نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات
علت درد پایین کمر و لگن چیست؟
درد پایین کمر و لگن، تجربه‌ای است که خیلی از ما در زندگی خود با آن روبرو‌شده‌ایم. این حس ناگوار در هر لحظه از زندگی می‌تواند به ما ثابت کند که چقدر می‌توانیم از کارهای روزمره خود دور شویم. اما چه خوب است که ما اینجا هستیم تا با هم به دنبال راه حل باشیم!
درد پایین کمر و لگن می‌تواند نتیجه آسیب‌دیدگی عضلات، مشکلات عصبی، استخوانی، افزایش وزن، کم‌تحرکی یا حتی بیماری‌های جدی‌تر باشد. با این حال، بسیاری از ما، بدون در نظر گرفتن علت اصلی، این درد را نادیده می‌گیریم و به جای درمان، فقط به دنبال راه‌هایی برای کاهش درد هستیم. اما آیا این روش درستی است؟ آیا نباید ابتدا علت اصلی را شناسایی کرد؟ در این مقاله، به بررسی انواع درمان درد پایین کمر و لگن، علل مختلف آنها، روش‌های تشخیصی، تدابیر پیشگیری و درمانی، از جمله روش‌های غیرجراحی و جراحی، و نیز تأثیرات این دردها بر کیفیت زندگی و فعالیت‌های روزمره افراد می‌پردازیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
درد پایین کمر و لگن نشانه چیست؟
درد در قسمت تحتانی کمر تا لگن درد ممکن است نشانه‌ای از هر گونه صدمه و فشار به این ناحیه پایین بدن باشد، از جمله مشکلات عضلانی، اسکلتی، عصبی یا التهابی که برای درمان باید به کلینیک فوق تخصصی لگن مراجعه کنید.
در زیر تعدادی از شرایط و مشکلاتی که می‌توانند نشانه‌ای از درد در قسمت تحتانی کمر تا لگن باشد، آورده شده است:
-
♦ فشار عصبی: درد در مسیر عصب سیاتیک که از تحتانی کمر به سمت پا امتداد دارد، این درد ممکن است از کمر شروع شده و به سمت پا انتقال یابد. علائم مرتبط با آن ممکن است شامل درد، سوزش، تورم، احساس گزگزی، ضعف عضلانی و اختلالات حسی باشد. این مشکلات معمولاً به دلیل فشار غیرطبیعی یا فشار زیادی که بر روی عصب سیاتیک اعمال می‌شود، ایجاد می‌شوند.
-
♦ آسیب به استخوان‌های لگنی: شکستگی یا آسیب به استخوان‌های لگنی می‌تواند درد شدید ایجاد کند.
-
♦ التهابات مفصلی (آرتریت): التهاب در مفاصل لگنی می‌تواند منجر به درد شدید شود. آرتریت به‌عنوان یک وضعیت التهابی مفاصل و بافت‌های اطراف آنها در نظر گرفته می‌شود و ممکن است در ناحیه تحتانی کمر تا لگن نیز رخ دهد
-
♦ مشکلات عضلانی: کشیدگی، تنش عضلات در منطقه تحتانی کمر تا لگن ممکن است درد ایجاد کند.
-
♦ آسیب عصبی: آسیب به عصب‌ها در منطقه پایین قسمت کمر تا لگن می‌تواند به درد و احساس تورم در این منطقه منجر شود. آسیب عصبی ممکن است به علت فشار، تراکم، التهاب یا مشکلات دیگر در سیستم عصبی به درد در ناحیه پایین قسمت کمر تا لگن منجر شود. این درد معمولاً به‌عنوان درد سیاتیک شناخته می‌شود که از ناحیه تحتانی کمر به اندام پایینی و اغلب تا پاها کشیده می‌شود.
-
♦ التهاب‌ها: التهاب‌های مختلف نظیر التهاب عضلات، ران، لگن و غیره می‌توانند درد در قسمت تحتانی کمر تا لگن ایجاد کنند. التهابات در عضلات می‌توانند باعث تورم، درد، قرمزی و حساسیت در منطقه مورد تحریک شوند. این التهابات معمولاً به علت آسیب یا عفونت‌ها ایجاد می‌شوند.
-
♦ مشکلات دستگاه ادراری و گوارشی: در برخی موارد، مشکلات دستگاه ادراری یا گوارشی می‌توانند به شکل درد در قسمت تحتانی کمر تا لگن ظاهر شوند. در زیر به تأثیرات دستگاه ادراری و گوارشی در ایجاد درد در پایین قسمت کمر تا لگن اشاره کرده‌ایم:
-
♦ عفونت ادراری: التهاب مجاری ادراری معمولاً باعث تحریک و التهاب در مجاری ادراری می‌شود. این التهاب ممکن است به عصب‌های اطراف نیز انتقال یابد و درد و تحریک در ناحیه پایین قسمت کمر تا لگن ایجاد کند.
-
♦ سنگ‌های ادراری: سنگ‌های ادراری ممکن است به دلیل ایجاد فشار بر روی مجاری ادراری یا به علت حرکت در مجاری، به درد در ناحیه پایین قسمت کمر تا لگن منجر شوند.
-
♦ التهاب معده و روده: التهاب در دستگاه گوارشی مانند التهاب معده یا کولیت ممکن است به علت ایجاد فشار بر روی بافت‌های اطراف منطقه تحتانی کمر و لگن، درد ایجاد می‌کنند.
-
♦ عفونت تناسلی: التهابات در مناطق تناسلی ممکن است به منطقه تحتانی کمر تا لگن درد را ایجاد می‌کنند.
-
♦ التهاب روده بزرگ: بیماری‌های التهابی مانند کولیت التهابی می‌توانند به علت فشار یا التهاب در مناطق داخلی گوارش، باعث درد در ناحیه تحتانی کمر و لگن می‌شوند.
-
♦ تغییرات ستون فقرات: تغییرات در ساختار یا موقعیت مهره‌ها و مفاصل در منطقه تحتانی کمر می‌تواند منجر به درد شوند. تغییرات در ستون فقرات می‌توانند به علت فشار، تغییرات ساختاری یا التهاب در مهره‌ها و بافت‌های اطرافی، منجر به درد در قسمت تحتانی کمر و لگن شوند.
-
♦ آرتروز: آرتروز ستون فقرات به علت فرسایش طبیعی مفاصل استخوانی می‌تواند به التهاب و درد در مناطق تحتانی کمر و لگن منجر شود.
تشخیص دقیق و درمان درست برای درد در قسمت زیر کمر و لگن نیازمند مراجعه به پزشک متخصص است. اگر با درد مزمن یا شدید زیر کمر و لگن مواجه هستید، بهتر است تا سریعاً به پزشک ارتوپد، فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
دیسک کمر، عامل ایجاد درد در انتهای کمر و لگن
دیسک‌ها بین مهره‌ها قرار دارند که از ضربه و فشار محافظت کرده و اجازه می‌دهند که مهره‌ها به طور صحیح حرکت کنند.
علائم آسیب دیسکی شامل درد پشتی، درد در ناحیه لگن و تحتانی کمر، تورم و گزگز در اندام‌ها می‌شوند. آسیب دیسک کمر ممکن است چندین علت داشته باشد، از جمله بلندکردن سنگین، حرکات نادرست، ضربه به مهره‌ها، ژنتیک و سن. وقتی که دیسک آسیب می‌بیند، لایه داخلی ژله‌ای ممکن است به بیرون فشار یابد و فشار بیشتری بر روی عصب‌ها و اطراف آنها اعمال کند.
در ناحیه انتهای کمر و لگن، این فشار می‌تواند به عصب‌های اطراف، به‌ویژه عصب سیاتیک که از کمر به پا امتداد دارد، اعمال شود. این فشار و التهاب ممکن است به علت واکنش بدن به آسیب و التهاب منجر به درد، تورم و احساس سوزش در ناحیه زیر کمر و لگن شود.
برای درمان، از استراحت، فیزیوتراپی، داروها و در موارد شدیدتر، جراحی می‌توان استفاده کرد.
دلیل پا درد و لگن درد چیست؟
پادرد و لگن درد ممکن است از علل مختلفی ناشی شوند.
در زیر تعدادی از علل متداولی که می‌توانند به پادرد و درد لگن منجر شوند، آورده شده است:
-
♦ تنش و ضعف عضلات پشت، نشستن یا ایستادن نادرست می‌توانند منجر به درد پشت در و لگن شوند.
-
♦ آسیب به عضلات، رباط‌ها، و بافت‌های نرم در ناحیه پشتی و لگنی می‌تواند به درد منطقه مربوطه منجر شود.
-
♦ شکستگی، ترک، یا التهاب در استخوان‌ها و مفاصل پشت و لگن ممکن است به درد منطقه مربوطه منجر شود.
-
♦ عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی در مناطق مختلف بدن، از جمله پشت و لگن، می‌توانند به التهاب‌ها و درد منجر شوند.
-
♦ مشکلات در استخوان‌ها، مفاصل و بافت‌های نرم منطقه لگنی ممکن است به درد لگن و پشت در لگن منجر شود.
-
♦ برخی بیماری‌ها، مانند بیماری‌های التهابی مفصلی یا بیماری‌های خونی می‌توانند پادرد و لگن درد منجر شوند.
-
♦ تغییرات در ساختار یا موقعیت مهره‌ها و مفاصل پشتی ممکن است عاملی در ایجاد پادرد باشند.
-
♦ فیبرومیالژیا، این بیماری معمولاً باعث درد در نقاط مختلف بدن می‌شود که ممکن است به پادرد نیز منجر شود. فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن و نامشخص است که به درد و تعدادی از علائم دیگر در بدن، به‌ویژه در نقاط مختلف عضلات و بافت‌های نرم اطراف استخوان‌ها، منجر می‌شود. این بیماری بر اثر اختلال در سیستم عصبی مرکزی و حسی ایجاد می‌شود و به‌طورکلی علت دقیق آن مشخص نشده است. در این بیماری، بافت‌های نرم مثل عضلات، رباط‌ها و تاندون‌ها حساسیت و درد زیادی دارند.
مشخصه‌های اصلی فیبرومیالژیا عبارت‌اند از:
-
♦ درد در نقاط مختلف بدن وجود دارد، به‌ویژه در نقاط تحت‌فشار که در آنها عضلات بیشتر حساسیت دارند.
-
♦ افراد مبتلا به فیبرومیالژیا به‌سرعت خسته می‌شوند و احساس خستگی عمومی دارند.
-
♦ اختلال در خواب معمولاً همراه با خواب نیمه شبانه و بیدارشدن زودهنگام است.
-
♦ تنش عضلانی و احساس انقباض در عضلات از علائم متداول فیبرومیالژی است.
روش‌های درمان درد پایین کمر و لگن
روش‌های درمان درد در قسمت پایین کمر و لگن بستگی به علت اصلی درد، شدت آن و وضعیت شما دارد.
در زیر تعدادی از روش‌های معمول درمانی که ممکن است در موارد مختلف مورداستفاده قرار بگیرند، آورده شده است:
-
♦ استراحت: در مواقع تشدید درد، استراحت به بدن کمک می‌کند تا بهبود پیدا کند. اما استفاده از استراحت طولانی‌مدت توصیه نمی‌شود.
-
♦ داروها: داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای تسکین‌دهنده درد یا مرتبط با عصب‌ها تجویز کند.
-
♦ فیزیوتراپی: فیزیوتراپی با تمرینات اصلاحی، تقویت عضلات، ماساژ و تکنیک‌های درمانی می‌تواند به بهبود درد کمک کند.
-
♦ تمرینات کمر: تمریناتی که به تقویت عضلات کمر و منطقه شکم و عضلات پشتی کمک می‌کنند، می‌توانند در پیشگیری و درمان درد تحتانی کمر مؤثر باشند.
-
♦ تکنیک‌های آرامش‌بخش: تکنیک‌هایی مانند یوگا، مدیتیشن، و تمرینات تنفسی می‌توانند به کاهش تنش و استرس کمک کنند که ممکن است در بهبود درد مؤثر باشند.
-
♦ درمان تزریقی: در مواردی مانند فشار عصبی، تزریق‌های ضدالتهابی یا داروهای تسکین‌دهنده درد به منطقه موردنیاز انجام می‌شود.
-
♦ جراحی: در موارد شدید و پیشرفته، جراحی ممکن است لازم باشد. به‌عنوان‌مثال، در موارد آسیب شدید به دیسک‌ها یا فشار عصبی قوی. انجام عمل جراحی برای درمان درد در قسمت زیر کمر و لگن به عوامل مختلفی بستگی دارد و تصمیم نهایی باید توسط پزشک تخصصی گرفته شود.
-
♦ تغییرات در رفتارهای روزمره: انجام شیوه درست تکنیک‌های بلندکردن و حمل و جابه‌جایی اشیا، تغییرات در وضعیت نشستن و ایستادن، و استفاده از وسایل حمایتی مانند کمربندها می‌توانند به بهبود درد کمک کنند.
آیا درد پایین لگن و کمر می‌تواند نشانه وجود تومور و عفونت باشد؟
بله درد در قسمت زیر کمر و لگن ممکن است نشانه وجود تومور یا عفونت باشد. اما باید توجه داشت که درد در این منطقه می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد و نه لزوماً همیشه به وجود تومور یا عفونت اشاره دارد. در زیر توضیحاتی در مورد نحوه ارتباط درد در قسمت زیر کمر و لگن با تومور یا عفونت آورده شده است:
-
♦ تومور: درد پایین کمر و لگن ممکن است به علت وجود تومورهای خوش‌خیم در منطقه‌هایی نظیر استخوان‌ها، بافت‌های لگنی یا رانی ایجاد شود.
-
♦ عفونت: عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی می‌توانند به التهاب‌ها در منطقه‌های مختلف بدن، از جمله منطقه پایین کمر و لگن، منجر شوند. این التهاب‌ها می‌توانند به درد، تورم، قرمزی و حساسیت منجر شوند.
درهرصورت، اگر با درد در قسمت زیر کمر و لگن مواجه هستید و مشکوک به وجود تومور یا عفونت هستید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید.
زمان مراجعه برای درمان درد در قسمت پایین کمر و لگن به پزشک
درصورتی‌که با درد در قسمت زیر کمر و لگن مواجه هستید، بهتر است به‌زودی به پزشک مراجعه کنید. اگر درد شدید، ناگهانی، یا مرتبط با علائم دیگری مانند تنگی نفس، اختلالات حرکتی یا تغییرات در کیفیت زندگی خود همراه باشد، مراجعه به پزشک نیاز دارید.
علاوه بر این، در موارد زیر نیز توصیه می‌شود که بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
-
♦ اگر درد با تب، لرز، تورم شدید یا قرمزی همراه باشد.
-
♦ اگر در اثر درد، تغییراتی در کنترل دستگاه‌های ادراری یا گوارشی تجربه کنید.
-
♦ اگر درد به‌صورت ناگهانی و شدید شروع شده و به‌سرعت افزایش یابد.
-
♦ اگر درد با تغییر در حالت فعالیت‌های روزمره، نشست و ایستادن، یا در دیگر شرایط مختلف تغییر کند.
چه روش‌هایی برای پیشگیری از درد پایین کمر و لگن وجود دارد
پیشگیری از درد در قسمت زیر کمر و لگن می‌تواند باتوجه‌به سبک زندگی، تمرینات منظم، مراقبت از نگهداری درست از بدن و اجتناب از عوامل خطر مختلف انجام شود.
در زیر تعدادی از روش‌های پیشگیری از درد پایین کمر و لگن آورده شده است:
-
♦ تمرین منظم: انجام تمرین‌های اصلاحی و تقویتی عضلات پشت می‌تواند به بهبود عضلات و حفظ ستون فقرات کمک کند. تمرینات تقویتی منطقه تحتانی کمر و لگن می‌تواند به افزایش استحکام ماهیچه‌ها و جلوگیری از ضعیف‌شدن آنها کمک کند.
-
♦ حفظ وزن سالم: حفظ وزن مناسب و جلوگیری از افزایش وزن اضافی می‌تواند فشار اضافی روی ستون فقرات و عضلات را کاهش داده و به پیشگیری از درد پایین کمر و لگن کمک کند.
-
♦ توجه به تکنیک‌های بلندکردن اشیا: هنگام بلندکردن اشیا سنگین، از تکنیک‌های درست مانند خم‌شدن زانوها و استفاده از عضلات پا برای کمک به بلندکردن اشیا استفاده کنید.
-
♦ استفاده از مبلمان مناسب: انتخاب مبلمان و صندلی‌هایی که لگن را حمایت کافی می‌کنند، می‌تواند به حفظ مناسبی از وضعیت نشستن کمک کند.
-
♦ تغییر در وضعیت خواب: انتخاب یک تختخواب مناسب و درست، برای خواب به شما کمک می‌کند تا استخوان‌ها و عضلات کمر در حالت تعادل قرار بگیرند.
-
♦ تکنیک‌های آرامش‌بخش: تکنیک‌هایی مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی می‌توانند به کاهش استرس، تنش‌های عضلانی کمک کنند.
-
♦ اجتناب از نشستن و ایستادن طولانی: ایستادن یا نشستن طولانی بدون استراحت می‌تواند به فشار بر عضلات و استخوان‌ها منجر شود. در صورت نیاز، استراحت‌های کوتاه انجام دهید.
چه عللی ممکن است به درد در پایین کمر و لگن در زنان مرتبط باشند؟
در زنان، درد پایین کمر و لگن می‌تواند به علل مختلف ناشی شود. برخی از علل ممکن عبارت‌اند از:
-
♦ آسیب‌های مرتبط با بارداری: بارداری می‌تواند به تغییرات در توزیع وزن بدن، فشار بر روی ستون فقرات و عضلات، و ترشحات هورمونی منجر شود که ممکن است به درد در زیر کمر و لگن منجر شود.
-
♦ آندومتریوز: آندومتریوز ممکن است به علت خونریزی ماهیانه یا درد در زیر کمر و لگن در زمان دورة قاعدگی منجر شود.
-
♦ سندرم تخمدان پلی‌کیستیک: این سندرم با تخمدان‌های بزرگ‌تر و تشکیل پلی کیست‌ها روی تخمدان‌ها همراه است و می‌تواند به درد پایین کمر و لگن، تغییرات در قاعدگی، و مشکلات هورمونی منجر شود.
-
♦ آندومتریت: التهاب رحم (آندومتریت) می‌تواند به درد پایین کمر و لگن، تب، و مشکلات دیگر منجر شود.
-
♦ شیوع عفونت‌ها: عفونت‌های ادراری یا تناسلی ممکن است به درد پایین کمر و لگن در زنان منجر شوند.
-
♦ عوامل هورمونی: تغییرات هورمونی، استروژن و پروژسترون می‌تواند به درد پایین کمر و لگن مرتبط با چرخة ماهیانه و بارداری منجر شوند.
توجه داشته باشید که این فقط چند مثال از عواملی هستند که ممکن است به درد پایین کمر و لگن در زنان منجر شوند. اگر با درد پایین کمر و لگن مواجه هستید، بهتر است به پزشک زنان مراجعه کنید تا تشخیص دقیق‌تری برای وضعیت شما قرار دهد و در صورت لزوم درمان مناسب را تعیین کند.
سخن پایانی
درد پایین کمر و لگن یک مسئله پیچیده و گسترده است که تأثیرات عمیقی بر روی زندگی افراد می‌گذارد. این نوع درد می‌تواند از مشکلات فیزیکی تا تأثیرات روحی و روانی را با خود به همراه آورده و افراد را از انجام فعالیت‌های روزمره‌شان بازدارد.
استفاده از روش‌های تشخیصی صحیح و انتخاب درمان‌های مناسب می‌تواند به بهبود وضعیت درد و افزایش کیفیت زندگی کمک کند.
برای مدیریت درد انتهای کمر و لگن، می‌توان از ترکیب روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، ماساژ، تمرینات تقویتی و آرامش‌بخش، همچنین روش‌های جراحی در موارد شدیدتر استفاده کرد.
اما مهم‌تر از همه، اطلاعات و همکاری با پزشک متخصص بهداشتی و درمانی است که پیشنهاد ما به شما کلینیک تخصصی مجید است که پزشکان حاذق در این مرکز باتوجه‌به تشخیص دقیق و شناخت وضعیت شخصی هر فرد، برنامه‌های درمانی مناسبی را به شما ارائه می‌دهند.
دکتر فرزاد مریخ بیات
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو