماری ناخن برای درمان این بیماری پیشنهاد میشود.
اگر مراحل خودمراقبتی کمکی نکرده است و ناخن به طور فزایندهای تغییر رنگ، ضخیم یا بدشکل میشود، یا اگر موارد زیر را دارید دراسرعوقت به پزشک متخصص بیماری ناخن پا مراجعه کنید:
خونریزی اطراف ناخن
تورم یا درد در اطراف ناخن
مشکل در راهرفتن
دیابت دارید و دچار علائم قارچ ناخن هستید
تغییر در رنگ، بافت یا شکل ناخنهای پا شاید ظاهراً بیضرر باشد، اما میتواند نشانهای از یک بیماری باشد. یک دکتر فوقتخصص بیماری ناخن پا در تشخیص و درمان پوست، مو و ناخن تخصص دارد. آنها این تخصص را دارند که به شما بگویند آیا این تغییر بیضرر است یا نیاز به آزمایش پزشکی دارد. این پزشکان میتوانند با تجویز دارو یا انجام عمل جراحی، مسیر مناسبی را برای درمان و بهبودی سریع ناخنهای شما تعیین کنند.
گاهی اوقات، ایجاد چند تغییر کوچک در سبک زندگی شما واقعاً میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. این متخصصان می توانند به شما در ایجاد چنین تغییراتی برای اطمینان از سلامت طولانی مدت پاهای شما کمک کنند و ممکن است توصیه های تغذیه ای، اقدامات بهداشتی مناسب پا و همچنین کفش مورد نیاز را به شما ارائه دهند.
برای درمان سریع و مؤثر بیماری ناخن، باید دراسرعوقت به پزشک متخصص بیماری ناخن پا مراجعه کنید، بهخصوص اگر متوجه تغییرات خاصی در ناخنهای خود شوید. بدون درمان، عفونت قارچی میتواند به سایر انگشتان پا سرایت کند و ممکن است منجر به بیحسی، سوزنسوزنشدن، درد و ناخنها شود که بهسختی بریده میشوند.
انتهای ناخن ممکن است از تخت زیرین جدا شود و این وضعیت آنقدر دردناک شود که در راه رفتن دچار مشکل شوید. اگر سیستم ایمنی شما به دلیل دیابت ، دارو یا شرایط دیگر دچار مشکل شده باشد، ممکن است منجر به عفونتهای جدی دیگری شود که فراتر از پاهای شما گسترش یابد.
علاوه بر این، بسیاری از تغییراتی که روی ناخنها اتفاق میافتد؛ مانند تغییر رنگ میتواند نشانة یک بیماری جدی مثل سرطان یا بیماریهای قلبی و ریوی باشند که تأخیر در درمان آنها بسیار خطرناک خواهد بود.
تشخیص بیماریهای ناخن بر اساس تاریخچه بالینی، ارزیابی بیمار و آزمایشهای پزشکی در صورت اقتضای شرایط انجام میشود. اگر علت مشکل ناخن شما بلافاصله مشخص نشد، ممکن است پزشک برای ارزیابی بیشتر، ناخن را ببرد یا از زیر آن نمونه بردارد.
مایکوزها (عفونتهای قارچی) بخش مهمی از موارد بیماریهای ناخن را تشکیل میدهند.
بااینحال، هر چیزی که در ناخن ظاهر میشود توسط قارچ ایجاد نمیشود و تشخیص باید توسط پزشک متخصص بیماری ناخن پا انجام شود تا درمان مؤثر باشد. مهم ترین نکته مراجعه به موقع به پزشک متخصص است تا از عوارض بعدی جلوگیری کنید.
درمان بیماریهای ناخن پا به موضوع و علت آن بستگی دارد.
پیشرفتهای اخیر درمان ناخنهای قارچی را تا حد زیادی بهبود بخشیده است. در سال ۱۹۹۹ سازمان غذا و دارو، فرم مایع سیکلوپیروکس (لاک ناخن پنلاک) را بهعنوان اولین داروی موضعی به طور خاص برای ناخنهای قارچی در نظر گرفت. این داروی تجویزی، روزانه مانند لاک ناخن استفاده میشود و ۴۸ هفته طول میکشد تا عمل کند. در برخی موارد، برداشتن ناخن نیز ممکن است توصیه شود.
برای بهبود درمان، محققان به دنبال راههای جدید و بهتری برای درمان قارچ ناخن هستند. یکی از درمانهایی که امیدوارکننده است، استفاده از لیزر و درمانهای نوری برای ازبینبردن قارچ ناخن است.
عفونت قارچی ناخن چند ماه طول میکشد تا از بین برود. شما میتوانید با این روشها از ابتلا به قارچ ناخن پا جلوگیری کنید:
تمیز و خشک نگهداشتن پاها
اجتناب از راهرفتن با پای برهنه در دوشهای عمومی، استخرها یا رختکن
استفادهنکردن از ناخنگیر
انتخاب سالنهای ناخن که دارای مجوز هستند و ابزار خود را استریل میکنند
اگر دیابت دارید، سطح قند خون خود را بهدرستی مدیریت کنید
ناخن فرورفته: پزشک متخصص بیماری ناخن پا باتوجهبه شدت علائم، ممکن است اقدام به بلندکردن ناخن یا برداشتن جزئی یا کامل ناخن کند. پوشیدن کفشهای مناسب و کوتاهکردن ناخنهای پا بهصورت مستقیم و نه خیلی کوتاه میتواند به شما در جلوگیری از رشد ناخن در داخل پا کمک کند.
ضربه به ناخن پا: درمان بستگی به نوع تروما و میزان آسیب دارد. برای اکثر آسیبهای جزئی ناخن پا، میتوانید:
لبههای ناهموار را برش دهید یا سوهان بزنید تا به چیزی گیر نکند
پس از اصلاح، انگشت پا را به مدت ۲۰ دقیقه در آب سرد خیس کنید
(وازلین) بزنید و با باند بپوشانید.
گاهی اوقات، پزشک، ناخن آسیبدیده پا را سوراخ میکند یا با جراحی آن را برمیدارد. این کار برای کاهش فشار ناشی از تورم انجام میشود.
هنگامی که ناخن جدید رشد میکند، احتمالاً به دلیل ماتریکس آسیبدیده ضخیم یا تغییر شکل مییابد.
* اگر دیابت، سیستم ایمنی ضعیف یا بیماری شریان محیطی دارید، بهویژه در مورد آسیبهای ناخن پا محتاط باشید. این شرایط میتواند باعث کاهش حس در پاها شود، به این معنی که ممکن است متوجه آسیب یا عفونت نشوید. عدم درمان آن میتواند منجر به عفونت و سایر مشکلات جدی شود.
علل دیگر مشکلات ناخن پا: درمان سایر علل مشکلات ناخن پا، مانند ناخنهای چاقو و لوکونیشیا، نیاز به درمان بیماری زمینهای دارد.
اگر عفونت شدید دارید یا سایر روشهای درمانی مؤثر نیستند، ممکن است متخصص پوست برای خلاص شدن از شر عفونت برداشتن ناخن(ها) را توصیه کند. مهمترین نکات در مورد استراحت و مراقبت بعد از کشیدن ناخن شست پا به شرح زیر است:
بلافاصله پس از عمل
بقیه روز خود را از کار، مدرسه و هرگونه فعالیت بدنی مرخصی بگیرید. شما میخواهید روند بهبودی را شروع کنید و خطر ادامه خونریزی را کاهش دهید
در بقیه روز تاحدامکان پای خود را بالا نگه دارید
در صورت نیاز به کنترل درد از پاراستامول استفاده کنید، برخلاف ایبوپروفن که میتواند خون را رقیق کند.
پای خود را خیس نکنید، با پای خود کاملاً ضد آب دوش نگیرید یا برای دوش گرفتن تا روز بعد صبر نکنید
پای خود را تمیز نگه دارید و پانسمان را در نیاورید
روز بعد از عمل خود رانندگی نکنید
در روز عمل از کفشهای بسته استفاده نکنید
اصول مراقبت بعد از کشیدن ناخن شست پا یک تا دوهفته اول
در این مرحله، افراد مختلف ممکن است در مراحل مختلف بهبودی باشند، بنابراین مهم است که به توصیههای پزشک متخصص بیماری ناخن پا گوش کنید.
به ترمیم انگشت پا طبق دستور ادامه دهید.
در حین فعالیت بدنی تا زمانی که انگشت پا بهاندازه کافی بهبود نیابد، محتاط باشید
از هرگونه فعالیتی که باعث درد شما میشود، خودداری کنید
برای تشویق به بهبودی تاحدامکان از کفشهای جلوباز یا صندل استفاده کنید
اگر درد قابلتوجهی را تجربه میکنید یا نگران عفونت هستید، به متخصص پا اطلاع دهید
بر خلاف درمانهای سنتی که شامل داروهای ضدقارچ موضعی و خوراکی میشود، لیزر ناخن پا، قارچهایی را که در بستر ناخنهای شما در زیر ناخن پا قرار گرفتهاند و دسترسی به آن با درمانهای دیگر دشوار است، هدف قرار میدهد. لیزر روی ناخنهای سالم یا بافتهای اطراف آن تأثیر نمیگذارد.
درمان لیزر ناخن پا معمولاً شامل سه جلسه در طول هشت هفته است، اگرچه تعداد جلسات به نیازهای فردی هر بیمار بستگی دارد و ممکن است در پیشگیری از عفونتهای بعدی مفید باشد. این فرایند سریع و آسان است، ۱۰ تا ۳۰ دقیقه طول میکشد، و هیچگونه ناراحتی یا عوارض جانبی ایجاد نمیکند. بهطورکلی، ممکن است کاندیدای لیزر ناخن پا باشید اگر:
داروهای بدون نسخه (OTC) را بدون موفقیت امتحان کردهاید
با تجویز داروهای خوراکی یا موضعی، درمان موفقیتآمیز نبوده است
شرایط خاصی از قبل وجود نداشته باشد (مانند بارداری، سرطان پوست، نوروپاتی محیطی، پسوریازیس پلاکی)
مایل به انجام یک سری جلسات برای ازبینبردن قارچ هستند
در صورتی که ناخن پای شما دچار عفونت شده باشد، ممکن است برایتان پماد تجویز شود. در ادامه قصد داریم به مناسب ترین نوع پماد برای عفونت ناخن پا اشاره کنیم. به منظور رفع عفونتهای احتمالی نخاع ممکن است پزشک متخصص تجویز پمادهای موضعی از نوع ضدقارچ و یا آنتی بیوتیک را در دستور کار قرار دهد.
بهترینها به عنوان پماد برای عفونت ناخن پا شامل پمادهای موضعی تتراسایکلین، پلی میکسین، موپیروسین، نئوماسین و ایکتیول خواهد بود. برای بهبود فوری وضعیت ناخن ضروری است به طور منظم روی محل عفونت از انواع پماد برای عفونت ناخن پا استفاده نمایید.
اصطکاک کفشها، سطح فعالیت بدنی و گرما و رطوبتی که در معرض آنها قرار میگیرید، میتوانند؛ مانند برخی از شرایط سلامتی، ناخنهای پا را خراب کنند. در مقاله حاضر در خصوص موارد متعددی از جمله مراقبت بعد از کشیدن ناخن شست پا، پماد برای عفونت ناخن پا و لیزر ناخن پا اطلاعاتی ارائه کردیم.
در مورد هرگونه تغییر غیرطبیعی در ناخنهای پا؛ مانند خطوط قرمز یا سیاه روی ناخن یا علائم عفونت مانند قرمزی، درد شدید یا تخلیه چرک باید سریعاً به پزشک متخصص بیماری ناخن پا مراجعه کنید. متخصصان مجموعه ما با سالها تجربه در تشخیص و درمان موفق مشکلات ناخن پا، میتوانند سلامتی و عملکرد ناخنهای شما را بازگردانند.