درد زانو ی کودکان می¬تواند به دلایل مختلفی مانند بالا و پایین پریدن کودک، صدمه دیدن بافت نرم زانو، درد ناشی از رشد مفاصل و یا بیماری¬هایی مانند آرتروز و روماتیسم ایجاد شود. آنچه اهمیت دارد این است که والدین کودک هوشیار باشند و به محض مشاهده هرگونه محدودیت حرکتی ناشی از درد پا در کودک خود که از علائم آرتروز زانو در کودکان است، به پزشک متخصص مراجعه کنند تا علت آن مشخص شده و هرچه سریع¬تر تحت درمان قرار گیرد.
گاهی می¬توانید تا مراجعه به پزشک متخصص برای تسکین درد زانوی کودک خود از درمان¬های خانگی استفاده کنید. مهم¬ترین روش¬های درمان¬ خانگی درد زانو کودکان و کاهش تورم زانو عبارتند از:
سرمادرمانی: با استفاده از کمپرس سرد، می¬توانید جریان خون را در محل درد کاهش داده و از التهاب زانو و درد آن بکاهید. برای این منظور، یک کیسه حاوی یخ را روی ناحیه دردناک، ماساژ دهید. این کار را تا کاهش درد ادامه داده و سپس، زانو را گرم کنید.
استراحت کردن: عدم فعالیت و جلوگیری از پریدن کودک به هنگام بازی که باعث فشار به زانوها می¬شود، یک درمان خانگی درد زانو کودکان است. با منع کودک از فعالیت و حرکت و استراحت دادن به او از التهاب زانوی کودک خود بکاهید.
بانداژ زانو: با استفاده از باندهای کشی، زانوی کودک خود را ببندید. از محکم بستن باند خودداری کنید، در غیر اینصورت التهاب زانو افزایش می¬یابد.
بالا قرار دادن زانو: با گذاشتن یک بالش در زیر زانوی کودک خود، جریان خون را در زانو کاهش داده و در همان حین، به کمپرس سرد و بانداژ زانو مشغول شوید.
استفاده از دارو: در صورتی که درد زانوی کودک شما به حدی است که تحمل آن را ندارد از داروهای مسکن مانند آسپرین و ایبوپروفن برای کاهش درد استفاده کنید. بهتر است قبل از مصرف هرگونه دارویی حتما با پزشک مشورت کرده و از مصرف خودسرانه داروها اجتناب نمایید.
ماساژ درمانی: این روش در صورتی که زانوی کودک شما ملتهب نباشد، می¬تواند در کاهش درد موثر واقع شود. ماساژ دادن زانو، باعث بهبود جریان خون در زانو شده و درد آن را کم می¬کند.
در رفتن کشگک زانو به طور مداوم: این مشکل که بیشتر در دختران رخ می¬دهد، یک مشکل مادرزادی است. هنگامی که ضربه¬ای به پای کودک وارد می¬شود، بخش درونی کپسول مفصل زانو دچار پارگی شده و پس از خوب شدن، نمی¬تواند استحکام اولیه خود را بازیابد. بنابراین با اعمال ضربات کوچک یا یک حرکت غیرعادی، مجددا دررفتگی در کشگک ایجاد می¬شود. این مشکل با درد و تورم همراه بوده و با جا انداختن کشگک زانو، بهبود می¬یابد.
ایجاد بیکر کیست: بیکر کیست، یک برآمدگی است که در پشت زانوها ایجاد شده و در وضعیت ایستاده، بهتر دیده می¬شود. این بیماری ممکن است با درد خفیف در ناحیه زانو همراه باشد. پزشک می¬تواند برای تشخیص این بیماری از سنوگرافی استفاده کند. در کودکان معمولا به خودی خود درمان می¬شود، اما در صورت بزرگ شدن باید خارج گردد.
بیماری ازگود اشلاتر: این بیماری به دلیل استخوان¬سازی درشت¬نی به میزانی بیش از حد نرمال، ایجاد می¬شود و با درد در قسمت جلوی زانو همراه است. شیوع بیماری در پسرها بیشتر از دخترهاست و معمولا در افرادی با فعالیت بالا بیشتر به چشم می¬خورد. این بیماری معمولا به خودی خود پس از دو تا سه سال بهبود می¬یابد. با کم کردن فعالیت کودک، استراحت، ممانعت از اعمال فشار به پاها، کمپرس سرد، تمرینات فیزیوتراپی و در نهایت استفاده از داروهای ضدالتهاب تحت نظر پزشک متخصص قابل کنترل است.
دررفتگی زانو به صورت مادرزادی: این بیماری علت مشخصی ندارد. برخی معتقدند که وضعیت قرارگیری نامناسب جنین در رحم، علت این مشکل است. به محض تشخیص بیماری باید سریعا در جهت جا انداختن زانو اقدام شود. در شرایط حاد که امکان جا انداختن وجود نداشته باشد، گزینه عمل جراحی پیشنهاد می¬شود.
بیماری منیسک دیسکی: منیسک دیسکی یکی از بیماریهای زانو ی کودکان و یک مشکل مادرزادی بوده که در آن منیسک زانو به شکل یک دیسک گرد و ضخیم است. در این بیماری خاصیت لغزندگی زانو از بین رفته و معمولا هنگام خم و راست کردن زانو، صدا ایجاد می¬شود. با درد و تورم همراه نیست و با بزرگ شدن کودک بهبود می¬یابد. اما گاهی نیز ممکن است تا دوران بلوغ ادامه یابد.
بیماری کشگک دو تکه: کشگک زانوی کودکان در بدو تولد از جنس غضروف است و به مرور زما با بزرگ شدن کودک، استخوانی می¬شود. این تغییر روند، ممکن است از دو محل متفاوت کشگک شروع شود و استخوان¬ها به هم نرسند. در این حالت کشگک دوتکه ایجاد می¬شود. بین دو تکه کشگک اغلب، غضروف قرار دارد.
هرچند این ناهنجاری یک بیماری محسوب نمی¬شود، ولی گاهی ممکن است در اثر اصابت ضربه به پا، فاصله این دو تکه از هم زیاد شده و منجر به درد زانو گردد. این مشکل با گچ گرفتن پا و بیحرکت نگه داشتن آن، پس از چهار تا شش هفته رفع می¬شود. اما در صورت ادامه درد زانو، ممکن است پزشک، ناچار به خروج کشگک فرعی با استفاده از عمل جراحی شود.
بیماری بلونت: بیماری بلونت یکی از بیماریهای زانو در کودکها است که به علت ایجاد اختلال در درشت¬نی بروز کرده و منجر به خم شدن استخوران ساق پا و نهایتا ایجاد پای پرانتزی می¬شود. اغلب در کودکان زیر سه سال رخ می¬دهد و در بیشتر موارد هر دو پا را درگیر می¬کند. این مشکل علاوه بر انحراف و بدشکلی پاها، باعث ایجاد آرتروز در کودکان می¬شود.
درد زانو در کودکها می¬تواند دلایل مختلفی مانند پریدن در هنگام بازی، صدمه به زانو در اثر زمین خوردن و یا اعمال فشار زیاد به استخوان¬های پا باشد. کودکان در فاصله سنی 5 تا 6 سال، ممکن است از درد زانوی ناشی از رشد مفاصل رنج ببرند. آرتریت ایدیوپاتیک که گاهی با عنوان آرتریت روماتوئید نیز شناخته می¬شود، یکی از شایع¬ترین انواع درد زانو در بچه¬های زیر شانزده سال است.
آرتروز زانو در کودکها در واقع نوعی بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی دچار مشکل شده و بافت¬های بدن را مورد حمله قرار می¬دهد. این بیماری در نوجوانان می¬تواند به طور مداوم باعث ایجاد درد، ورم و خشکی مفاصل شود. علائم آرتروز زانو در کودکان ممکن است شامل بروز عوارضی همچون ایجاد مشکل در رشد نوجوان، اعمال صدمه به مفاصل و ایجاد التهاب در چشم باشد.
آرتروز زانو در کودکها می¬تواند نوعی بیماری خودایمنی باشد که باید به آن توجه ویژه¬ای شود و مورد درمان قرار گیرد. از جمله علائم آرتروز زانو در کودکان می¬توان به التهاب ناحیه زانو، درد و خشکی زانوها به خصوص در هنگام صبح و پس از بیدار شدن از خواب اشاره کرد که برای کودک محدودیت حرکتی ایجاد کرده و معمولا نمی¬تواند به درستی راه برود. گاهی والدین کودک فکر می¬کنند که این مشکل ممکن است ناشی از رشد استخوانی کودک باشد و نسبت به آن بی¬تفاوت هستند.
در حالیکه ادامه درد و التهاب زانو می¬تواند زنگ خطری برای بیماری¬های خطرناکی همچون آرتروز زانو باشد. والدین باید هوشیار بوده و در صورت مشاهده چنین علائمی فورا به پزشک متخصص مراجعه کنند تا مشکل بررسی شده و مورد درمان قرار گیرد. گاهی درمان¬های خانگی مانند کمپرس سرد، ماساژ، بالا نگه داشتن زانو، بانداژ زانو و پرهیز از فعالیت¬هایی که باعث فشار به زانو می¬شود، می¬تواند باعث کنترل درد و کاهش التهاب گردد.
پزشک معالج ممکن است برای کاهش درد زانو، داروهای ضدالتهابی را تجویز کرده و برای بازیابی توان زانوها، درمان فیزیوتراپی را توصیه ¬کند. بنابراین آرتروز زانو در کودکها کاملا قابل کنترل بوده و برای تشخیص باید حتما با یک پزشک کارآزموده و باتجربه مشورت شود تا هرچه زودتر درمان را آغاز کند.