در مفصل زانوی ما به صورت طبیعی ماده‌ای به نام هیالورونان وجود دارد. این ماده در مایع سینوویال که اطراف مفاصل زانو قرار گرفته وجود دارد و در هنگام لغزش مفاصل بر روی همدیگر به آن‌ها کمک فراوانی می‌نماید. تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که در طول زندگی خود به بیماری آرتروز زانو مبتلا می‌شوند، هیالورونان آن ها بسیار نازک شده و موجب کاهش پیوستگی و پایداری زانوی پا می‌گردد.
در چنین شرایطی ممکن است پزشکان تزریق ژل برای آرتروز زانو را به بیماران خود پیشنهاد دهند. این ژل‌ها انواع مختلفی دارند که یکی از بهترین نوع آن‌ها، ژل هیالورونیک اسید است. این ماده بسیار شبیه به مایعی است که در اطراف مفاصل زانوی ما به صورت طبیعی وجود دارد. با استفاده از این ژل می‌توان میزان آسیب دیدگی زانو را کاهش داد و درد ناشی از آرتروز را به حداقل خود رساند.
یکی از ویژگی‌های این ژل آن است که باعث ایجاد لغزندگی در اطراف مفاصل شده و با ساخت بالشتک برای زانو، به تسکین درد آن کمک فراوانی می‌نماید. این ژل توسط متخصصان تزریق می‌شود و تا ماه‌ها می‌تواند به تسکین درد زانوی بیمار کمک کند.
علم پزشکی همواره در حال بسط و گسترش است و ما هر سال که می‌گذرد، شاهد ابداع روش‌های درمانی متعدد برای بسیاری از بیماری‌ها هستیم. در واقع بیماری‌هایی که تا چند سال پیش هیچ درمانی نداشتند، این روزها به راحتی درمان شده و فرد را به زندگی عادی و طبیعی بازمی‌گردانند. این موضوع در مورد بیماری آرتروز نیز کاملاً صادق است.
در حال حاضر روش‌های درمانی متعددی وجود دارند که از طریق آن‌ها می‌توان دوباره توان و قدرت زانو را به آن بازگرداند و درد آن را به میزان فراوانی کاهش داد. از جمله متداول ترین نوع این روش‌ها، تزریق ژل به زانو برای آرتروز است. البته به غیر از ژل، ممکن است پزشکان مواد دیگری را به داخل زانوی بیمار خود تزریق نمایند. ما در این قسمت قصد داریم به صورت خلاصه برخی از این مواد تزریقی برای آرتروز زانو را به شما عزیزان معرفی کنیم:
1. تزریق ژل به زانو برای آرتروز:
ژل در اصل شباهت بسیار زیادی به مایعی دارد که به صورت طبیعی در مفصل زانو وجود دارد. این مایع مانند یک لایه محافظ قدرتمند عمل کرده و به غضروف کمک می‌کند تا از مفصل زانو محافظت نماید. یکی از اصلی‌ترین ترکیباتی که در این ژل وجود دارد، اسید هیالورونیک است. این ژل باعث تسکین درد زانو شده و به خوبی از آن حمایت می‌کند.
2. ژل اسید هیالورونیک:
بسیاری از پزشکان عقیده دارند که ابتلا به آرتروز زانو، به معنای این است که بدن ما با کمبود اسید هیالورونیک مواجه شده است. همان گونه که اشاره شد، این ماده از غضروف به خوبی محافظت نموده و نه تنها مفاصل زانو را روان می‌کند، بلکه شوک و ضربه ها را نیز به خود جذب می‌کند. زانو با وجود اسید هیالورونیک می‌تواند آزادانه حرکت کند و به ما برای انجام امور روزانه کمک کند.
3. تزریق سلول‌های بنیادین:
گاهی اوقات ممکن است پزشکان برای درمان آرتروز زانو، تزریق سلول‌های بنیادین را پیشنهاد دهند. همان گونه که می‌دانید سلول‌های بنیادین برای هر فردی منحصر به خود اوست و می‌تواند به بهبود بافت‌های آسیب دیده بدن کمک فراوانی نماید. سلول‌های بنیادین معمولاً از مغز استخوان و استخوان لگن بیمار و با کمک یک سرنگ خارج می شوند. پس از آن این سلول‌ها به قسمت زانو تزریق شده و باعث بهبودی بی نظیر بافت‌های آسیب دیده زانو می گردد.
4. تزریق کورتون:
کورتیکواستروئیدها که ما آن‌ها را به نام کورتون می‌شناسیم، یکی دیگر از موادی است که به زانو تزریق می‌شود. اصلی ترین هدف پزشکان از تزریق این ماده، کاهش التهابی است که در اثر آرتروز در زانوی ما به وجود آمده است. هر چند داروهای کورتون به صورت خوراکی برای درمان رماتیسم مفصلی به کار می‌روند، اما برای درمان آرتروز زانو، باید این دارو توسط پزشک متخصص و به صورت مستقیم به زانو تزریق شود.
5. تزریق اوزون:
گاهی اوقات برخی از متخصصان ارتوپد، تشخیص می‌دهند که تزریق اوزون به مفاصل زانو می‌تواند به کاهش درد آرتروز زانو کمک فراوانی نماید. تزریق اوزون می‌تواند توانایی حرکت زانو را بهبود بخشد و به بیمار کمک کند تا به زندگی عادی و معمولی خود بازگردد.
6. ژل ویسکور:
ژل ویسکور در واقع یک فرآورده‌ای است که در ترکیبات آن هیالونیک اسید با جرم مولکولی بالایی وجود دارد. تزریق این ژل به زانو باعث ایجاد ویسکوزیته در مایع مفصلی می‌گردد. همان گونه که می‌دانید، مایع مفصلی همان ماده لغزان کننده‌ای است که در قسمت داخلی مفصل قرار دارد و موجب می‌شود که مفصل زانوی ما در هنگام حرکت، به نرمی و روانی حرکت نماید. ژل ویسکور ماندگاری بالایی دارد و برای بهبود عملکرد مفاصل بسیار موثر است.
7. ژل کریسپین:
این ژل بی نظیر، محصولی است که در کشور آلمان تولید شده و یکی از بهترین ژل‌هایی است که برای تزریق زانو و درمان آرتروز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ترکیبات این ژل، اسید هیالورونیک متقاطع وجود دارد که با استفاده از منشاء غیر جانوری تولید شده است. درمان با این ژل، بین 6 تا 8 ماه زمان می‌برد و شما باید برای مدت زمان 8 تا 10 ماه این درمان را تکرار کنید.
8. ژل هیالگان:
یکی دیگر از بهترین ژل‌هایی که برای آرتروز زانو در این قسمت تزریق می‌شوند، ژل هیالگان است. این ژل از گیاهی به نام تاج خروس به دست می‌آید. با استفاده از این ژل می‌توان حرکات پا را بهبود بخشید و درد آن را تسکین داد. از این ژل برای کاهش خراشیدگی که میان دو سطح مفصل به وجود آمده است استفاده می‌کنند.
برای درمان بیماری آرتروز زانو، راه‌حل‌های مختلفی وجود دارد؛ ممکن است پزشک برای بیمار خود دارو یا تمرینات فیزیوتراپی را تجویز نماید. یا تزریق ژل برای آرتروز زانو را پیشنهاد کند و یا در نهایت عمل جراحی را تنها راه درمان این بیماری به کار ببرد. هر چند تزریق ژل به زانو برای آرتروز یکی از بهترین روش‌های درمان این بیماری است، اما این که چه کسی کاندید مناسبی برای استفاده از این روش درمانی است، بر عهده پزشک متخصص قرار دارد. معمولاً برای افراد زیر، تزریق ژل برای زانو هیچ مانعی ندارد:
• افراد مبتلا به آرتروز زانو که این بیماری زندگی آن‌ها را از حالت تعادل طبیعی خارج کرده است.
• افرادی که با وجود استفاده از داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی و داروهای استروئیدی، همچنان درد و ناراحتی فراوانی در زانوی خود احساس می‌کنند.
• افرادی که با مصرف دارو برای مدت زمان طولانی، به عوارض مختلفی دچار می‌شوند. عوارضی که برای قلب، کلیه و سایر اندام‌های بدن آسیب‌های زیادی به همراه می‌آورد.
• بیمارانی که به دیابت و فشار خون بالا مبتلا هستند و نمی‌توانند از داروهایی مانند استروئیدها استفاده کنند.
• افرادی که به هر دلیلی قصد انجام عمل جراحی را ندارند.
• هر چند تزریق ژل برای آرتروز زانو برای تمامی افراد اثرات مثبتی به همراه دارد، اما تجربه نشان دهنده آن است که این ژل برای افرادی که در سنین بالای 65 سالگی قرار دارند، تاثیر بسزایی دارد.
همان گونه که تزریق ژل برای بسیاری از افراد، اثرات شگفت انگیزی به همراه دارد، اما تمامی افراد نمی‌توانند آن را تزریق نمایند. افرادی که تزریق ژل برای آرتروز زانو به آن‌ها پیشنهاد نمی‌شود عبارتند از:
زنان باردار و یا مادرانی که در دوران شیردهی به نوزاد خود به سر می‌برند.
تمامی کودکان و نوجوانانی که هنوز در سنین رشد خود به سر می‌برند.
کسانی که در قسمت زانوی خود با عفونت‌های باکتریایی و یا سایر عفونت‌ها مواجه هستند.
تمامی کسانی که به محصولات هیالورونیک اسید حساسیت دارند.
افرادی که به مواد غذایی مانند تخم مرغ یا محصولاتی که از دیگر پرندگان مانند بوقلمون به دست می‌آید حساسیت دارند. فراموش نکنید که اگر شما به این مواد حساسیت دارید، حتماً آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
هر چند تزریق ژل به زانو برای آرتروز یکی از روش‌های ایمن و شناخته شده است، اما مانند هر روش درمانی دیگری، ممکن است عوارضی با خود به همراه داشته باشد. ما در این قسمت، قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که تزریق ژل به زانو چه عوارضی دارد؟ و شما را با این عوارض آشنا کنیم. فراموش نکنید که پس از تزریق ژل و با مشاهده عوارضی که در ادامه خواهیم گفت، حتماً پزشک خود را در جریان قرار دهید:
• یکی از مهم‌ترین عوارض تزریق ژل برای زانو، درد و تورمی است که در محل تزریق به وجود می‌آید. البته این عارضه چندان جدی نیست و معمولاً پس از گذشت چند روز به کلی برطرف می‌شود.
• برخی از بیماران، در محل تزریق ژل برای زانو، ممکن است اندکی کبودی مشاهده کنند که این عارضه نیز پس از گذشت چند روز رفع می‌شود.
• در برخی از موارد نادر، ممکن است افراد علائمی مانند خونریزی، عفونت در محل تزریق و یا واکنش‌های آلرژیکی را تجربه نمایند.
• احساس درد و گرمای شدیدی در زانو نیز یکی دیگر از مهم‌ترین عوارض تزریق ژل در زانو به شمار می‌رود.
البته پزشک شما، قبل از تزریق ژل، شما را در جریان عوارض طبیعی آن قرار خواهد داد. اما در صورتی که این عوارض بیش از چند روز ادامه پیدا کردند و یا شدیدتر شدند، حتماً یک قرار ملاقات فوری با پزشک خود ترتیب دهید.
پس از آن که پزشک متخصص اقدام به تزریق ژل به زانو برای آرتروز نمود، مراقبت‌هایی را به شما پیشنهاد خواهد داد. رعایت این نکات، به شما کمک می‌کند تا خیلی زود سلامتی خود را به دست آورده و به زندگی عادی و معمولی برگردید. ما در قسمت قبلی به این سوال پاسخ دادیم که "تزریق ژل به زانو چه عوارضی دارد" در این قسمت نیز قصد داریم شما را با برخی از انواع مراقبت بعد از تزریق ژل زانو آشنا کنیم؛ پس همچنان با ما همراه باشید:
در ساعت‌های اولیه‌ای که اقدام به تزریق ژل زانو نموده‌اید، به هیچ عنوان دوش نگیرید. در 4 الی 6 ساعت اولیه، هیچ نوع آب و رطوبتی نباید به زانوی شما برسد.
پزشکان همواره تاکید می‌کنند که هرگز محلی که ژل به آن تزریق شده است را ماساژ ندهید. ماساژ دادن باعث جا به جایی ژل شده و ممکن عوارض ناخوشایندی را برای شما به همراه آورد.
در روزهای ابتدایی که ژل زانو را تزریق کرده‌اید، به هیچ عنوان نباید به زانوی خود فشار بیاورید. همچنین جا به جا کردن بارهای سنگین، کاملاً ممنوع است. چرا که انجام چنین اموری، موجب جا به جایی ژل زانو شده و اثرات مثبت آن را از بین می‌برد.
برای مدت زمان 24 ساعت نباید به استخر بروید و یا زانوی خود را در معرض نور خورشید قرار دهید.
در طول ساعت های اولیه ای که ژل به داخل زانوی شما تزریق شده است، سعی کنید استراحت نموده و از پیاده روی‌های طولانی بپرهیزید.
استفاده از توالت فرنگی به جای توالت ایرانی، در روزهای ابتدایی تزریق ژل به زانو توصیه می شود.
اگر پزشک برای شما هر نوع دارویی را تجویز کرده است، حتماً آن را سر ساعت مصرف کنید. به خصوص داروهای آنتی بیوتیک خود را به صورت منظم و کامل مصرف نمایید؛ این داروها از به وجود آمدن عفونت در محل تزریق جلوگیری به عمل خواهند آورد.
در غذاهای روزانه خود، مصرف نمک را تا حد ممکن کاهش دهید. تجربه نشان دهنده آن است که مصرف بیش از اندازه نمک، ورم و کبودی محل تزریق را بیشتر خواهد کرد.
یکی دیگر از مهم‌ترین پارامترهایی که به عنوان مراقبت بعد از تزریق ژل زانو به آن تاکید شده است، عدم مصرف سیگار و الکل است. سیگار و الکل نه تنها کبودی و ورم تزریق را افزایش می‌دهند، بلکه روند بهبودی را نیز طولانی می‌کنند.
همان گونه که اشاره کردیم، تزریق ژل به زانو برای آرتروز، یکی از روش‌های موثری است که این روزها بسیاری از متخصصان به بیماران خود توصیه می‌کنند. اما برای بسیاری از افرادی که تجربه چنین چیزی را نداشته‌اند، این سوال به وجود می‌آید که درمان آرتروز زانو با تزریق ژل، چگونه انجام می‌شود؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم تزریق این ژل، در کلینیک یا مطب پزشک انجام خواهد شد.
شما برای این که بتوانید از فواید درمان آرتروز زانو با تزریق ژل برخوردار شوید، ابتدا باید روی تخت مخصوص دراز بکشید. پس از آن زانوهای خود را به صورت کاملاً صاف قرار دهید. البته برخی از پزشکان ممکن است از بیماران خود بخواهند که به صورت صاف نشسته و زانوهای خود را خم کنند.
پس از آن که زانوی شما ضد عفونی شد، پزشک داروی بی حسی موضعی را بر روی زانوی شما قرار می‌دهد. همچنین اگر در زانوی شما آب فراوانی جمع شده باشد، ابتدا آن را با کمک سوزن‌های مخصوص تخلیه می‌کند. در ادامه ژل مورد نظر را به صورت مستقیم، به داخل مفصل زانو تزریق می‌نماید. پس از آن که عملیات تزریق ژل به زانو برای آرتروز به پایان رسید، محل تزریق را تمیز نموده و آن را باندپیچی می‌نماید.
پس از آن متخصص شما، مراقبت های لازم را به شما خواهد گفت و داروهایی که باید استفاده کنید را برای شما تجویز خواهد نمود. در این هنگام شما می توانید به خانه برگشته و چند روزی را به استراحت سپری کنید. پس از گذشت چند روز و در صورتی که عوارض خاصی برای شما به وجود نیاید، آثار خوشایند درمان آرتروز زانو با تزریق ژل را مشاهده خواهید نمود.
پس از آن که تزریق ژل به زانوی شما انجام شد، پزشک از شما خواهد خواست که برای مدت زمان 12 الی 24 ساعت اولیه را به استراحت سپری کنید. بعد از این دوران شما به آرامی می‌توانید فعالیت‌های ساده ورزشی مانند پیاده روی را آغاز کنید. برای این که بتوانید نتایج قطعی و کامل تزریق ژل به زانوی خود را مشاهده نمایید، باید برای مدت زمان 4 هفته صبر کنید.
ممکن است پزشک برای بهبودی هر چه سریع‌تر آرتروز زانوی شما، پس از تزریق ژل فیزیوتراپی را تجویز نماید. شما باید در این دوران، حتماً تمرینات فیزیوتراپی خود را به صورت منظم و مستمر پیگیری نمایید. فراموش نکنید که بخش مهمی از درمان شما، به مراقبت پس از تزریق ژل زانو بستگی دارد. پس در این دوران به خوبی استراحت کرده و تمامی دستوراتی که پزشک برای شما تجویز نموده است را مو به مو انجام دهید.
تحقیقات و بررسی‌ها حاکی از آن است که تزریق ژل به زانو برای آرتروز بسیار مفید و موثر است. بسیاری از بیمارانی که از این روش درمانی برای کاهش درد و علائم ناخوشایند آرتروز استفاده کرده اند، به نتایج بسیار خوبی دست پیدا کرده‌اند. البته این موضوع بسیار مهم است که تزریق ژل برای زانو، توسط یک پزشک متخصص و در یک کلینیک درمانی معتبر انجام شود. همچنین پزشک باید شما را از عوارضی که ممکن است این ژل برای شما به همراه داشته باشد آگاه کند.
آن چه در این مقاله خواندید، تلاش تیم ما بود برای این که بتوانیم شما را با تمام ابعاد تزریق ژل به زانو برای آرتروز آشنا کنیم. امیدواریم با ارائه این مطالب، توانسته باشیم قدمی هر چند کوچک در مسیر آگاهی شما برداریم تا بتوانید با اطلاعات و آگاهی های کافی، قدم‌های اولیه را برای درمان بیماری آرتروز زانوی خود بردارید.