نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

متخصص شکستگی دست

شکستگی دست از جمله آسیب‌های شایع برای زنان و مردان است که می‌تواند بسیار دردناک باشد و بسته به ضربه واردشده در هر قسمت از دست می‌تواند رخ دهد؛ اما ازآنجایی‌که دست‌ها در عین اینکه مهم‌ترین ابزار کار روزانه ما هستند، دارای استخوان‌های بسیار ظریفی نیز می‌باشند، وقتی مورد آسیب یا شکستگی قرار می‌گیرند، ممکن است بخش‌هایی از آسیب در معاینات سطحی مشخص نشود. از طرفی مدت‌زمان امکان جوش خوردن و درمان مناسب بعد از شکستگی بسیار محدود است و اگر به‌درستی و به‌موقع درمان صورت نگیرد احتمال ماندگاری آسیب و افت شدید عملکرد دست تا پایان عمر وجود دارد. به همین دلیل توصیه می‌شود در هنگام بروز هرگونه آسیب مشکوک به شکستگی به متخصص شکستگی دست مراجعه کنید که با تمرکز بالا و به‌صورت تخصصی این مورد را بررسی می‌کند.

شما می‌توانید برای اطمینان از بررسی کامل همه موارد موردنیاز، هنگام شکستگی یا ایجاد آسیب در دست‌ها به کلینیک مجهز ما مراجعه کنید تا پزشکان متخصص شکستگی دست به‌صورت تخصصی و همه‌جانبه موارد را بررسی کرده و اقدامات درمانی لازم را انجام دهند. در ادامه نیز بیشتر در مورد اهمیت متخصص شکستگی دست خواهیم گفت.

متخصص شکستگی دست کیست؟

متخصص شکستگی دست یک دکتر متخصص ارتوپد است که در تشخیص، درمان و اختلالات ایجادشده در دست، مچ و ساعد به‌صورت تخصصی‌تر کار می‌کند. درواقع پزشکان متخصص شکستگی دست، درک عمیقی از شبکه‌های پیچیده عروق خونی، اعصاب، عضلات، رباط‌ها، تاندون‌ها و استخوان‌هایی دارند که دست و انگشتان را تشکیل می‌دهند. آن‌ها می‌توانند تشخیص و درمان مناسب را برای افرادی که در هر سنی از ناحیه دست آسیب‌دیده‌اند یا دچار مشکل شده‌اند و ازنظر تحرک و عملکرد دچار مشکل هستند یا درد مداوم دارند، انجام دهند.

برخی از شرایط و آسیب‌های دست‌کوتاه مدت است و با استراحت خودبه‌خود برطرف می‌شود، اما برخی دیگر ممکن است نیاز به درمان بیشتر داشته باشند. شکستگی‌ها نیز از جمله آسیب‌هایی هستند که نیاز به درمان فوری، صحیح و تخصصی دارند تا بهبود و بازیابی عملکرد ناحیه شکسته شده به نحو احسن انجام شود. همان‌طورکه در مقدمه نیز اشاره کردیم گاهی اوقات به دلیل ظرافتی که استخوان‌های دست‌ها دارند، ممکن است شکستگی‌هایی ایجاد شوند و ما متوجه آن نشویم و در طولانی‌مدت با بروز برخی عوارض مانند افت عملکرد و دردهایی که حالت رفت و برگشتی دارند، متوجه شویم که این اتفاق افتاده و زمان درمان را ازدست‌داده‌ایم؛ بنابراین در صورت بروز هر یک از موارد زیر در دست‌های خود بخصوص بعد از آسیب‌هایی مانند تصادف، ضربه خوردن، زمین خوردن و مواردی ازاین‌دست باید به یک متخصص شکستگی دست مراجعه کنید.

• درد یا ناراحتی، حتی هنگام استراحت دست

• درد و سفتی مداوم هنگام شروع هر فعالیتی

• دامنه حرکتی در دست، مچ دست و یا انگشتان کاهش می‌یابد

• عدم توانایی گرفتن یا ضعف هنگام نگه‌داشتن یک وسیله

• درد، قرمزی یا تورم که با فعالیت بدتر می‌شود

• دردی که تا آرنج امتداد دارد

• سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی انگشتان یا دست

• از دست دادن صدای عضله در دست

• فعالیت‌های روزمره مانند مسواک زدن یا تهیه وعده‌های غذایی باعث درد می‌شود یا انجام آن‌ها دشوار خواهد شد.

• علائم شما با استراحت بهبود نمی‌یابد.

همان‌طورکه گفتیم برخی از علائم می‌توانند وضعیت جدی مانند شکستگی یا دررفتگی را نشان دهند و نیاز به درمان فوری دارند. در این مواقع به‌احتمال‌زیاد شما عواملی مانند درد شدید، تورم، کبودی، تغییر شکل واضح و عدم توانایی حرکت طبیعی دست، مچ دست یا انگشت را تجربه خواهید کرد و مراجعه به متخصص شکستگی دست ضرورت بیشتری پیدا می‌کند.

آسیب‌های احتمالی در دست‌ها و نیاز به مراجعه به متخصص شکستگی دست

دست شما عضو حساس و پرکاربردی است و به همین دلیل می‌تواند در برابر انواع آسیب‌ها و اختلالات آسیب‌پذیر باشد. در بعضی موارد، درد، کبودی و تورم می‌تواند بلافاصله پس از جراحاتی مانند یک ضربه مستقیم ایجاد شود. سایر شرایط باگذشت زمان به‌تدریج بدتر می‌شوند و اغلب نتیجه آسیب‌های بیش‌ازحد یا حرکات تکراری است که می‌تواند باعث ایجاد فشار بر روی تاندون‌ها، اعصاب و مفاصل شود.

آرتروز نیز از بیماری‌های مزمن و بیشتر به دلیل کهولت سن است که می‌تواند مفاصل را در هر نقطه از بدن تحت تأثیر قرار دهد. آرتروز دست یکی از دلایل عمده درد، سفتی و از دست دادن عملکرد و تحرک در دست است. آرتروز انواع مختلفی دارد که نوع آرتروز معمولی و آرتریت روماتوئید بیشتر دست‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و برای جلوگیری از آسیب‌های شدید نیاز است که تحت نظر یک متخصص ارتوپد و در صورت امکان تحت نظر یک متخصص شکستگی دست باشید. آرتروز غالباً در اثر فرسایش استخوان‌ها و گذشت زمان اتفاق می‌افتد. این بیماری باعث می‌شود که غضروف‌هایی که از انتهای استخوان محافظت می‌کنند، از بین می‌روند و درنتیجه هنگام مالش استخوان روی استخوان‌دردهای شدیدی ایجاد می‌شود. آرتریت روماتوئید نیز یک بیماری خود ایمنی است که باعث التهاب شدید در مفاصل خواهد شد. این بیماری باعث می‌شود که سیستم ایمنی بدن به غشایی که از مفاصل محافظت می‌کند، حمله کرده و درنتیجه باعث التهاب و درد و همچنین از دست دادن عملکرد و تحرک شود.

تعدادی از شرایط و آسیب‌های دیگر نیز وجود دارد که می‌تواند بر روی دست تأثیر بگذارد و منجر به درد یا عملکرد محدود شود که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• مشکلات عصبی (سندرم تونل کارپال و تونل کوبیال)

• شکستگی

• زخم‌های دست

• بیماری دوپویترن

• آسیب‌های ورزشی از ناحیه دست و مچ

• اختلالات و آسیب‌های تاندون (انگشت ماشه، التهاب تاندون، تنوسینوویت، آسیب‌های فلکسور و اکستنسور و التهاب تاندون deQuervain)

• آسیب عصب دست

• بی‌ثباتی مچ دست و انگشت

در صورت بروز آسیب‌های دست چه‌کاری باید انجام دهیم؟

درمان آسیب‌هایی که در قسمت قبلی توضیح دادیم یا به آن‌ها اشاره کردیم می‌تواند متفاوت باشد و به تشخیص متخصص شکستگی دست یا متخصص ارتوپد و شدت وضعیت دست یا آسیب بستگی دارد. یک پزشک متخصص شکستگی دست اغلب سعی می‌کند ابتدا با استفاده از روش‌های غیر جراحی، مانند دست درمانی، آتل زدن، داروها، تزریق‌ها و سایر روش‌ها، مسئله را درمان کند؛ اما در صورت عدم موفقیت در درمان‌های غیر جراحی یا آسیب قابل‌توجهی به دست مانند شکستگی‌های با جابه‌جایی کامل که استخوان‌های تکه شده کاملاً از محور خود خارج می‌شوند و سریعاً نیاز به ترمیم یا بازسازی دارد، جراحی توصیه می‌شود. اقدامات جراحی می‌تواند شامل جراحی‌ترمیم تاندون، تعویض و بازسازی مفصل، جراحی‌ترمیم شکستگی، جراحی‌ترمیم عصب، کاشت مجدد انگشت یا دست قطع‌شده و تخلیه عفونت دست باشد.

انواع شکستگی دست

با توجه به اینکه دست‌ها از استخوان‌های مختلفی تشکیل شده‌اند که به هم متصل شده و به‌صورت هماهنگ باهم کار می‌کنند، ممکن است شکستگی دست در قسمت‌های مختلف آن اتفاق بیفتد. استخوان‌های دست شما به‌طورکلی شامل 5 استخوان می‌شوند که شکستگی دست شامل شکستگی در هر 5 استخوان دست است. ازنظر یک متخصص شکستگی دست، شکستگی در این استخوان‌ها جزء یکی از موارد زیر خواهد بود:

• ایجاد شکستگی در پایه یک استخوان متاکارپ یعنی نزدیک مچ دست

• شکستگی در ناحیه بندهای انگشت‌ها

• شکستگی زیر بند دست شما که به‌عنوان "شکستگی بوکسور" نیز شناخته می‌شود

• شکستگی در وسط استخوان‌های متاکارپ (استخوان‌هایی که انگشتان شما را به مچ دست متصل می‌کنند.)

نحوه تشخیص شکستگی دست

متخصص شکستگی دست ابتدا دست شما را معاینه می‌کند و به‌احتمال‌زیاد از اشعه ایکس برای عکس‌برداری و تشخیص دقیق شکستگی شما استفاده خواهد کرد. بسته به‌شدت آسیب‌دیدگی شما ممکن است گچ گرفتن یا آتل برای بهبودی شما تجویز شود. گاهی نیز میزان آسیب بسیار شدید بوده و پزشک متخصص شکستگی دست توصیه می‌کند که سریعاً مورد عمل جراحی قرار بگیرید تا استخوان‌های شکسته شده به‌درستی در مکان مناسب خود قرارگرفته و ترمیم شوند.

چه زمانی برای شکستگی دست نیاز به جراحی دارم؟

دلایل مختلفی وجود دارد که شما ممکن است برای بهبود شکستگی و بازیابی عملکرد، استخوان‌های دست خود به جراحی نیاز داشته باشید. علائم شکستگی دست که ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد عبارت‌اند از:

• استخوان‌ها طوری شکسته شده‌اند که از روی پوست مشخص است و یا حتی به پوست نیز آسیب رسانده و باعث پارگی و خونریزی شده‌اند که معمولاً در تصادفات یا سقوط شدید این اتفاق می‌افتد.

• قطعات استخوان شکسته شده به‌شدت در جای نامناسبی هستند و احتمال دارد تنها با گچ گرفتن یا آتل، در مکان مناسب خود قرار نگیرند.

• انگشتان دست دچار دررفتگی شده و متورم هستند.

• درد در دست بسیار شدید است یا دائماً بدتر می‌شود.

در برخی موارد، پزشک متخصص شکستگی دست ممکن است نیاز به قرار دادن پین یا پیچ در دست شما داشته باشد تا قطعات استخوان شکسته را هنگام ترمیم، در یک راستای مناسب بر اساس ساختار آناتومیک دست قرار دهد. بعد از جراحی نیز پوشیدن گچ بر روی دست و مچ دست برای ایجاد بی‌حرکتی و بهبودی از عمل جراحی معمول است.

علائم شکستگی استخوان در دست من چیست؟

اگر دچار آسیب‌دیدگی یا سقوط شدید و دستتان متورم و دردناک شد، ممکن است نشانه شکستگی یک یا چند استخوان دست باشد. علائم دیگر عبارت‌اند از:

• کبودی قابل مشاهده یا تغییر رنگ پوست

• حساسیت به لمس

• ناتوانی در فشار آوردن به انگشت یا دست

• ناتوانی درحرکت دادن دست یا انگشت

• تغییر شکل انگشت

• ناتوانی در راست کردن انگشت

• احساس شلاق زدن در اطراف آسیب

• بی‌حسی انگشتان یا دستتان

بهبودی از شکستگی دست چقدر طول می‌کشد؟؟

بهبودی شکستگی دست به میزان آسیب و نحوه درمان و البته واکنش بدن شما نسبت به درمان بستگی دارد. به‌طورکلی ممکن است دو ماه طول بکشد تا دست شما به‌طور کامل ترمیم شود تا بتوانید فعالیت‌های بدنی را به خوبی انجام دهید. هنگامی که متخصص شکستگی دست، شکستگی دست شما را تثبیت کرد، به شما راهنمایی می‌کند که چگونه به بهبود استخوان‌های خود کمک کنید. او در جلسات معاینه و پیگیری بعد از درمان نیز پیشرفت شما را کنترل می‌کند تا اطمینان حاصل کند که استخوان‌های شما آن‌طور که باید بهبود می‌یابد و به شما توصیه می‌کند که چه مدت نیاز به آتل یا گچ دارید.

جمع‌بندی

همان‌طورکه ملاحظه کردید، دست ممکن است دچار آسیب‌های مختلفی شود که از خفیف تا شدید متفاوت است و نحوه درمان برای هر آسیب نیز فرق می‌کند. اگر از ناحیه دست یا مچ دست آسیب دیدید که باعث درد شما شده یا احساسات دست یا بازوها را تحت تأثیر قرار داده است، برای درمان تخصصی باید به مرکز جراحی ارتوپدی و پزشکی ورزشی مراجعه کنید.

ما نیز در کلینیک خود به ارائه بهترین مراقبت‌های ارتوپدی تحت نظر بهترین پزشکان متخصص شکستگی دست و ارتوپد پرداخته‌ایم که می‌توانند به‌طور مؤثر حتی پیچیده‌ترین اختلالات دست و اندام تحتانی را تشخیص و درمان کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد خدمات ما، امروز با شماره‌های موجود در بخش تماس با ما ارتباط بگیرید. عدم توجه به درمان مناسب آسیب‌های ایجادشده در دست می‌تواند باعث عوارض جبران‌ناپذیری مانند دردهای پایدار و یا افت شدید عملکرد دست تا پایان عمر شود.

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو