نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

درمان سیاتیک با حجامت: بررسی کامل

درمان سیاتیک با حجامت در صورتی امکان پذیر است که به صورت کاملاً تخصصی و حرفه‌ای انجام شود. حجامت یکی از قدیمی‌ترین روش‌های درمانی برای تسکین بسیاری از دردها به‌شمار می‌آید که به صورت خون‌گیری یا بادکش انجام می‌شود. درد سیاتیک از جمله دردهای متداول است که احتمالاً هر فردی در هر سن و سالی به آن دچار می‌شود. درمان درد سیاتیک با حجامت یکی از روش‌های درمانی در طب سنتی برای تسکین و رفع این عارضه است. این کار نیاز به مهارت خاصی دارد. بنابراین با مراجعه به مراکز تخصصی و با تجربه در این کار می‌توان به درمان قطعی سیاتیک امیدوار بود. امروزه روش‌های درمانی زیادی از سوی بهترین دکتر سیاتیک در تهران برای درمان سیاتیک توصیه می‌شود که برخی از این درمان‌‌ها پزشکی و برخی دیگر سنتی هستند.

فهرست مطالب

سیاتیک چیست؟

به دردی ناراحت کننده ای که در مسیر عصب سیاتیک احساس می‌شود، سیاتیک (sciatica) گفته می‌شود. از آنجایی‌که مسیر عصب سیاتیک از کمر شروع شده و به باسن و پاها انتشار پیدا می‌کند، بنابراین درد سیاتیک نیز در این نواحی احساس می‌شود.

 این عارضه به دلایل مختلفی مانند افزایش سن، آسیب، فشار بیش از حد، فعالیت‌های شدید و ... رخ می‌دهد و باعث عوارضی مانند بی حسی، درد شدید، التهاب و سوزن سوزن شدن در پا و کمر می‌شود. همچنین در برخی شرایط وخیم‌تر ممکن است منجر به از دست دادن اختیار در کنترل برخی اندام‌ها مانند مثانه و روده نیز شود.

بنابراین معمولاً توصیه می‌شود که در مراحل اولیه اقدام به درمان کنید. در مواردی که آسیب سیاتیک به حدی نباشد که نیاز به جراحی و درمان‌های پیشرفته وجود داشته باشد، می توان به روش‌های سنتی روی آورد. حجامت یکی از روش‌های سنتی برای درمان سیاتیک به است که طرفداران زیادی دارد.

حجامت و کاهش درد سیاتیک

در حال حاضر روش‌های سنتی محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده‌اند چرا که در برخی موارد این روش‌ها نسبت به روش‌های پزشکی عارضه کمتری در پی دارند. حجامت یکی از روش‌های سنتی بوده که طرفداران خاص خود را دارد.

 باید توجه شود که انجام حجامت نیاز به تخصص و حرفه خاصی داشته و کار هرکسی نیست. در صورتی‌که حجامت به‌صورت منظم و حرفه‌ای انجام شود، به کاهش و تسکین دردهای سیاتیک منجر خواهد شد.

 همچنین باید توجه شود که این کار باید در محیطی کاملاً بهداشتی و با لوازم استریل انجام شود چرا که بهداشتی نبودن وسایل منجر به عفونت و عوارض دیگر خواهد شد. در برخی شرایط ممکن است که بنا بر نظر پزشک معالج، به درمان‌های مکمل دیگری در کنار حجامت نیز نیاز باشد.

حجامت درمان اصلی سیاتیک محسوب نمی‌شود، ولی در مواردی می‌تواند در کنار درمان‌های تخصصی به‌عنوان درمان کمکی در بهبود سیاتیک و کاهش علائم آزار دهنده آن به‌کار رود.

آیا درمان درد سیاتیک با حجامت امکان پذیر است؟

 حجامت روشی است که در آن با انجام عملیات خاص می‌توان به کاهش دردهای سیاتیک یا برطرف کردن آن کمک نمود. البته این کار می‌بایست به صورت کاملا تخصصی انجام پذیرد چرا که انجام این کار به صورت غیر‌تخصصی عوارضی را نیز در پی خواهد داشت. در صورتی‌که این کار به صورت اصولی انجام شود باعث از بین رفتن فشار بر روی عضلات می‌شود. در نتیجه، خون رسانی بهتر انجام شده و دردهای ناشی از عصب سیاتیک تا حد زیادی کاهش می‌یابد.

درمان سیاتیک توسط حجامت به چه روش‌هایی قابل انجام است؟

 در حقیقت حجامت عملی است که به کمک آن اقدام به خونگیری از برخی از نقاط بدن می نمایند. این نقاط به طور معمول جاهایی است که احتمال تجمع خون آلوده در آنجا وجود دارد. بنابراین عمل حجامت با از بین بردن غلظت خون و نیز تصفیه باعث خونرسانی و اکسیژن‌رسانی بهتر به نقاطی که درگیر درد هستند، می‌شود و درد تسکین می‌یابد.

 عمل حجامت انواع مختلفی دارد، به طور کلی حجامت به دو صورت تر و خشک انجام می‌شود. از حجامت خشک تحت عنوان بادکش نیز یاد می‌شود. در روش بادکش از بدن خونی خارج نمی‌شود، بلکه به کمک لیوان‌های حرارت دیده و قرار دادن آن بر روی پوست اقدام به بادکش می‌نمایند.

این کار باعث گردش خون بهتر و باز شدن ماهیچه‌ها و عضلات خواهد شد. همچنین در حجامت تر، خون آلوده تجمع یافته از بدن خارج می‌شود. این‌ کار نیز باعث بهبود ‌خون رسانی و رفع گرفتگی عضلات خواهد شد.

در بهبود سیاتیک با حجامت چه نواحی بدن درگیر خواهد شد؟

از آنجاییکه اعصاب سیاتیک در نواحی کمر و پا وجود دارد، بنابراین برای تسکین درد سیاتیک به کمک حجامت، در این نواحی اقدام می ‌نمایند. ناحیه مورد نظر برای انجام حجامت در کمر معمولاً در قسمت پایینی ستون فقرات و در گودی کمر قرار دارد. چرا که این قسمت از بدن نزدیک به اعصاب پایین تنه مانند سیاتیک است. بنابراین می‌توان گفت انجام حجامت در قسمت پایین کمر منجر به تسکین درد سیاتیک خواهد شد. همچنین یکی دیگر از از نواحی بدن که برای حجامت تعیین می‌شود، قسمت ساق پا است چرا که عصب سیاتیک تا ساق پا نیز ادامه دارد. اگر عمل حجامت به صورت دقیق و تخصصی در این نواحی انجام پذیرد منجر به کاهش دردهای ناشی از سیاتیک و دیگر مشکلات آن خواهد شد.

عمل حجامت برای سیاتیک چه فوایدی دارد؟

 همانگونه که پیشتر نیز اشاره شد، درمان سیاتیک با حجامت فواید مختلفی برای بدن دارد از جمله این فواید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اولین و مهمترین فایده، تسکین و کاهش درد ناشی از عصب سیاتیک است.
• کاهش فشار خون
• برطرف شدن گرفتگی عضلات و اسپاسم عضلات
• رقیق شدن و کاهش غلظت خون
• بهتر شدن عمل خونرسانی و اکسیژن رسانی نی

درمان قطعی سیاتیک با حجامت

درمان قطعی سیاتیک با استفاده از حجامت زمانی امکانپذیر است که این کار به صورت منظم و تخصصی انجام شود. همچنین، می‌بایست در کنار عمل حجامت درمان‌های مکمل دیگری نیز مانند اصلاح سبک زندگی برای جلوگیری از عود مجدد درد در نظر گرفته شود.

چرا که انجام حجامت به تنهایی برای درمان قطعی سیاتیک ممکن نیست. همچنین در صورت آسیب شدید به سیاتیک و بروز دردهای بسیار شدید و نیز ایجاد عوارض غیر قابل تحمل، به طور قطع باید از روش‌های پزشکی و دارویی نیز در کنار حجامت بهره برد. بنابراین می‌توان گفت درمان قطعی سیاتیک با حجامت نیازمند رعایت موارد مختلف است که با بررسی‌های لازم توسط پزشک تعیین می‌شود.

در کنار درمان سیاتیک با حجامت چه کارهای دیگری نیاز است؟

برای آنکه بتوان به نتیجه ای قطعی و موفقیت آمیز دست پیدا کرد، می بایست در کنار حجامت و بادکش موارد دیگری را نیز مد نظر قرار داد. برخی از ممترین این موارد شامل نکات زیر است:

• انجام فعالیت‌های بدنی و ورزش حرکات کششی
• پرهیز از ایستادن، خوابیدن و نشستن‌های طولانی مدت
• پرهیز از فعالیت‌های شدید بدنی
• مصرف داروهایی که توسط پزشک معالج تجویز شده است.
• استفاده از کمربند‌های طبی، در برخی شرایط
• استفاده از کمپرس سرد و گرم
• پیاده روی با زمان مناسب

حجامت چگونه باعث کاهش درد سیاتیک خواهد شد؟

حجامت از جمله روش‌‌های بسیار قدیمی در طب سنتی و اسلامی بوده که پیشینه آن به هزاران سال پیش برمی‌گردد. این عمل از گذشته تا کنون برای رفع دردهای مختلف در اعصاب و عضلات بدن قابل استفاده بوده است. درمان سیاتیک توسط حجامت نیز یکی از روش‌های متداول است.

در حقیقیت، حجامت یک التهاب موضعی در بدن ایجاد کرده که سیستم ایمنی بدن را تحریک نموده و باعث زیاد شدن سلول‌های دفاعی بدن می‌شود.

 همچنین با رقیق کردن خون و کاهش تراکم سلولی در برخی از مویرگ‌ها، اکسیژن‌رسانی در آن‌ها را بیشتر کرده و نیز گردش خون را بهبود می‌بخشد. در نتیجه، در این عمل مواد سمی و زائد از خون خارج و منجر به تصفیه خون می‌شود.

 مراحل انجام حجامت برای درمان سیاتیک

 همان گونه که قبلاً نیز گفته شد حجامت برای درد سیاتیک بر روی اندام‌هایی از بدن مثل کمر و ساق پا انجام می‌پذیرد. مراحل اصلی انجام این کار به شرح زیر است:

1. در ابتدا محل مورد نظر با الکل می بایست ضد عفونی می‌شود. 
2. سپس باید استکان‌های مورد نظر که قبلاً ضدعفونی و استریل شده‌اند و به کمک دستگاه‌های مخصوص در آن‌ها خلع ایجاد شده است، بر روی پوست قرار داده شود.
3. در مرحله بعد باید حدود ۵ دقیقه مکث کرده و سپس استکان‌ها از بدن جدا شود.
4. همزمان با برداشتن استکان‌ها با یک تیغ مخصوص که قبلاً ضد عفونی و استریل شده خراش‌های سطحی بر روی محل مورد نظر زده می‌شود.
5.  در مرحله بعدی دوباره به کمک همان استکان‌ها اقدام به بادکش پوست کرده تا خون از مویرگ‌ها خارج شود.
6.  بعد از گذشته حدود ۱۰ دقیقه، استکان‌ها برداشته شده تا خون خارج شود.
7.  در ادامه قسمت‌های حجامت شده می‌بایست با گاز استریل ضدعفونی و تمیز شود و سپس آن محل پانسمان شود.

 نکته قابل توجه این است که در انجام برخی از روش‌های بادکش، خون را از بدن خارج نمی‌کنند و فقط از همان بادکش تنها استفاده می‌شود. همچنین میزان انجام این کار و تعداد دفعات آن بسته به شرایط بیمار دارد.

آیا حجامت برای درمان سیاتیک برای همه افراد مفید است؟

در سال‌های اخیر به دلیل ترویج روش‌های طب سنتی برای درمان‌های مختلف از جمله درمان درد سیاتیک، افراد بسیار زیادی به این روش روی آورده‌اند. بنابراین مراکز زیادی برای انجام این کار دایر شده است. همانگونه که قبلا نیز اشاره شد این کار نیاز به تخصص ویژه‌ای دارد بنابراین، پیدا کردن مرکزی که در این کار مهارت کافی دارد برای موفقیت درمان بسیار اهمیت دارد.

 چرا که علاوه بر روش کار، بررسی شرایط بیمار به لحاظ اینکه آیا حجامت برای وی مفید است یا خیر بسیار اهمیت دارد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که انجام عمل حجامت برای درمان سیاتیک محدودیت‌هایی نیز دارد. به عنوان مثال برای افرادی که دچار کم خونی هستند و کودکان یا افرادی که دارای ضعف عمومی شدید هستند این روش مناسب نیست. پس به‌طور معمول در مراکز مورد تایید برای انجام حجامت فرد از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد، تا مشخص شود که آیا این کار برای وی مفید بوده و نیز ضرر خاصی نداشته باشد؛ سپس از این روش استفاده می‌شود.

آیا درمان درد سیاتیک با حجامت عارضه ای دارد؟

در صورتی که وضعیت بیمار بررسی شده و مشخص شود که حجامت برای او مضر نیست، می‌توان گفت که حجامت در کل عارضه‌ای ندارد. همچنین باید توجه شود که این کار در محیطی کاملاً بهداشتی و زیر نظر فردی متخصص انجام می‌پذیرد، تا از عوارضی همچون عفونت و خون‎ریزی‌های شدید جلوگیری به عمل آید.

 اگر این نکات رعایت شود، تقریباً این کار بدون عارضه شدید خواهد بود. البته ممکن است عوارض بسیار خفیفی وجود داشته باشد. از جمله عوارض خفیفی که این کار دارد می ‌توان به کبود شدن ناحیه مورد نظر و نیز زخم‌های سطحی در پوست اشاره کرد. برای بهبود یافتن زخم‌های سطحی که ناشی از خراش دادن پوست به وجود می‌آید، بهتر است تا بهبود یافتن آن‌ها پوست را تمیز و خشک نگه داشت. همچنین باید گفت که به طور معمول جلسات انجام حجامت بین ۴ تا ۷ بار است که باید این کار به صورت منظم انجام شود. همچنین حجامت دوره نقاهت بسیار اندکی دارد.

سخن آخر

 حجامت انواع مختلفی دارد که مهم‌ترین آن‌ها برای درمان دردهای سیاتیک در این مطلب توضیح داده شد. کاهش دردها و نیز درمان سیاتیک با حجامت در کنار رعایت برخی نکات دیگر به راحتی انجام‌پذیر است. البته باید توجه شود که در موارد بسیار حاد بیماری که منجر به عوارض خاصی مانند بی حسی و از دست دادن کنترل برخی عضلات می‌شود، به طور قطع نیاز به درمان‌های تخصصی‌تر وجود دارد. با توجه به نکات گفته شده در این مقاله می ‌توان به این نتیجه رسید که حجامت در درمان سیاتیک می‌تواند بسیار موثر باشد. اما همانگونه که اشاره شد این کار می‌بایست با اصول و قواعد خاصی انجام شود. که در این صورت می‌توان شاهد موفقیت در درمان این درد بود.

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو