رازهای درد پشت زانو سیاتیک و چگونگی مقابله با آن
شاید شما هم مانند بسیاری از مردم جهان با عبارت درد پشت زانو سیاتیک غریبه باشید؛ چرا که اکثر ما نمی‌دانیم که عارضه در عقب زانو ممکن است با رگ سیاتیک مرتبط باشد. اما بدون شک وقتی تمامی علل رایج دردهای زانو از پرونده پزشکی شما حذف می‌شود، دیگر تنها علت عارضه در عقب زانو میتواند رگ سیاتیک پشت زانو باشد.
عصبی که منشأ آن، قسمت تحتانی ستون فقرات است و بر برخی از عضلات کنترل‌کننده زانو تأثیر مستقیم می‌گذارد. در ادامه قصد داریم علت درد زانو، درد در عقب زانو رگ سیاتیک زنان و مردان و چگونگی رهایی از درد سیاتیک از نظر بهترین دکتر سیاتیک در تهران را برای شما و با جزئیات کامل تشریح کنیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
سیاتیک چیست؟
سیاتیک (Sciatica) بزرگ‌ترین و مهم‌ترین عصب در بدن انسان است که از پایین کمر یعنی همان باسن و پشت ران شروع می‌شود و در یک خط راست به‌زانو و سپس انگشتان پا می‌رسد. این عصب نقش مهمی در انتقال اطلاعات عصبی و کنترل حرکتی از کمر به پا ایفا می‌کند. این عصب در زانو به دوشاخه تی‌بال و عصب پروانه یا پرونئال تقسیم می‌شود؛ عصب پرونئال هم خود دوشاخه سطحی و عمقی دارد.
عصب پرونئال سطحی حس جلوی پای انسان را تأمین می‌کند و عصب پرونئال عمقی به عضلات جلوی ساق پا می‌رسد. اگر شما با جستجوی عبارت درد پشت زانو سیاتیک به اینجا رسیده‌اید باید به شما بگوییم بله؛ عارضه در پس زانو ممکن است یکی از علائم سیاتیک باشد. سیاتیک به دردهای تیر کشنده‌ای می‌گویند که از پشت باسن شروع شده و به پشت ران، زانو، ساق و گاهی کف پا می‌رسد.
وقتی عصب سیاتیک تحت‌فشار یا التهاب قرار می‌گیرد، علائمی مانند درد، سوزش و گزگز شدن به سراغ افراد می‌آید؛ به همین دلیل بسیاری از افرادی که با عارضه در عقب زانو و یا کل پا، به پزشک مراجعه می‌کنند، از پزشک خود می‌پرسند که رگ سیاتیک کجاست و آیا تنها به مربوط به قسمت راست بدن می‌شود یا درد در سمت چپ بدن نیز میتواند نشانه‌ای از اختلال رگ سیاتیک باشد. در نتیجه باید بگوییم عارضه در پس زانو در رگ سیاتیک هم میتواند باشد.
در اینجا باید گفت که عصب سیاتیک هم در سمت راست و هم در سمت چپ بدن قرار دارد و درد در پس زانو چه در سمت راست بدن و چه در سمت چپ میتواند یکی از علائم و نشانه‌های اختلال در رگ سیاتیک پس زانو باشد.
بنابراین دردی که از کمر آغاز می‌شود و تا عقب زانو یا پایین‌تر امتداد می‌یابد، به‌عنوان "درد سیاتیک" شناخته می‌شود. در اغلب موارد، درد سیاتیک به دنبال فشار یا فشرده‌شدن دیسک‌ها در ناحیه کمر و فشار بر روی عصب سیاتیک رخ می‌دهد و در واقع همان دلیلی است که شما برایش عبارت عارضه در عقب زانو در رگ سیاتیک را جستجو کرده‌اید.
درصورتی‌که درد سیاتیک شدید یا مزمن باشد، ممکن است به تشخیص دقیق‌تر و درمان مناسب‌تر نیاز داشته باشد. پزشکان معمولاً با استفاده از تاریخچه پزشکی، ارزیابی‌های فیزیکی و انجام ام‌آر‌آی می‌توانند علت اصلی فشار بر روی عصب سیاتیک را تشخیص دهند و برنامه درمانی مناسب را تعیین کنند.
اهمیت بررسی علائم و علل درد پشت زانو سیاتیک
بررسی علائم و علل درد در عقب زانو در رگ سیاتیک اهمیت بالایی در تشخیص و درمان دارد؛ چرا که درک دقیق‌تری از علائم و نشانه‌های آن به پزشکان کمک می‌کند تا تشخیصی دقیق‌تر برای مشکلات عصبی و عضلانی داشته باشند. همچنین، بررسی علل درد سیاتیک به پزشکان کمک می‌کند تا درمان مناسب‌تری را ارائه دهند و از عوارض جانبی ناشی از اشتباهات پزشکی جلوگیری کنند. به همین دلیل در ادامه برای شما توضیح خواهیم داد که درد زانو تا چه اندازه میتواند از علائم ابتلا به درد سیاتیک باشد.
درد پشت زانو سیاتیک چیست؟
اگر زانوی شما ناگهانی درد بگیرد، نخستین سؤالی که از خود می‌پرسید آن است که من با زانوی خود چه کردم؟ آیا در ورزش و هنگام بازی، آسیب‌دیده است یا در انجام کارهای روزمره زیاد‌ه‌روی کردم؟ شاید به ذهن شما اصلاً خطور نکند که علت عارضه در پس زانو در رگ سیاتیک باشد که از دردهای ارجاعی که در قسمت پایین بدن رخ می‌دهد؛ دردی که معمولاً با گزگز، سوزن‌سوزن‌شدن و مرورشدن پاها همراه است.
یکی از دلایلی که ما دیرتر به سراغ علل دردهای خلف زانو می‌رویم، آن است که بر این باوریم که زانو میتواند هر ضربه‌ای را تحمل کند و به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مفاصل در بدن، تحمل وزن و هرگونه آسیبی را دارد.
اما همین ویژگی میتواند زانوها را در معرض آسیب‌های مختلفی قرار می‌دهد که میتواند منجر به درد شدید و متوسط، ناراحتی سطحی با علائم دیگر شود که سیاتیک نیز یکی از آنان است؛ هرچند که هر دردی نیز در این فهرست قرار نمی‌گیرد و محدود به رگ سیاتیک پس زانو نمی‌شود.
اگر شما با عبارت درد پشت زانو سیاتیک به این مقاله رسیده‌اید، برای گرفتن اطلاعات بیشتر تا انتهای راه با ما باشید.
سیاتیک معمولاً زانو را تحت‌تأثیر قرار نمی‌دهد، اما این عصب به‌واسطه طولانی‌بودن، مناطق مختلفی از بدن را در برمی‌گیرد که یکی از آنان، زانوهاست. بنابراین گاهی اوقات افزایش درد در زانو ربطی به خود مفصل زانو ندارد و ممکن است ناشی از اختلالات عصب سیاتیک شما باشد که از کمر تا پاها و انگشتان گسترش می‌یابد.
تأکید بر این نکته ضروری است که عارضه در پس زانو رگ سیاتیک اغلب با کمردرد رخ می‌دهد.
اختلال در رگ سیاتیک پشت زانو میتواند علائم متفاوت و سطوح مختلفی از ناراحتی و درد را ایجاد کند که درمان‌های پزشکی و فیزیوتراپی و یا انجام حرکات کششی و ورزشی ملایم در خانه میتواند کلید سلامتی‌تان باشد.
شاید درد در خلف زانو رگ سیاتیک در ابتدا بسیار دردناک باشد تاحدی‌که شما ترجیح دهید استراحت کنید اما فراموش نکنید که عدم تحرک و دوره‌های طولانی استراحت، علائم شما را بدتر می‌کند. بنابراین همان‌طور که تیم پزشکی ما بر این باورند، "حرکت، بهترین داروست".
در ادامه برای شما توضیح خواهیم داد که در چه مواردی عصب سیاتیک میتواند بر زانو تأثیر بگذارد و برای اینکه از این درد و ناراحتی خلاص شوید، چه اقداماتی باید انجام دهید؛ پس همچنان با ما بمانید.
علت درد پشت زانو رگ سیاتیک چیست؟
اگر علت عارضه در پس زانو رگ سیاتیک باشد، دلایل زیادی را می‌توان برای آن برشمرد. درد سیاتیک معمولاً به درد کمر محدود نمی‌شود و میتواند تا انگشتان پا ادامه یابد و از طریق شاخه‌ای از عصب سیاتیک به نام پرونئال، در زانوی شما حفره ایجاد کند.
این اختلال ممکن است بر دیسک‌های ستون فقرات، ریشه‌های عصبی، مفاصل یا بافت‌های نرم مانند ماهیچه‌ها نیز تأثیر بگذارد.
از علائم و نشانه درد پشت زانو سیاتیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
♦ درد مبهم یا شدید در اطراف زانو
-
♦ احساس گرما
-
♦ ناتوانی در صاف‌کردن زانو
-
♦ خمیدگی یا کمانش زانو
-
♦ عدم تحمل وزن روی زانوها
همان‌طور که اشاره کردیم، سیاتیک بزرگ‌ترین و ضخیم‌ترین (تقریباً به عرض انگشت) عصب در بدن شماست و در واقع از ۵ ریشه عصبی تشکیل شده که وقتی به هم می‌رسند، عصب سیاتیک راست و چپ را تشکیل می‌دهند؛ دو ریشه از ناحیه تحتانی کمر به نام ستون فقرات کمری و سه ریشه از قسمت نهایی ستون فقرات به نام ساکروم.
پس اگر دلیل نارحتی در پس زانو رگ سیاتیک باشد در واقع عصب سیاتیک شما درگیر شده است.
بنابراین، شما ۲ عصب سیاتیک در دو طرف بدنتان دارید؛ اما این را بدانید که درد تقریباً هر بار روی یک پا تأثیر می‌گذارد و درد در عقب زانو رگ سیاتیک به طور معمول بر روی هر دوزانو ایجاد نمی‌شود. اما زمانی که صحبت از نارحتی در عقب زانو رگ سیاتیک می‌شود، به طور معمول پای چند علت به میان باز می‌شود که در ادامه آنان را توضیح خواهیم داد:
-
♦ رادیکولوپاتی L4: اگر سیاتیک دارید و همچنین از نارحتی در عقب زانو رنج می‌برید، این احتمال وجود دارد که این درد ناشی از فشردگی ریشه عصب نخاعی L4 (رادیکولوپاتی L4) باشد. رادیکولوپاتی اصطلاحی است که به بیماری‌های ریشه‌های عصبی نخاعی اشاره دارد. بهتر است بدانید که رادیکولوپاتی ناشی از تحریک ریشه‌های عصبی نخاعی در گردن "رادیکولوپاتی گردنی" و اگر در ناحیه کمر روی دهد، "رادیکولوپاتی کمری" نامیده می‌شود. این اختلال یک علل رایج برای فشردگی ریشه عصبی فتق دیسک یا تنگی کانال نخاع در قسمت پایین کمر است. بنابراین هنگامی‌که ریشه عصبی L4 تحت‌فشار قرار می‌گیرد، ممکن است در ران و ساق پا نیز درد احساس کنید و در این شرایط درد پشت زانو سیاتیک خواهد بود.
-
♦ تنگی همسترینگ و درد پشت زانو سیاتیک: یکی دیگر از علل شایع درد در عقب زانو رگ سیاتیک، سفت‌شدن همسترینگ است. عضلات همسترینگ شامل سه عضله هستند که در پشت ران‌ها قرار دارند. اگر این عضلات تنگ یا سفت شوند، مقاومت کمر شما کمتر می‌شود و استرس و تغییر ناشی از این کاهش مقاومت و ثبات میتواند باعث درد در عقب زانو یا درد در ساق‌های شما شود.
در اینجا باید گفت که آسیب‌های عضلات همسترینگ مانند کشیدگی عضلات همسترینگ در ورزشکاران و بیشتر در ورزش‌هایی مانند دو، فوتبال، بسکتبال شایع بوده و میتواند بسیار دردناک باشد.
به طور خلاصه می‌توان گفت اختلال در عصب سیاتیک تنها به کمر محدود نمی‌شود و میتواند در تمامی پایین‌تنه اختلال و مشکل ایجاد کند، برای مثال، پزشکان می‌گویند که آرتریت در ستون فقرات به اعصاب سطح L3-L4 فشار می‌آورد و میتواند باعث درد، بی‌حسی، گزگز و یا ضعف شود.
علاوه بر این باید گفت که هرچند درد در پس زانو رگ سیاتیک تا حدودی دردی غیرمعمول است، اما راه‌افتادن غیرطبیعی به‌ویژه در بیمارانی که به انحراف ستون فقرات مبتلا هستند هم میتواند به‌زانو فشار وارد کند و منجر به درد موضعی شود.
بنابراین، حفظ وضعیت بدنی بسیار مهم است. شما باید کمر، باسن، زانوها و پاهایتان را در یک راستا نگه دارید. حفظ یک پوزیشن مناسب، فشار بر کمر را متعادل می‌کند و تقویت پایین‌تنه را به دنبال دارد. درست نشستن، درست ایستادن و انجام حرکات دیگر بدنی مانند بلندکردن اجسام از زمین و یا جابه‌جاکردن اشیا میتواند از بدتر شدن علائم و تشدید بیماری و درد جلوگیری کند.
نحوه رهایی از درد پشت زانو سیاتیک
سیاتیک بیشتر با افزایش سن و در نتیجه تغییرات طبیعی در آناتومی بدن شما رخ می‌دهد. به‌طورکلی اگر درد در پس زانو سیاتی است، پزشکان معمولاً برای خلاصی از درد به درمان علت‌های زمینه‌ای می‌پردازند.
علائم سیاتیک معمولاً با خودمراقبتی و ورزش‌های خانگی و یوگا و روش‌های غیرتهاجمی درمان می‌شود. در مواردی خاص و در صورت درد شدید، پزشکان داروهای مسکن تجویز می‌کنند. این قرص‌ها معمولاً شامل قرص‌های بدون نسخه مانند استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن است که درد و التهاب را کاهش می‌دهد.
ولی اگر درد شدید باشد، ممکن است داروهای مسکن قوی‌تری برای شما تجویز شود که عمدتاً کوتاه‌مدت هستند. این داروها به شما کمک می‌کنند تا فعالیت روزانه خود را از سر بگیرید. در برخی از موارد نیز تزریق استروئید اپیدورال، اوزون یا کورتیزون از نظر متخصصان ستوان فقرات آخرین گزینه نهایی است.
اما در کل برای پیشگیری و یا بهبود درد ناشی از سیاتیک می‌توانید، انجام چند برنامه را در فعالیت روزانه خود بگنجانید:
در کل حرکت بیشتر به کاهش درد در عقب زانو رگ سیاتیک کمک می‌کند، چرا که تحرک بیشتر منجر به تقویت عملکرد قلب شما هم می‌شود. دکتر "کیشا وان"، یکی از متخصصان فیزیوتراپی می‌گوید: "هرچقدر هسته مرکزی بدن شما قوی‌تر باشد، از کمر و در نتیجه عصب سیاتیک حمایت بیشتری می‌شود.
وقتی صحبت از ورزش به میان می‌آید، هیچ‌چیز ثابت و یکسانی وجود ندارد و بهترین توصیه به بیماران آن است که حرکاتی را پیدا کنید که برای شما بهترین است؛ این حرکات میتواند شامل یک پیاده‌روی سبک، انجام تمرین‌های قدرتی در خانه یا باشگاه و یا شرکت در کلاس‌های پیلاتس باشد.
کلید معما یافتن ورزش و تمرینی است که دوست دارید و از انجام آن لذت می‌برید؛ هرچقدر بیشتر از ورزش لذت ببرید، ثبات بهتری خواهید داشت و ثبات بیشتر در نهایت به معنای کلید پیشگیری و مدیریت طولانی‌مدت علائم و کاهش درد است."
-
♦ اجتناب از نشستن‌های طولانی
از نشستن‌های زیاد دوری کنید چرا که بدن میل به حرکت دارد. نشستن‌های درازمدت میتواند درد پشت زانو سیاتیک را بیشتر کند. بسیار مهم است بیش از اندازه نشینید، دراز نکشید و طولانی‌مدت در یک پوزیشن قرار نگیرد، اما بیشتر مردم به دلیل نحوه فعالیت روزانه اکثر زمان خود را روی صندلی سپری می‌کنند.
دکتر وان توصیه می‌کند که هر زمانی که می‌توانید به کمر خود استراحت دهید، می‌توانید بایستید، کمی در اتاق قدم بزنید و یا حرکات کششی ملایم انجام دهید.
اگر ناگهانی به رگ سیاتیک عقب زانو خود فشار وارد کنید، ممکن است به تحمل درد شدیدی منجر شود. بلندکردن اجسام به‌درستی از روی زمین در چنین شرایطی بسیار بااهمیت است. خلاف آنچه مردم فکر می‌کنند، در واقع هیچ راهی برای درست یا غلط بلندکردن اجسام وجود ندارد.
بااین‌حال اگر درد دارید، بهتر است تکنیک‌های لیفتینگ را بیاموزید. بهتر است به‌جای فشار بر ستوان فقرات و کمر، از قدرت پاهایتان کمک بگیرید. در این باره دکتر وان توصیه می‌کند: "اجسام سنگین را به‌تنهایی بلند نکنید و اگر می‌توانید بارهای سنگین را به قطعات کوچک‌تر تقسیم کنید."
گرم‌کردن بدن یا استفاده از یخ تأثیر زیادی بر درمان درد در پس زانو رگ سیاتیک ندارد. متخصصان بر این باورند که نه استفاده از یخ و نه گرما، نمی‌تواند تأثیر شگرفی بر بافت‌ها داشته باشد و تفاوت فیزیولوژیکی واقعی ایجاد کند. کمپرس سردوگرم تنها برای کاهش درد و التهاب مفید هستند و بهتر است آنچه چیزی را انتخاب کنید که بر کاهش درد شما تأثیر بیشتری دارد.
برای تسکین درد در پس زانو رگ سیاتیک همان‌طور که بارها گفتیم، حرکت بهترین گزینه است. دکتر وان در این باره می‌گوید: در فعالیت‌های روزانه پیاده‌روی را بگنجانید، حتی اگر بسیار کوتاه باشند؛ حتی می‌توانید به پیاده‌روی ۵ تا ۱۰ دقیقه فکر کنید. او ادامه می‌دهد که مهم آن است که ماهیچه‌ها را فعال نگاه دارید تا توانایی ادامه حرکت را داشته باشند و دردها کاهش یابند.
اگر درد پشت زانو سیاتیک شدید باشد، بدون شک به اقدامات درمانی طولانی‌تری نیاز خواهید داشت. در چنین شرایطی پزشک به شما فیزیوتراپی را توصیه می‌کند. انجام مداوم حرکات فیزیوتراپی زیر نظر یک فیزیوتراپ متخصص و آموزش درست تمرینات میتواند شما را برای همیشه از شر درد در پشت زانو رگ سیاتیک خلاص کند.
مراجعه به پزشک برای کاهش درد پشت زانو سیاتیک
به بدن خود گوش دهید؛ اگر درد شما بعد از مراقبت چندهفته‌ای و ورزش‌های خانگی بهبود نیافت و باگذشت زمان حتی بدتر شد، برای انجام معاینات و درمان پزشکی به کلینیک‌های درمانی مراجعه و با یک متخصص مشورت کنید.
در چنین شرایطی علائم خود را به‌درستی به پزشک منتقل کنید و زیرا همان‌طور که گفتیم یافتن منشأ اصلی درد به درمان بهتر کمک می‌کند.
همچنین اگر یکی از علائم زیر را دارید، حتماً آن را با پزشک خود در میان بگذارید:
-
♦ تغییرات در عملکرد روده یا مثانه
-
♦ بی‌حسی یا گزگز پیش‌رونده در کشاله ران و پاها
-
♦ بدتر شدن ضعف بدن
سخن آخر
آسیب‌های عصبی معمولاً پیش‌رونده هستند و تشخیص درست و به‌موقع آنان توسط متخصصان حاذق اهمیت ویژ‌ه‌ای دارد. در واقع شما تنها با جستجوی عبارت درد پشت زانو سیاتیک به نتیجه نخواهید رسید؛ پس بهتر است که در همان گام نخست، ارزیابی کاملی از علت درد در عقب زانوی خود داشته باشید.
همان‌طور که در کل مطلب به آن اشاره کردیم اختلال در رگ سیاتیک عقب زانو میتواند عامل اصلی درد باشد. اما این نکته را به‌خاطر داشته باشید که گاهی علت درد پشت زانو سیاتیک در زنان و مردان از دردهای ارجاعی است؛ این بدان معناست که علت اصلی چیز دیگری است و درد در پشت مفصل زانو تنها به شما گوشزد می‌کند که بهتر است در نحوه نشستن، ایستادن و دیگر فعالیت‌های روزانه خود تجدیدنظر کنید.
برای یک ارزیابی دقیق می‌توانید از بهترین متخصصان و پزشکانی که drmclinic برای درمان درد پشت زانو سیاتیک حضور دارند، مشورت بگیرید. ما با ارائه خدمات درمانی مختلف مانند فیزیوتراپی، توان‌بخشی و ورزش‌درمانی می‌توانیم به شما کمک کنیم تا سریع‌تر سلامتی خود را بازیابید و فعالیت‌های روزمره‌تان را از سر بگیرد.