نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات
درباره درمان درد لگن در مردان چه می‌دانید؟
لگن بین شکم و ران قرار دارد و قسمت پایین شکم به همراه کشاله ران و اندام تناسلی را در برگرفته است. درد در این ناحیه به درد لگن معروف است. این نوع درد در مردان ناشی از مشکلات ادراری، تولید مثلی یا مشکلات روده است. بیماری لگن یک مشکل آزاردهنده است که می‌تواند فعالیت‌های روزانه را تحت تاثیر قرار دهد. آسیب‌‌های ناشی از تصادفات، ورزش‌هایی مانند: فوتبال، التهاب در ناحیه کتف و سایر بیماری‌ها، از جمله دلایل مهم در ایجاد این درد محسوب می‌شوند که درمان موثر آن با مراجعه به کلینیک فوق تخصصی لگن میسر می‌شود. در واقع برای اینکه بتوانیم سلامت خود را از طریق درمانهای خانگی یا روش‌های نوین پزشکی کسب کنیم، باید به علت درد پی ببریم. در این مقاله علل، عوامل موثر در درمان درد لگن در مردان و زمان مراجعه به پزشک را بررسی می‌کنیم.
فهرست مطالب
درمانهای خانگی برای درمان درد لگن مردان
در بسیاری از موارد بیماری لگن با درمانهای خانگی قابل‌بهبود است اما تشخیص آن کمی چالش‌برانگیز است. به همین خاطر، پیشنهاد ما این است که برای دردهای مداوم حتماً به نزد پزشک متخصص بروید و این درد را ساده در نظر نگیرید. درمان‌ها شامل موارد زیر است:
-
استراحت: از فعالیت‌هایی که باعث درد می‌شوند پرهیز کنید، در واقع استراحت دادن به لگن به معنای دوری از فعالیت‌هایی است که باعث تشدید این درد می‌شوند. این فعالیت‌ها شامل ورزش، کار یا سایر فعالیت‌های بدنی می‌شود.
-
یخ درمانی: یخ درمانی می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند، یخ را به مدت ۲۰ دقیقه و چند بار در روز، روی ناحیه دردناک قرار دهید.
-
داروهای مسکن و ضدالتهاب غیر استروئیدی: این داروها می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند، برخی از این داروها بدون نسخه پزشک مانند: ایبوپروفن و استامینوفن در دسترس هستند. به‌هیچ‌عنوان از داروهایی که درباره آنها شناخت کافی ندارید استفاده نکنید، چرا که ممکن است نتیجه عکس از آن بگیرید.
-
کمپرس گرم: کمپرس گرم می‌تواند به بهبود گردش خون و کاهش درد کمک کند، یک حوله گرم یا پد گرم‌کننده را به مدت 20 دقیقه در هر بار و چند بار در روز، روی ناحیه دردناک قرار دهید.
-
فشرده‌سازی: ناحیه دردناک را بانداژ کرده یا نوار پلاستیکی بپیچید.
-
بالا نگه داشتن بدن: لگن خود را بالاتر از سطح قلب و بالاتنه خود قرار دهید، این کار باعث کاهش درد می‌شود.
درمانهای پزشکی برای درمان درد لگن مردان
بهترین راه‌حل برای رفع درد و درمان درد لگن چپ در مردان مراجعه به پزشک متخصص است. برخی از روش‌های پزشکی شامل موارد زیر می‌شوند:
-
فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست می‌تواند تمرینات تقویت‌کننده و کششی را برای بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات لگن آموزش دهد.
-
تزریقات استروئیدی: این تزریقات می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.
-
جراحی: در موارد شدید دردهای لگنی، ممکن است از روش جراحی استفاده شود. تعویض مفصل ران یک روش جراحی است، که در آن مفصل ران آسیب‌دیده با یک مفصل مصنوعی جایگزین می‌شود.
عوارض خود درمانی و عدم مراجعه به پزشک
درمان سرخود لگن درد می‌تواند، عوارض ناگواری را به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض جدی عبارت‌اند از:
-
افزایش درد: این امر به این دلیل است که درمانهای سرخود اغلب به‌صورت صحیح انجام نمی‌گیرد و می‌توانند به بافت‌های آسیب‌دیده، آسیب بیشتری وارد کنند.
-
عفونت: درمان سرخود لگن می‌تواند باعث ایجاد عفونت در ناحیه لگن شود و درمان آن در مردان را به تعویق بیندازد، چرا که ممکن است این درمان به‌صورت بهداشتی صورت نگیرد و باعث رشد سایر باکتری‌ها و میکروب‌ها در ناحیه آسیب‌دیده شود.
-
آسیب بیشتر به بافت‌ها: درمان سرخود لگن می‌تواند باعث آسیب بیشتر به بافت‌های آسیب‌دیده شود. این امر به دلیل غیراصولی بودن روش درمانی است و حتی ممکن است به بافت‌های سالم نیز آسیب وارد شود.
-
تأخیر در بهبودی: درمان سرخود لگن و مفاصل می‌تواند باعث تأخیر در بهبودی شود به این دلیل که ممکن است مشکل و آسیب را بیشتر کند و باعث بدتر شدن آن یا بروز بیماری جدید شود.
سیاه‌شدن استخوان لگن در مردان
سیاه شدن استخوان لگن یکی از دردناک‌ترین بیماری‌هایی است که ممکن است در مردان رخ دهد. سیاهی استخوان لگن عوامل زیادی دارد که یکی از مهمترین آنها پوکی‌استخوان است. پوکی‌استخوان درون مردان شایع نیست اما با افزایش سن خطر ابتلا به آن افزایش پیدا می‌کند.
عوامل خطر ابتلا به پوکی‌استخوان در مردان می‌تواند به سن، سابقه خانوادگی، مصرف برخی داروها، برخی بیماری‌ها مانند: کم‌کاری تیروئید، سیگارکشیدن و مصرف الکل زیاد باشد. اگر مواردی مانند درد مداوم لگن، تورم در ناحیه لگن، قرمز شدن، گرمای موضعی و مشکل در راه‌رفتن را مشاهده کرده‌اید می‌تواند علائم سیاه‌شدن استخوان باشد، که باید حتماً برای درمان آن به پزشک مراجعه کنید، تا معاینه‌های فیزیکی توسط پزشک صورت بگیرد.
پیشگیری از سیاه شدن استخوان لگن
برای پیشگیری از سیاه‌شدن استخوان لگن می‌توانید چندین نکته مهم را رعایت کنید. رژیم غذایی سالم داشته باشید، یک رژیم غذایی سالم شامل مقدار زیادی کلسیم و ویتامین D است که برای حفظ سلامتی استخوان‌ها ضروری است. ورزش کنید، ورزش‌کردن به‌صورت منظم به تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند.
سیگار نکشیدن خطر ابتلا به پوکی‌استخوان را افزایش می‌دهد. همچنین، مصرف زیاد الکل خطر ابتلا به پوکی‌استخوان را افزایش می‌دهد و از داروهای خاصی که می‌توانند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهند اجتناب کنید. این داروها عبارت‌اند از کورتیکو استروئیدها داروهای ضدتشنج و داروهای ضدافسردگی که شانس پوکی‌استخوان را بالا می‌برد و می‌تواند شانس بیماری لگن در مردان را افزایش دهد.
درمان درد لگن سمت چپ در مردان
ساختار لگن در زنان و مردان کمی متفاوت است، که این موضوع به نوع آناتومی و شکل ساختاری بدن انسان مرتبط است. به همین خاطر نوع درمان بیماری لگن نیز ممکن است متفاوت باشد. در برخی از موارد ممکن است درمان غیرجراحی کافی باشد و بهتر است تشخیص آن را به پزشک واگذار کنیم.
-
علت درد لگن مردان: پدیدآمدن درد در ناحیه لگن می‌تواند علل زیادی داشته باشد که شناخت این عوامل برای درمان درد لگن در مردان ضروری است، دلایلی مثل عفونت کلیه، سنگ کلیه، عفونت‌های مقاربتی، مشکلات روده‌ای، بواسیر (هموروئید)، مشکلات جسمی مادرزادی، سرطان مثانه، عفونت مثانه یا مجاری ادرار و سایر مشکلات جسمی باشد که با برخی از آنها آشنا می‌شویم.
-
آسیب یا ضربه: آسیب‌هایی مانند ورزش یا تصادف رانندگی می‌تواند باعث بروز این گونه درد در لگن شود.
-
آرتروز: باعث التهاب و ساییدگی مفصل ران می‌شود.
-
فتق: فتق یک برآمدگی از بافت است، که از طریق یک نقطه ضعیف در دیواره شکم ایجاد می‌شود و می‌تواند باعث بروز درد لگن سمت چپ در مردان باشد.
-
عفونت: عفونت‌ها مانند عفونت مجاری ادراری یا عفونت پروستات، یکی از عوامل درد لگن سمت چپ در مردان است.
-
بیماری‌های خودایمنی: بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید می‌تواند باعث بروز درد لگن شود.
-
سرطان: سرطان پروستات یا روده بزرگ معمولاً در سنین بالا اتفاق می‌افتد، اما در سن‌های جوانی و حتی نوجوانی هم مشاهده شده است.
-
عفونت مثانه: این نوع عفونت، در بانوان بیشتر از آقایان است و مدام بااحساس ادرار همراه است، که همراه با درد و سوزش است.
-
دررفتگی لگن: زمانی که سر استخوان ران از حفره لگن بیرون می‌آید یا خارج می‌شود، دررفتگی رخ می‌دهد، معمولاً این نوع آسیب بر اثر تصادف‌های رانندگی و سقوط و پرت‌شدن از ارتفاع است.
علائمی که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند.
هنگامی که با علائمی مانند: تب، لرز و تورم در ناحیه لگن یا ناتوانی در راه‌رفتن، بی‌حسی و سوزن‌سوزن‌شدن پا مواجه شدید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
روش‌های پیشگیری از درد لگن مردان
اتخاذ اقدامات پیشگیرانه می‌توان خطر ابتلا به درد لگن را کاهش دهد که این اقدامات عبارت‌اند از:
-
وزن خود را کنترل کنیم چراکه اضافه‌وزن یا چاقی می‌تواند فشار بیشتری بر لگن وارد کند.
-
عضلات لگن خود را تقویت کنیم، ورزش‌های تقویت‌کننده عضلات لگن می‌تواند به بهبود ثبات و عملکرد لگن کمک کند.
-
از نشستن طولانی‌مدت اجتناب کنید، اگر مجبور به نشستن طولانی‌مدت هستید. حتماً هر چند دقیقه یک‌بار از جای خود بلند شوید و راه بروید و حرکات کششی مناسب انجام دهید.
-
از کفشهای مناسب استفاده کنید، کفشهای نامناسب می‌تواند به فشار بیش از حد بر لگن کمک کند و به آنها آسیب بزند.
تأثیرات سبک زندگی بر روی مفاصل
افرادی که به‌خاطر مشاغل و نوع زندگی خود تحرک کمتری نسبت به دیگر افراد دارند، احتمال بروز مشکل در مفاصل و لگن آنها بیشتر است، مخصوصاً کسانی که طولانی‌مدت در حالت نشسته هستند. ناگفته نماند که تحرک نادرست و ورزش‌های سنگین نیز می‌تواند باعث بروز مشکلات فراوانی برای لگن و مفاصل شوند.
دیگر عوامل مؤثر درد لگن در مردان
درد لگن در مردان می‌تواند ناشی از طیف گسترده‌ای از علل باشد از جمله:
-
آسیب یا التهاب عضلات ربات‌ها یا تاندون‌های لگن: این نوع درد بر اثر فعالیت‌های بدنی شدید یا آسیب ناشی از تصادف ایجاد می‌شود.
-
آرتروز می‌تواند باعث درد، سفتی و تورم در مفصل لگن شود.
-
بیماری‌های التهابی مانند: آرتریت روماتوئید یا اسپوندیلیت آنکیلوزان، این بیماری‌ها می‌توانند باعث التهاب در لگن و حتی سایر مفاصل بدن شوند.
-
عفونت می‌تواند باعث درد، قرمزی و تورم در لگن شود.
-
تنگی کانال نخاعی می‌تواند باعث درد بی‌حسی و ضعف در پاها شود.
-
تومورهای نادری می‌توانند در لگن ایجاد شوند و باعث درد در این ناحیه شوند.
تأثیر تغذیه در درمان درد لگن مردان
یکی از عواملی که می‌تواند در درمان درد لگن بسیار مهم باشد، تغذیه است. غذاهای ضدالتهابی با خاصیتی که دارند می‌توانند در درمان ما تأثیرگذار باشند. برخی از این غذاها عبارت‌اند از:
-
سالاد سبزی‌ها با روغن‌زیتون و سرکه بالزامیک، به‌ویژه سبزی‌های برگ سبز مانند: کلم‌پیچ، اسفناج و کاهو که تغذیه مناسبی برای مفاصل و استخوان‌ها هستند.
-
ماهی سالمون با برنج قهوه‌ای به‌ویژه ماهی سالمون دودی یا تن، لوبیا قرمز و عدس برای تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری هستند.
-
یک لیوان شیر کم‌چرب با صبحانه به‌ویژه شیر سویا یا شیر بادام
-
یک‌مشت آجیل به‌عنوان میان‌وعده به‌ویژه گردو، بادام و پسته و همین‌طور یک وعده میوه در هر وعده‌غذایی به‌ویژه میوه‌های توت، مانند: زغال‌اخته، تمشک و توت‌فرنگی، می‌توانند کمک بزرگی به‌سلامتی و درمان درد لگن کنند.
-
آجیل و دانه‌ها سرشار از چربی‌های سالم هستند که می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند، برخی از آجیل و دانه‌ها ضدالتهابی شامل گردو بادام و تخمه آفتاب‌گردان هستند.
-
روغن‌های سالم، مانند: روغن‌زیتون و روغن ماهی نیز می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند.
-
غلات کاملاً سرشار از فیبر هستند، که می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند، برخی از غلات ضدالتهابی عبارت‌اند از: برنج قهوه‌ای، جو دوسر و نان سبوس‌دار زیرا حبوبات سرشار از فیبر و پروتئین هستند، که می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند.
ضرورت رعایت تغذیه
برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی برای سلامت مفاصل و استخوان‌ها ضروری هستند، چراکه مصرف کافی این مواد مغذی می‌تواند، به کاهش درد و بهبود عملکرد مفاصل کمک کنند و غذای مناسبی برای درمان درد لگن باشند. برخی از این غذاها دارای ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند، مانند ماهی که سرشار از امگا ۳ است و برای سلامت مفاصل مفید است.
لبنیات سرشار از کلسیم و ویتامین D است بنابراین، برای سلامت استخوان‌ها ضروری است. سبزی‌های برگ سبز سرشار از ویتامین C هستند و برای سلامت استخوان‌ها مفید هستند. همچنین فراموش نشود که نوشیدن آب کافی برای حفظ سلامت مفاصل و استخوان‌ها ضروری است، آب می‌تواند، به کاهش التهاب و بهبود عملکرد مفاصل کمک کند.
تأثیرات ورزش در درمان درد لگن
ورزش می‌تواند به بهبود قدرت انعطاف‌پذیری و ثبات عضلات لگن کمک کند و در نتیجه درد را کاهش دهد. با انجام تمرینات مناسب می‌توانید قدرت انعطاف‌پذیری و ثبات عضلات لگن خود را بهبود ببخشید و در نتیجه درد را کاهش دهید. اگر احساس درد و ناراحتی در هنگام نرمش خود دارید، حتماً برای گرفتن برنامه ورزشی به پزشک مراجعه کنید.
قبل از شروع هر برنامه ورزشی جدید با پزشک یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید و قبل از شروع هر تمرین بدن خود را گرم کنید. در ادامه به چند نمونه ورزش مناسب برای درمان درد لگن اشاره می‌کنیم.
تمرینات کف لگن به عضلاتی که از اندام‌های داخلی لگن پشتیبانی می‌کنند کمک می‌کند، این عضلات می‌توانند در کنترل جریان ادرار و مدفوع نیز نقش داشته باشند، برای انجام تمرینات کف لگن و درمان آن مراحل زیر را دنبال کنید.
ماهیچه‌هایی را که برای قطع جریان ادرار استفاده می‌کنید منقبض کنید. این انقباض را به مدت ۵ ثانیه نگه دارید. ماهیچه‌ها را به‌آرامی شل کنید. این کار را ۱۰ بار تکرار کنید.
تمرینات کششی می‌تواند به بهبود انعطاف‌پذیری عضلات لگن کمک کند، این امر می‌تواند به کاهش درد و بهبود دامنه حرکتی کمک کند، برخی از تمرینات کششی مؤثر برای لگن را شرح دادیم.
به پشت دراز بکشید و یک پای خود را به سمت سقف بالا بیاورید، پای دیگر خود را صاف روی زمین نگه دارید، زانوی پای بالایی را به سمت قفسه سینه خود بکشید، در این وضعیت به مدت ۳۰ ثانیه بمانید و سپس با پای دیگر این روال را تکرار کنید.
برای کشش عضلات همسترینگ، روی زمین زانو بزنید و یک پای خود را به جلو دراز کنید، پای دیگر خود را پشت بدن خود قرار دهید، بدن خود را به سمت جلو خم کنید تا کشش را در پشت ران خود احساس کنید، این کشش را به مدت ۳۰ ثانیه نگه دارید و سپس با پای دیگر تکرار کنید.
روی زمین بنشینید و یک پای خود را دراز کنید، پای دیگر را روی پای دراز شده قرار دهید و زانو را به سمت قفسه سینه خود بکشید، این کشش را به مدت ۳۰ ثانیه نگه دارید و سپس با پای دیگر تکرار کنید. این روش راه مناسبی برای پیشگیری و درمان درد لگن چپ در مردان و بانوان است.
سخن پایانی
درمان درد لگن در مردان به عوامل متعددی از جمله: وراثت، سوابق پزشکی، تغذیه و خوددرمانی و اقدامات پیشگیرایانه وابسته است. افراد زیادی به دلیل خوددرمانی دچار آسیب‌‌های جدی یا عفونت‌های شدید شده‌اند و به علت مراجعه‌نکردن به پزشک و اقدام به خوددرمانی غلط، دچار نقص عضو یا متحمل خسارات جبران‌ناپذیر شده‌اند. اگر درد لگن شدید یا مداوم است، مهم است که به پزشک متخصص مراجعه کنید زیرا پزشک علاوه‌بر تشخیص درد، درمان مناسب را توصیه کند. نکته آخر این است که به‌شدت مراقب تغذیه خود و فرزندان دلبرتان باشید، چراکه تغذیه نامناسب می‌تواند یکی از مهمترین عوامل زمینه‌ساز برای ایجاد بیماری‌ها در هر سنی شود. تغذیه نامناسب در کودکی می‌تواند آسیب‌‌های جدی در بزرگسالی به همراه داشته باشد.
دکتر فرزاد مریخ بیات
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو