عصب سیاتیک یک عصب بسیار قوی و بلندی است که در بدن انسان ها از ناحیه کمر شروع می شود و از باسن و لگن می گذرد و به طرف هر دو پا ادامه دارد. این عصب در قسمت زانو ها نیز وجود دارد و در آخر به قسمت زیر پا ها می رسد. سپس در همه انگشتان نیز پخش می شود، به طوری که هر کدام از انگشتان دارای عصب می باشند.
سیاتیک از به هم پیوستن چند ریشه ظریف عصبی که از فضای بین مهره های ستون فقرات کمری خارج می شود، تشکیل می شود. با به هم پیوستن این ریشه های نخاع لومبار و نخاع ساکرال در پایین ستون فقرات، تنه عصب سیاتیک تشکیل می شود. تنه عصب سیاتیک از پایین کمر شروع به حرکت کرده و حس و حرکت مناطقی مانند پایین کمر، باسن و پشت ران زیر را تامین می کند.
همچنین اینکه عصب سیاتیک در قسمت پشت و کمی بالای زانو ها به دو شاخه مهم و بزرگ و اصلی تقسیم می شوند. این شاخه ها به نام های تی بیال و دیگری ان پرونئال شناخته می شوند. و به پشت پا، پاشنه و کف پا و انگشت اول و فضای بین دو انگشت اول و دوم پا می رسد. پس هر آسیبی که در طول عصب ایجاد شود، قسمت های تحتانی دچار تغییرات حسی و حرکتی می شوند.
عصب سیاتیک پرونئال نیز خود به دو قسمت تقسیم می شود. در صورت بروز مشکل یک قسمت آن درد سطحی دارد و قسمت دیگر آن درد عمقی دارد که هر دو جزو یک قسمت از بدن می باشند.
این عصب قوی و بزرگ در بدن ، از قسمت کمر تا پا تمامی عصب ها را به خود جذب کرده است و باعث شده عصبی به نام سیاتیک به این مهمی را به وجود آورند. سیاتیک یک عصب بسیار پر اهمیت و با ارزش بالایی در بدن است که رعایت نکاتی برای حفظ سلامتی این عصب بسیار قابل توجه و رسیدگی نیاز مند است.
از طرفی چون این عصب هم طولانی است و هم بخشی مهمی است، بنابراین هر درد و سوزشی را که در کمر تا پا وجود داشته باشد به نام عصب سیاتیک می شناسند و به آن قسمت ربط خواهند داد.
عصب سیاتیک جزو مهم ترین ترین عصب های بدن انسان ها است که اگر دچار مشکلاتی شود سریعا شاهد بروز درد و علائمی در آن خواهیم بود که ممکن است با عوارض بد و شدیدی رو به رو خواهیم شد. همچنین انجام کارهای بسیار عادی در طول روز و شب نیز ممکن است برای بیمار سخت و با درد همراه خواهد شد که باعث ناراحتی نیز شود.
نشانه هایی که مربوط به درد عصب سیاتیک می باشد معمولاً در نواحی خاصی احساس می شود. به عنوان مثال در قسمت پایینی کمر، باسن، ساق پا و همچنین کف پا و حتی ممکن است در انگشتان پا نیز این درد احساس شود. بنابراین به طور کلی در صورت آسیب به رگ سیاتیک ممکن است هر نقطه ای که در مسیر این رگ طولانی قرار دارد دردناک شود.
در ادامه چند مورد از علائم مشکل در عصب سیاتیک کف پا بیان خواهد شد که بدانید کدام درد ها در قسمتی از بدن را می توان به عصب سیاتیک ربط داد. علائم سیاتیک کف پا عبارتند از :
♦ یک : درد بسیار شدید در یک طرف از بدن
♦ دو : درد و سوزش و بی حس شدن کف یک یا هر دو پا ها
♦ سه : شروع شدن درد از ناحیه ران و باسن که به رو به بالا و قسمت کمر بوده و با حرکت پا تشدید می شود
♦ چهار : ممتد نبودن درد به طوری که گاهی میگیرد و گاهی ول می کند که با درد شدید و نفس گیر همراه است
♦ پنج : راه رفتن و بلند شدن و نشستن و ایستادن برای افراد سخت می شود
♦ شش : انجام دادن کار های سنگین و بلند کردن وسایل سنگین بسیار سخت می شود
♦ هفت : با فشار آوردن به کمر و انجام ورزش های سنگین فرد دچار درد خواهد شد
♦ هشت : تکرار درد و سوزش در یک ناحیه از بدن در طول روز زیاد خواهد بود
♦ نه : با سرفه و عطسه کردن ممکن است یک دردی در کمر بپیچد
دلایل بسیار زیادی برای وجود درد در عصب سیاتیک کف پا وجود دارد. برخی از اصلی ترین و شایع ترن این دلایل عبارتند از:
♦ یکی از اصلی ترین علت های ایجاد درد سیاتیک در کف پا، وارد آمدن فشار به عصب به دلایل مختلف مانند اضافه وزن می باشد. این فشارها ممکن است به صورت ناگهانی و یا به تدریج از خفیف به شدید به وجود آیند
♦ همچنین گرفتگی عضلات نیز از دلایل دیگر ایجاد درد در عصب سیاتیک کف پا می باشد
♦ در صورتیکه این فشارها شدید شود ممکن است موجب پارگی دیسک نیز شود و این پارگی از دیگر دلایلی است که به این عصب فشار آورده و موجب احساس درد در اندام های مختلف بدن می شود
♦ همچنین از دیگر دلایلی که ممکن است باعث آسیب عصب سیاتیک و درد کف پا شود، می توان به تنگی کانال نخاعی اشاره کرد با تنگ شدن کانال نخاع و فشار آمدن به نخاع در نتیجه این فشار به عصب سیاتیک، باعث ایجاد درد در کف پا می شود
♦ اگر بخواهیم یکی دیگر از دلایل عمده ایجاد درد عصب سیاتیک را بیان نماییم می توان به آسیب های دیسکی اشاره نمود. به عنوان مثال لغزندگی دیسک های کمری و یا بیرون زدگی دیسک با ایجاد فشار بر اثر سیاتیک باعث ایجاد درد در آن می شود
♦ از دیگر دلایل ایجاد درد در کف پا گرفتگی ماهیچه های تحتانی های موجود در لگن می باشد
همان گونه که قبلاً نیز اشاره شد، رگ سیاتیک یکی از بزرگترین رگ‌های بدن است که از پاشنه و طرف داخلی کف پا شروع شده و به سمت بالا به سمت کمر و ستون فقرات حرکت می‌کند. در صورتی که این رگ تحت فشار قرار بگیرد، ممکن است باعث درد وعدم راحتی در کف پا شود. بیماری هایی مانند اسکیاتیکا می توانند باعث تضعیف کارایی رگ سیاتیک شده و در نتیجه منجر به درد و سوزش در کف پا شوند.
همچنین، فشار طولی بر روی رگ سیاتیک نیز می‌تواند منجر به درد کف پا شود. درمان این نوع درد بایستی با توجه به علت اصلی آن انجام شود. برخی از روش های درمانی شامل تمرینات تقویتی و عضلانی، داروهای ضد التهاب، روشهای تسکین درد مانند جراحی و فیزیوتراپی هستند.
همچنین، پیشگیری از بروز این نوع دردها با ورزش منظم و حفظ وزن سالم میسر است. رگ سیاتیک نقش مهمی در انتقال عصب ها و خون به اندام تحتانی دارد و در صورتی که آسیبی به آن وارد شود، ممکن است باعث عدم حس در پا و کاهش قابل توجه قدرت عضلات پا شود. تشخیص دقیق آسیب رگ سیاتیک بر کف پا، از اهمیت بسیاری برخوردار است.
برای تشخیص صحیح، پزشک باید به دقت علائم و نشانه های بیمار را بررسی کند. بعضی از علائم احتمالی شامل درد شدید در پا، احساس سوزش و گرمی در پا، کاهش قابل توجه قدرت عضلات پا و کمر درد می‌باشد.
پس از تشخیص دقیق آسیب، درمان مناسب باید به عنوان یک اولویت در نظر گرفته شود. به صورت کلی، درمان هایی مانند استراحت، طب سوزنی، ورزش‌های تقویتی و عضلانی و استفاده از دارو های ضد التهاب معمولاً برای درمان آسیب رگ سیاتیک بر کف پا استفاده می شوند.
به طور معمول هر درد و آسیبی که در بدن وجود دارد، ممکن است منجر به ایجاد عوارضی شود. برخی از این عوارض شایع بوده و برخی دیگر به ندرت رخ می دهد. ممکن است دلایل غیر شایع بع اندازه دلایل رایج اهمیت نداشته باشد، اما دانستن آن ها نیز تا حدی ضرورت دارد. علاوه بر دلایل شایعی که باعث به وجود آمدن آسیب و درد در عصب سیاتیک کف پا می شود دلایل غیر شایعی نیز برای این موضوع وجود دارد. از جمله این علل و عوامل می توان به موارد زیر اشاره نمود:
♦ وجود تومورهای مختلف در ستون فقرات
♦ وجود عفونت دربرخی نواحی بدن
♦ وجود تومور در عصب سیاتیک
هنگامی که بیمار به پزشک مراجعه کرده و علائمی را که مشکوک به آسیب عصب سیاتیک می باشد را به پزشک می نماید، متخصص ابتدا اقدام به گرفتن شرح حال بیمار می نماید. پس از معاینات بالینی و انجام برخی آزمایشات، از راه های تشخیصی ویژه تری استفاده می شود که گرفتن تست نوار عصب و عضله از مهمترین این راه های تشخیصی است. همچنین در موارد شدید تر که احتمال وجود آسیب های دیسک کمر نیز وجود داشته باشد، احتمالاً از روشهای پیشرفته تری مانند گرفتن ام آر آی نیز استفاده می شود. همچنین از روشهایی مانند سی تی اسکن و عکسبرداری نیز می توان به وجود این اختلال پی برد.
دانستن اینکه چه عوملی می تواند منجر به سیاتیک شود، برای پیشگیری از این عارضه اهمیت دارد. چرا که با دانستن این علل و عوامل و راعایت کردن برخی نکات می توان ریسک ابتلا را تا حد زیادی کاهش داد. عوامل بسیار زیادی وجود دارد که ممکن است ریسک ابتلا به درد عصب سیاتیک کف پا را افزایش دهد. برخی از این عوامل ممکن است به صورت ناگهانی مانند ضربه ها و تصادفات و انجام فعالیت های سنگین مربوط باشد. اما برخی دیگر از عوامل وجود دارد که به صورت تدریجی و با گذشت زمان به وجود می آید. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره نمود:
♦ یکی از مهمترین عوامل افزایش دهنده ریسک ابتلا به درد سیاتیک کف پا شغل افراد می باشد. افرادی که مجبور هستند در طول روز اقدام به انجام کارهایی نمایند که به دیسک کمر و ستون فقرات فشار وارد شود از جمله این بیماران می باشند. همچنین کسانی که در شغل خود مجبور به انجام حرکات چرخشی و یا بلند کردن اجسام بسیار سنگین هستند نیز در این دسته قرار می گیرند. از دیگر افرادی که ممکن است به این عارضه مبتلا شوند، رانندگانی هستند که در ساعات طولانی مجبور به رانندگی هستند
♦ دلیل دیگری که ریسک ابتلا به این عارضه را بالا میبرد کهولت سن و در نتیجه فرسودگی اعصاب و عضله ها می . چرا که با افزایش سن دیسک ها به مرور دچار فرسودگی شده و همچنین ممکن است سوراخ های در عصب سیاتیک ایجاد شود که در اثر تغییرات آرتروز زی ایجاد میشود. این عوامل باعث فشار به عصب سیاتیک و در نتیجه درد خواهد شد
♦ نحوه نشستن و نیز نشستن به مدت طولانی نیز از دیگر عوامل بالا رفتن این ریسک می باشد. افرادی که مجبور هستند به واسطه شغل یا دلایل دیگر در طول روز به صورت طولانی مدت بنشینند به مرور زمان دچار درد در نواحی مختلف عصب سیاتیک مانند کف پا خواهند شد
♦ عامل مهم دیگری که در این امر دخیل می باشد زیاد بودن وزن افراد می باشد چاق بودن باعث ایجاد فشار به ستون فقرات و نواحی اطراف آن به ویژه ریشه های عصب سیاتیک شده و در نتیجه ممکن است دردهایی را در این نواحی احساس نمود
♦ ایستادن های طولانی نیز از جمله عواملی است که ریسک ابتلا به درد عصب سیاتیک کف پا را افزایش می دهد. چرا که با ایجاد فشار به کف پا و ستون فقرات بدیهی است اثر سیاتیک تحریک شده و دچار درد شود و فرد دچار ناراحتی کند. این مسئله بیشتر به ویژه در مورد کسانی که وزن بیشتری دارد صدق می نماید
♦ همچنین برخی بیماری های زمینه ای مانند دیابت باعث آسیب رسیدن به عصب سیاتیک و در نتیجه درد نیز خواهد شد
عصب سیاتیک کف پا، عصبی است که به عصب سیاتیک اصلی بدن که از کمر شروع می شود، مربوط می باشد. در برخی مواقع درد های کف پا به آسیب دیدن این عصب ارتباط دارد. بنابراین در هنگام وجود درد های طولانی مدت در کف پا می بایست برای تشخیص وجود اشکال در عصب سیاتیک به پزشک مراجعه نمود. چرا که در صورتی که این درد نادیده گرفته شود، ممکن است منجر به عوارض سخت تر شود. همچنین توصیه می شود که از درمان های خودسرانه نیز پرهیز شود و با بررسی و انتخاب یک کلینیک درمانی معتبر، نسبت به درمانی مناسب و به موقع اقدام نمود. در پایان توصیه می شود که با شناسایی علل و عواملی که منجر به این عارضه شده و یا ریسک ابتلا به آن را افزایش می دهد و رعایت نکات مربوطه، قدمی موثر در پیشگیری از ابتلا به سیاتیک برداشته شود.