نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات
جراحی فرو رفتن ناخن در گوشت پا؛ قابل درمان توسط فوق تخصص پا
فرورفتن ناخن‌های پا یکی از معضل‌های بسیار شایع است و اغلب بدون نیاز به عمل فرو رفتگی ناخن در گوشت پا قابل درمان است، بخصوص اگر در مراحل اولیه متوجه این حالت شوید می‌توانید از روش‌های درمان خانگی فرو رفتن ناخن در گوشت پا استفاده کنید. بااین‌حال، در موارد شدید، به‌ویژه زمانی که عفونت هم ایجاد شده باشد که به آن پارونیشیا گفته می‌شود، ممکن است نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک و یک جراحی کوچک برای درمان ناخن در حال رشد داشته باشید. اگر می‌خواهید بیشتر با جراحی فرو رفتن ناخن در گوشت پا و کشیدن ناخن شست پا آشنا شوید، در ادامه با ما همراه باشید.
شاید تاکنون فرو رفتگی ناخن در گوشت پا را تجربه کرده باشید. این شرایط تا زمانی که باعث ایجاد عفونت و درد نشود، زیاد نگران‌کننده نیست. پزشک شما ممکن است عمل فرو رفتگی ناخن در گوشت پا را در موارد زیر توصیه کند:
درمان خانگی فرو رفتن ناخن در گوشت پا این حالت را برطرف نکرده باشد.
شما دائماً دچار این معضل می‌شوید.
شما یک بیماری دیگر مانند دیابت دارید که احتمال بروز عوارض ناشی از فرو رفتگی ناخن در گوشت را افزایش می‌دهد.
وقتی این حالت‌ها پیش می‌آید بسته به شرایط شما ممکن است پزشک بخشی از ناخن یا تمام ناخن را به‌طور کامل از طریق عمل فرو رفتگی ناخن در گوشت پا بردارد تا از فرو رفتگی ناخن در گوشت و ایجاد عفونت جلوگیری نماید.
فرو رفتن ناخن در گوشت پا زمانی اتفاق می‌افتد که گوشه یا کناره بالایی ناخن پای شما طوری رشد نماید که در گوشت کنار آن نفوذ کند. بیشتر اوقات این شرایط بر روی انگشت شست پا رخ می‌دهد. مهم‌ترین دلایل متداول فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا نیز عبارت‌اند از:
♦ پوشیدن کفش‌هایی که در ناحیه پنجه پا خیلی تنگ است. این اتفاق بیشتر برای افرادی می‌افتد که پنجه پهنی دارند ولی از کفش‌هایی استفاده می‌کنند که جلوی آن‌ها باریک است یا افرادی که کفش‌های نامناسب و کوچک‌تر از سایز پای خود انتخاب می‌کنند.
♦ کوتاه کردن بیش‌ازحد ناخن‌ها یا وجود انحنای زیاد ناخن در هنگام رشد
♦ آسیب به انگشت پا یا به ناخن پا
بسیاری از شرایط ناخن‌های فرورفته پا را می‌توان با انجام مراقبت‌های خانگی با موفقیت و به‌طور کامل درمان کرد؛ اما اگر عوارضی مانند عفونت همراه با این فرورفتگی ایجاد شود که به آن پارونیشیا می‌گویند یا اگر مکرراً این اتفاق بیفتد، عمل فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا روشی است که می‌تواند کمک کننده باشد.
افراد مبتلا به دیابت یا سایر بیماری‌هایی که می‌توانند روی پا تأثیر بگذارند نیز بیشتر به روش جراحی برای درمان مطمئن نیاز خواهند داشت.
عمل فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا به‌طورکلی روشی ایمن و مؤثر است. این جراحی زیاد سخت نیست و در صورت توصیه پزشک نباید نگران آن باشید. عدم درمان به موقع می‌تواند منجر به گسترش عفونت و خطرات سلامتی بیشتری برایتان باشد که شاید جبران‌پذیر هم نباشند.
اگر جزئی از ناخن پا در این روش برداشته شود، ناخن شما ممکن است مجدداً در عرض سه تا چهار ماه بعد رشد کند. اگر ناخن پای شما به‌طور کامل برداشته شود، رشد مجدد ناخن می‌تواند تا یک سال طول بکشد. لازم به ذکر است ناخنی که دوباره رشد خواهد کرد نازک‌تر از قبل می‌شود و نیاز به مراقبت دارد.
همچنین این احتمال وجود دارد که ناخن برداشته شده شما دوباره رشد نکند و بستر ناخن پای شما بدون وجود ناخن ترمیم شود. بسیار مهم است که انجام این جراحی توسط یک متخصص کار بلد و باتجربه در این زمینه انجام شود؛ زیرا درحالی‌که این شرایط زیاد اتفاق نمی‌افتد، ممکن است پزشک در حین جراحی به قسمت‌های عمیق‌تر بستر ناخن شما آسیب برساند.
این امر می‌تواند باعث تخلیه و بهبود ضعیف شود. همچنین عدم رشد مجدد ناخن بخصوص برای خانم‌ها می‌تواند حالت نازیبایی برای پا ایجاد کند.
آگاهی نسبت به انجام رویه و نحوه آماده شدن برای این جراحی می‌تواند تا حد زیادی نگرانی‌های شما را برطرف کند. برای اینکه پزشک، شما را برای عمل فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا آماده کند، ابتدا انگشت پای شما را با تزریق یک ماده بی‌حس‌کننده تمیز و کاملاً بی‌حس می‌کند. اگرچه خود این کار بخصوص اگر عفونتی وجود داشته باشد کمی ناراحت کننده است، بعدازآن دیگر دردی حس نخواهید کرد.
اگر فردی بیهوشی عمومی را ترجیح بدهد، جراحی ممکن است کمی طولانی‌تر شود و به آمادگی بیشتری هم نیاز داشته باشد. با بیهوشی عمومی، بیمار کاملاً بی‌هوش می‌شود و این روش گزینه مناسبی برای افرادی است که بیش‌ازحد برای انجام این جراحی مضطرب هستند.
البته معمولاً در صورت وجود عفونت پزشک ابتدا یک دوره مصرف آنتی‌بیوتیک را تجویز می‌کند و بعد از برطرف شدن عفونت عمل فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا را انجام می‌دهد. ممکن است یک باند الاستیک محکم نیز در ناحیه نزدیک جایی که انگشت پا به پای شما می‌پیوندد بسته شود. پزشک ممکن است یک گوه را به‌عنوان یک ابزار کمک کننده زیر ناخن شما قرار دهد تا قسمت رشد کرده را به سمت بالا نگه دارد.
پس از آماده شدن کامل شرایط پزشک با استفاده از قیچی و ابزارهای مخصوص ناخن پای شما را از تخت یا بستر آن جدا می‌کند و یک برش عمودی از سمت داخل رشد کرده تا کوتیکول میزند. سپس بخش برش داده شده را حذف می‌کند.
این روند برای زمانی است که پزشک تشخیص داده است تنها برداشتن بخشی از ناخن برای درمان کافی می‌باشد؛ اما در صورت لزوم، ممکن است کل ناخن هم برداشته شود، به‌خصوص اگر هر دو طرف ناخن دچار فرورفتگی در گوشت شده باشد.
هنگام عمل فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا پزشک از یک وسیله الکتریکی گرم شده به نام کوتر یا محلول اسیدی مانند فنل یا اسیدتری کلرواستیک جهت ایجاد اختلالی در ماتریکس ناخن که ناخن شما از آن قسمت رشد می‌کند، استفاده خواهد کرد.
این کار از عوارضی ناراحت کننده مانند خونریزی ناخن شما بعد از جراحی جلوگیری می‌کند. همچنین به این دلیل انجام می‌شود که بخشی از ناخن دارای مشکل دوباره رشد نکند؛ زیرا اگر دوباره رشد کند، ناخن شما ممکن است متفاوت از قبل از جراحی به نظر برسد. در پایان کار جراحی پزشک شما یک باند پوشانده شده با مواد ژل نفتی را روی انگشت پا می‌بندد تا بعد از مدتی به‌طور کامل بهبود پیدا کند.
خود فرورفتگی ناخن در گوشت می‌تواند یک شرایط دردناک باشد، به‌ویژه زمانی که روی ناخن یا اطراف آن را فشار می‌دهید یا عفونت وجود داشته باشد. عمل فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا به دلیل اینکه بی‌حس‌کننده تزریق می‌شود دردناک نیست ولی برخی افراد که این روش را تجربه کرده‌اند می‌گویند که تزریق بی‌حسی قبل از جراحی باعث ایجاد درد می‌شود؛ اما پس از تزریق و اثرگذاری بی‌حسی، اگر عفونت قبل از عمل فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا برطرف شده باشد در طول جراحی دردی حس نخواهید کرد.
به‌محض از بین رفتن اثر داروهای بی‌حس‌کننده، پس از جراحی ممکن است تا چند روز درد داشته باشید. این عارضه طبیعی است و با مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن قابل درمان است. در غیر این صورت باید با پزشک خود صحبت کنید تا راهکاری برای کاهش درد شما ارائه دهد.
اگرچه ممکن است همیشه ناخن به‌طور کامل کشیده نشود ولی در کل مراقبت های بعد از کشیدن ناخن شست پا یا برداشتن قسمتی از آن یکی است. ازجمله مهم‌ترین نکات مراقبتی در این زمان می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
♦ برای یک یا دو روز اول پس از عمل فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا، باید به پای خود استراحت کامل دهید و تا جایی که امکان دارد فعالیت خود را محدود کنید. همچنین هنگام نشستن، آن را به کمک یک بالش بالا نگه دارید.
♦ همچنین پزشک به شما دستورالعمل‌های مراقبتی و پیگیری زخم را ارائه می‌دهد. مهم است که برای جلوگیری از عوارض دیگر مانند عفونت این دستورات را به‌طور کامل انجام دهید.
♦ اگر بعد از عمل فرو رفتگی ناخن داخل گوشت پا درد داشتید در صورت لزوم، می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه برای کاهش ناراحتی استفاده کنید.
♦ همچنین اگر ناخن پای شما قبلاً عفونی شده است، ممکن است پزشک برای شما آنتی‌بیوتیک خوراکی را در طول دوره نقاهت تجویز کند که باید به‌طور کامل طبق دستور پزشک آن‌ها را مصرف کنید.
♦ تا حدود دو هفته پس از جراحی از کفش‌های تنگ یا اذیت کننده استفاده نکنید و در صورت امکان از کفش‌های جلوباز استفاده نمایید تا فشاری به انگشت جراحی شده وارد نشود.
♦ پس از 24 ساعت که از عمل فرو رفتگی ناخن داخل گوشت پا گذشت، می‌توانید با ریختن آب گرم و صابون روی شست آن را تمیز کنید؛ اما مهم است که بعد از این کار ناحیه جراحی کاملاً خشک شود و بعد آن را مجدداً طبق دستور پزشک پانسمان نمایید.
♦ پس از چند روز بعد از عمل فرو رفتگی ناخن داخل گوشت پا که علائمی مانند درد و ناراحتی وجود نداشت می‌توانید به فعالیت‌های عادی خود بازگردید اما همچنان تا مدتی مثلاً برای دو هفته از دویدن و سایر فعالیت‌های شدید خودداری کنید.
♦ از چیدن زخم بعد از جراحی اجتناب نمایید.
علائم شایع مربوط به فرو رفتگی ناخن در پا که در صورت عدم توجه برای درمان می‌تواند منجر به جراحی شود، عبارت‌اند از:
♦ درد در ناحیه اطراف لبه‌های ناخن پا
♦ تجمع مایعات و ضخیم شدن پوست اطراف ناخن پا
♦ وجود قرمزی و تورم در ناحیه اطراف ناخن پا
♦ ایجاد عفونت همراه با درد و تخلیه چرک اطراف ناخن
جراحی برای فرورفتگی ناخن داخل گوشت همیشه ضروری نیست. قبل از مراجعه به پزشک، شما می‌توانید روش‌های درمان خانگی فرو رفتن ناخن در گوشت پا را به شکل زیر امتحان کنید:
♦ هر روز چند مرتبه و هر بار به مدت 15 تا 20 دقیقه پای آسیب‌دیده را در آب گرم خیس کنید. این کار می‌تواند منجر به کاهش درد و تورم شود.
♦ یک تکه پنبه یا نخ دندان را به‌آرامی زیر لبه ناخن پای خود قرار دهید تا مانند یک تکیه‌گاه عمل کند و از فرو رفتگی ناخن داخل در گوشت جلوگیری نماید. این کار همچنین ممکن است به رشد مناسب ناخن کمک کند. اگر این کار درد شما را بدتر می‌کند یا علائمی مانند عفونت و چرک را می‌بینید، پنبه یا نخ دندان را فوراً بیرون بیاورید و به پزشک مراجعه کنید.
♦ در صورت امکان، لبه‌های روییده ناخن پا را با دقت جدا نمایید.
♦ ناخن پای خود را با یک پماد بدون نسخه مثل ژل نفتی و بانداژ بپوشانید. این کار به تمیز نگه‌داشتن ناخن و محافظت از آن در هنگام رشد کمک می‌کند.
♦ سعی کنید کفش‌های راحت و پنجه باز بپوشید یا کفش‌ها و جوراب‌هایی را انتخاب نمایید که فضای زیادی به انگشتان پا می‌دهد. این کار فضایی ایجاد می‌کند تا ناخن به‌طور طبیعی التیام یابد.
♦ در صورت لزوم و وجود درد علاوه بر روش‌های بالا از مسکن‌های بدون نسخه استفاده کنید.
اگر بعد از پنج روز علائم بهبود نیافت یا موارد زیر را تجربه کردید، هرگونه درمان خانگی را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید:
♦ بدتر شدن درد
♦ تب
♦ ترشح یا خونریزی از ناحیه دارای آسیب
روش‌های مختلفی برای عمل فرو رفتگی ناخن داخل گوشت پا وجود دارد. جراح ارتوپد بهترین پزشکی است که می‌تواند بعد از انجام معاینات کامل روش مناسبی را برایتان انتخاب نماید. در هنگام معاینه شما باید متخصص خود را در مورد شرایط سلامتی و هرگونه سابقه قبلی ناخن‌های فرو رفته در گوشت پا، آگاه کنید.
رایج‌ترین روش‌های عمل فرو رفتگی ناخن داخل گوشت پا عبارت‌اند از:
برداشتن ناخن به کمک گوه
در این روش پزشک بخشی از ناخن پا را به کمک یک گوه برمی‌دارد تا از فرورفتن آن در پوست جلوگیری نماید.
برداشتن کامل ناخن پا
ممکن است متخصص تصمیم بگیرد که با توجه به شرایط موجود، کل ناخن پا را با جراحی بردارد. برداشتن کل ناخن این احتمال را بیشتر خواهد کرد که ناخن بدشکل رشد کند که می‌تواند خطر رشد ناخن‌های داخل پا را در آینده افزایش دهد. به‌طورکلی نیز ممکن است تا 18 ماه طول بکشد تا ناخن شما به‌طور کامل رشد کند. بااین‌حال، گاهی برای درمان کامل چاره‌ای جز انجام این روش نیست.
جراحی نوک انگشت پا
اگر ازنظر پزشک معالج، جراحی‌های دیگر برای یک فرد نامناسب باشد یا روش‌های قبلی ناموفق باشد، پزشک بافت نرم نوک انگشت پا را برداشته و شکل آن را تغییر می‌دهد.
ماتریکسکتومی
اگر روش‌های برداشتن کامل ناخن یا برداشتن بخشی از آن ناموفق باشد، ممکن است این روش ضروری باشد. این روش شامل برداشتن بستر ناخن علاوه بر خود ناخن است. پزشک همچنین ممکن است برای کاهش تورم یا تخلیه بافت عفونی، بستر ناخن را عمیق کند.
همان‌طورکه قبلاً هم گفتیم ناخن فرورفته که به آن اونیکوکریپتوز نیز گفته می‌شود، یک شکایت رایج است. این وضعیت که گاهی هم دردناک است زمانی اتفاق می‌افتد که ناخن پا به داخل پوست رشد کند و اغلب انگشت شست پای شما را درگیر می‌کند و گوشه ناخن در بستر ناخن فرو خواهد رفت. درصورتی‌که در همان اوایل متوجه این شرایط شوید به‌راحتی می‌توانید با روش‌های خانگی درمان را انجام دهید.
بااین‌حال، در صورت وجود علائم عفونت و درد زیاد که بهبود پیدا نمی‌کند، باید به‌جای تلاش برای درمان ناخن در خانه، به یک متخصص ارتوپد مراجعه کنید. همچنین در صورت ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، آسیب‌های عصبی یا گردش خون ضعیف که درمان خانگی را مخاطره‌آمیز می‌کند، باید به دنبال مراقبت‌های پزشکی برای فرورفتگی ناخن داخل گوشت باشید و در این شرایط از خوددرمانی پرهیز کنید.
به‌طورکلی فرو رفتگی ناخن داخل گوشت، پوست را تحریک می‌کند. درنتیجه، می‌تواند ورود باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها به داخل ناخن و از آنجا به بدن را آسان‌تر کند که خطر عفونت را افزایش می‌دهد. درمان سریع این شرایط، خطرات تهدیدکننده یعنی گسترش عفونت در بدن را کاهش می‌دهد. برخی از علائم عفونت عبارت‌اند از:
♦ ورم
♦ چرک
♦ سرخی
♦ درد شدید
♦ تب
اگر ناخن پای شما بسیار متورم یا ملتهب باشد یا بعد از چند روز همچنان خوب نشود، پزشک ممکن است عفونت را تشخیص دهد و ابتدا آنتی‌بیوتیک تجویز کند. همچنین ممکن است یک آتل مخصوص برای جلوگیری از رشد بیشتر ناخن پا به داخل پوست برایتان ببندد. اگر باز هم انگشت شست پا با این روش‌ها بهبود نیافت، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.
شما باید قبل از انجام هر روش درمانی و جراحی در مورد مزایا و معایب آن آگاه باشید تا تصمیم درستی بگیرید. هرچند گاهی چاره‌ای جز اعتماد به توصیه پزشک نخواهید داشت.
برخی از عوارض جزئی بعد از عمل فرو رفتگی ناخن داخل در گوشت پا شایع است و عوارض جدی نادر هستند. بااین‌حال، ناخن فرورفته درمان نشده نسبت به برداشتن ناخن خطر و عوارض بسیار بیشتری دارد.
کسانی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است ممکن است نسبت به عوارض این جراحی آسیب‌پذیرتر باشند. مهم‌ترین این عوارض نیز عبارت‌اند از:
بدشکلی ناخن پا
ناخن‌های پا ممکن است بعد از جراحی دوباره رشد کنند اما بدشکل یا تغییر شکل یافته باشند. در برخی موارد، حتی ممکن است دوباره رشد نکنند یا ممکن است اندازه آن‌ها به طول قبلی خود نرسند و بستر را به‌طور کامل پر نکنند.
ناخن‌های فرورفته بعدی
درمان یک ناخن پای فرورفته لزوماً مانع از فرورفتگی مجدد ناخن در آینده نمی‌شود. در برخی موارد، فرد ممکن است به جراحی دیگری نیز جهت درمان کامل نیاز داشته باشد.
عفونت
ممکن است بعد از جراحی بخصوص در صورت عدم مراقبت صحیح از زخم جراحی، دچار عفونت شوید؛ زیرا این جراحی یک زخم باز ایجاد می‌کند که ورود باکتری‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا به بدن را آسان‌تر خواهد کرد. در صورت بروز هرگونه علائم عفونت پس از جراحی مراجعه سریع به پزشک جراح بسیار مهم است، زیرا عفونت‌های درمان نشده می‌تواند به‌طورجدی به انگشت پا آسیب برساند یا حتی منجر به قطع عضو شود.
عوارض بیهوشی
ممکن است شما نسبت به مواد بیهوشی حساسیت داشته باشید و واکنش‌های نامطلوب آلرژیک را نسبت به آن نشان دهید که معمولاً موقتی است.
واکنش‌های آلرژیک
ممکن است بیمار به برخی از تجهیزات جراحی واکنش آلرژیک نشان دهد. افراد مبتلا به آلرژی به لاتکس باید از قبل این اطلاعات را در اختیار تیم پزشکی قرار دهند.
این جراحی به دلیل اینکه یک جراحی درمانی است معمولاً تحت پوشش بیمه‌های درمانی قرار می‌گیرد و اگر بیمه باشید هزینه چندانی برای شما ایجاد نخواهد کرد.
از طرفی هزینه عمل فرو رفتگی ناخن در گوشت پا به عوامل مختلفی بستگی دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به مهارت و تجربه متخصص انجام دهنده، مکان انجام جراحی، خدماتی که به بیمار ارائه می‌شود، تکنیک مورد استفاده، گستردگی جراحی و نوع بیهوشی اشاره کرد.
همان‌طورکه ملاحظه کردید، روش عمل فرو رفتگی ناخن در گوشت پا یک روش ایمن و مطمئن برای درمان این شرایط است. اگرچه جراحی نیز نمی‌تواند تضمینی برای عدم بروز مجدد این مشکل باشد اما یک روش درمان قطعی است.
درصورتی‌که شما در ابتدای امر به این شرایط واقف شوید و از روش‌های درمانی خانگی استفاده کنید معمولاً خیلی زود درمان انجام می‌شود؛ اما درصورتی‌که درد و عفونت ایجاد شود یا مبتلا به یک بیماری زمینه‌ای مانند دیابت هستید حتماً باید برای درمان به یک متخصص ارتوپد خوب مراجعه کنید تا بهترین روش درمان را به شما ارائه دهد.
شما می‌توانید جهت انجام جراحی فرو رفتن ناخن در گوشت پا به بهترین نحو توسط متخصصانی دلسوز و باتجربه که مهارت زیادی در این امر دارند در محیطی کاملاً استریل و مجهز، به مرکز تخصصی ما مراجعه نمایید. راه‌های ارتباطی ما جهت برنامه‌ریزی برای مراجعه نیز در لینک‌های سمت چپ صفحه قرار داده شده است.
دکتر فرزاد مریخ بیات
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو