نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

درمان پارگی ديسک كمر

درمان پارگی دیسک کمر برخلاف باور عموم، همیشه نیاز به جراحی ندارد و می توان گاهی اوقات بدون نیاز به جراحی دیسک پاره شده را درمان کرد. با بررسی تخصصی دیسک توسط پزشک ارتوپد، می توان تشخیص داد که دیسک نیازی به جراحی دارد و یا خیر. اما به طور کلی در اغلب اوقات وقتی دیسک دچار پارگی می شود، نیازمند درمان های اساسی و جدی مانند جراحی است.

تشخیص و درمان پارگی دیسک کمر و درمان دیسکوپاتی کمر در حوزه ی ارتوپدی است و به همین دلیل در صورتی که دچار این گونه درد ها شده اید، اولین مرحله درمان، مراجعه به کلینیک و پزشک ارتوپد است.

در ادامه روش های مختلف درمان پارگی دیسک کمر و سپس خطرات متعدد عدم درمان را را می خوانید پس با ما همراه باشید.

Lumbar-disc-rupture-treatment

 

15 درمان پارگی دیسک کمر

به طور کلی می توان گفت تشخیص و درمان دیسک کمر در حوزه ی ارتوپدی قرار دارد و به همین دلیل اولین قدم برای درمان، مراجعه به کلینیک ارتوپدی و یا پزشک متخصص ارتوپد است.

راه های درمان پارگی دیسک درمان بسیار متفاوت است. اگر پارگی در مراحل اولیه باشد، می توان با اصلاح سبک زندگی، انجام فیزیوتراپی و با استفاده از یک برنامه ورزشی که باعث کشش و تقویت عضلات کمر و همچنین عضلات اطراف آن می شود، مشکل را حل کرد.

شما با انجام دادن این ورزش می توانید درد ناشی از پارگی دیسک کمر را تا حدود زیادی کاهش دهید. معمولا اگر پارگی دیسک در مراحل اولیه باشد، در طی حدود 6 هفته می توان آن را درمان و درد را بسیار کاهش داد.

اما اگر پارگی دیسک بسیار شدید باشد، و فرد در مراجعه به دکتر دیسک کمر تاخیر کرده باشد، نیاز به انجام عمل جراحی برای درمان است.

همچنین روش درمان پارگی دیسک کمر می تواند با توجه به نقطه قرار گیری دیسک هم تغییر کند.

در ادامه روش های مختلف درمان پارگی دیسک کمر را برای شما قرار داده ایم:

استراحت کنید!

در زمانی که دچار پارگی دیسک کمر شده اید، بهتر است ابتدا به پزشک مراجعه کنید و سپس از انجام هر گونه فعالیت بدنی خودداری نمائید و صرفا استراحت کنید تا موقعیت دیسک بدتر نشود.

در صورتی که دچار پارگی دیسک کمر شده اید و به انجام فعالیت های سنگین ادامه دهید، پارگی می تواند افزایش پیدا کند و در نتیجه بیشتر بیرون بزند. با افزایش فتق دیسک، احتمال برخورد آن با اعصاب اصلی افزایش می یابد و در نتیجه فرد دچار بی حسی در عضلات، ناتوانی حرکتی و یا فلج قسمتی از بدن می شود.

به همین دلیل ابتدایی ترین درمان، استراحت است.

ورزش و تحرک

همان طور که پیش تر اشاره کردیم، یکی از ابتدایی ترین درمان ها استراحت است، اما استراحت به مدت طولانی در تخت خواب می تواند درد کمر را افزایش دهد. توصیه می شود که در کنار استراحت و عدم انجام کار های سنگین، روزانه حداقل 15 الی 30 دقیقه پیاده روی بسیار آرام انجام دهید.

اگر راه رفتن و یا ورزش کردن در شما دردی ایجاد نمی کند، مقدار آن را افزایش دهید و تا جایی که می توانید تحرک داشته باشید. در خانه هم می توانید به انجام کارهای سبک روزانه بپردازید.

اما توجه داشته باشید که شما نباید به صورت خودسرانه و بی رویه مدت و شدت پیاده روی را زیاد کنید. به طور کلی بهتر است که ابتدا با پزشک متخصص ارتوپد در این مورد مشورت کنید تا او با توجه به تمامی شرایط شما، مقدار و نوع انجام پیاده روی مناسب را به شما توضیح دهد.

همچنین برای پیاده روی در زمانی که شما به پارگی دیسک کمر دچار شده  اید، بهتر است که از کفش ها و کفی های طبی مخصوص دیسک کمر و کمربند های مخصوص دیسک کمر استفاده کنید.

در هر صورت سعی کنید تا جای ممکن تحرک داشته باشید و کار های سبک انجام دهید. با این کار در کنار این که عضلات شما تقویت می شود، درد ناشی از پارگی دیسک کمر هم کاهش می یابد.

همچنین می توانید با انجام نرمش و حرکات کششی ملایم، انعطاف عضلات خود را حفظ کنید تا بتوانید راحت تر به زندگی روزمره باز گردید. ناگفته نماند که هر حرکتی برای این دوران مناسب نمی باشد و به همین دلیل باید قبل از انجام حرکت کششی و یا ورزشی با پزشک ارتوپد مشورت نمائید.

استفاده از کفی های مخصوص دیسک کمر

دیسک ها در کمر ما وظیفه دارند تا مانند یک فنر عمل کنند و ضربه ها و فشار های وارده به دیسک کمر را جذب و دفع کنند. پس وقتی که یکی از دیسک ها دچار آسیب می شود، دیگر نمی تواند وظیفه خود را انجام دهد. به همین دلیل اگر فشاری به کمر وارد شود، هم آسیب دیدگی دیسک افزایش می یابد که به دنبال آن درد هم بیشتر می شود و هم فشار وارده به دیگر دیسک ها و همچنین ستون فقرات افزایش می یابد.

در طولانی مدت افزایش این فشار باعث می شود که مهره ها و دیسک های دیگر دچار فرسایش شوند و در نهایت در دیسک های دیگر نیز پارگی ایجاد شود.

کفی ها و کفش های طبی، به این دلیل ساخته و استفاده می شوند تا این فشار و شوک ها را را جذب و دفع کنند تا پیاده روی و یا کار های روزانه شما، کمترین فشار را به کمر و دیسک آسیب دیده وارد کنند.

با توجه به این که بدن هر شخص و شدت آسیب دیسک او با دیگران متفاوت است، کفی ها، کفش ها و کمربند های طبی دیسک کمر در اندازه ها و انواع مختلفی ساخته می شوند. پس به همین دلیل نمی توان به صورت خودسرانه آن ها را خرید و استفاده کرد. کفی ها و کمربند های طبی را می توان به دارو ها تشبیه کرد که استفاده اشتباه از آن ها می تواند بسیار خطر آفرین باشد.

به همین دلیل شما باید برای خرید آن ها با پزشک متخصص مشورت کنید تا پزشک پس از بررسی دقیق وضعیت بیمار مانند وزن، قد، ارگونومی پا، وضعیت دیسک کمر و... نوع مناسب آن ها را برای بیمار تجویز کند و یا به طور اختصاصی بسازد.

استفاده از کمربند های طبی دیسک کمر

کمربند های طبی به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند. دسته اول استفاده می شوند تا دیسک دوباره در جای خود قرار بگیرد و دسته دوم برای این استفاده می شوند که از کمر در مقابل فشار ها و شوک ها محافظت شود.

به طور کلی هر دو دسته آن ها یک کار را انجام می دهند، محافظت از کمر و دیسک ها!

کمربند های طبی نیز به گونه ای طراحی شده اند که فشار وارده به کمر را جذب و دفع کنند و همچنین حرکاتی که باعث ایجاد فشار زیادی بر روی کمر می شوند را محدود کنند.

کمربند های طبی نیز مانند کفی های طبی در اندازه ها و شکل های متفاوتی ساخته می شوند و اگر نیاز به استفاده آن ها باشد، پس از معاینه و بررسی، پزشک ارتوپد نوع مناسب آن ها را برای شما تجویز می کند و یا نوع اختصاصی آن را برای شما می سازد.

مجموعه ما با دارا بودن مجموعه بزرگی از کفی ها و کمربند های طبی، می تواند بهترین و اصولی ترین و مناسب ترین کفی و کمر بند طبی را برای شما تهیه کند.

درمان با گرما و سرما

شما می توانید با استفاده از قرار دادن کیسه های آب سرد بر روی محل دیسک، درد حاصل از آن را کاهش دهید. همچنین پس از آن می توانید با گرفتن یک دوش آب گرم، با گرم کردن دیسک ها و کاهش گرفتگی عضلات، باز هم درد را بیشتر کاهش دهید.

درمان پارگی دیسک کمر با استفاده از قرص ها

مصرف مسکن های قوی و استراحت می تواند تا حدود زیادی به کاهش درد کمک کند.  در حالت معمولی از دارو های ضد التهابی و غیر استروئید مانند دارو های زیر استفاده می شود:

  • ناپروکسن
  • استامینوفن
  • آسپرین
  • ایبوپروفن

حتما دقت کنید که باید این دارو ها را طبق دوز های پیشنهادی پزشک مصرف کنید و از مصرف بیش از اندازه پرهیز کنید. مصرف بیش از اندازه ی این دارو ها می تواند عوارض شدیدی مانند نارسایی کلیه و ایجاد زخم معده داشته باشد.

اگر درد ایجاد شده توسط دیسک تا حدی زیاد باشد که با مصرف مسکن های معمولی رفع نشود، پزشک ممکن است که برای شما شل کننده های عضلانی قوی و دارو های ضد درد های عصبی مانند گاباپنتین و یا دولوکستین تجویز کند.

تزریق دارو

اگر آسیب دیدگی زیاد باشد و قرص های خوراکی نتوانند که التهاب و یا درد دیسک کمر را کاهش دهند، پزشک تزریق دارو های قوی تر را تجویز می کند. در تزریق ها معمولا دارو به صورت مستقیم به ناحیه آسیب دیده تزریق می شود و به همین دلیل بسیار فوری اثر می کند و اثر گذاری بالایی نیز دارد. با توجه به وضعیت بیمار، ممکن است که تزریق سرپایی و یا غیر سرپایی باشد.

از اثر گذار ترین دارو ها در این زمینه می توان به اوزون، بی حس کننده های قوی و شل کننده های عضلانی اشاره کرد.

اوزون تراپی

اوزون که از مولکول اکسیژن ایجاد شده است، نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت دیسک های پاره شده دارد و باعث کاهش التهاب و ضد عفونی شدن دیسک آسیب دیده می شود.

در این روش، اوزون به صورت مستقیم به دیسک تزریق می شود و به صورت کاملا فوری عمل می کند. اثرگذاری این روش بسیار بالا است و گاها اثرات این روش تا 10 سال نیز باقی مانده است.

نوکلئولیز با لیزر

اگر درمان با روش های غیر تهاجمی عملی نشد، ممکن است که پزشک این روش را توصیه کند. در این روش دیسک بیرون زده به وسیله لیزر سوزانده می شود تا فشار از روی اعصاب اطراف دیسک برداشته شود و درد از بین برود.

درمان پارگی دیسک کمر با جراحی بدون پلاتین گذاری

اگر درد بیش از سه ماه ادامه داشته باشد و با تجویز دارو ها و تصحیح سبک زندگی، مشکل و درد کاهش نیافت، و یا این که فتق دیسک کمر باعث ایجاد بی حسی در عضلات شده بود، پزشک به فرد درمان از راه جراحی را توصیه می کند.

می توان با انجام برخی کارها مانند تزریق استروئید های ضد التهابی به ناحیه، عمل جراحی را به تاخیر انداخت اما به طور کلی نمی توان از انجام عمل جراحی صرف نظر کرد.

این تزریق می تواند حتی تا چند ماه هم درد را تسکین دهد اما بالاخره از بین می رود. همچنین محدودیت هایی در تعداد تزریق این گونه دارو ها وجود دارد و نمی توان به صورت همیشگی از آن ها استفاده کرد.

در نهایت در جراحی که به اصطلاح میکرودیسککتومی نام دارد، قسمت بیرون زده ی دیسک برداشته می شود. در نتیجه فشار از ریشه عصب برداشته می شود و درد از بین می رود. در بسیاری از موارد این جراحی بسیار ساده و به روش سرپایی انجام می شود.

در صورتی که این جراحی به درستی انجام نشود، نه تنها درد را کاهش نمی دهد، بلکه باعث افزایش درد در ناحیه می شود. و یا این که ممکن است که همان دیسک دوباره پس از مدتی دچار پارگی شود. به همین دلیل است که باید در انتخاب پزشک دقت زیادی کنید.

در موارد دیگر ممکن است که پزشک، به طور کلی دیسک را بردارد و آن را با یک نوع مصنوعی اش جایگزین کند، و یا پس از برداشتن دیسک، مهره ها را به طور مستقیم به یک دیگر متصل کند. با استفاده از این روش به همراه لامینکتومی و همجوشی ستون فقرات، ثبات ستون فقرات افزایش می یابد.

درمان پارگی دیسک کمر با جراحی پلاتین گذاری

اگر تعداد پارگی ها بسیار زیاد باشد، برای این که بتوان دیسک کمر را تثبیت کرد، پزشک از پلاتین ها استفاده می کند و چند نقطه را به هم متصل می کند. این پلاتین بعد ها با توجه به تشخیص پزشک ممکن است که خارج شوند و یا این که به صورت دائمی در جای خود باقی بمانند.

آب درمانی

آب درمانی مجموعه ای از درمان ها هستند که به وسیله آب انجام می شوند. روش های مختلف آب درمانی شامل گرما درمانی، ماساژ درمانی و انجام تمرینات ورزشی در آب است. به طور کلی، در مواردی که آسیب به دیسک کمر جزئی باشد، آب درمانی می تواند اثر گذاری بسیار بالایی داشته باشد. اما اگر آسیب دیدگی زیاد باشد، این روش کارایی خاصی ندارد و فقط شاید در گاهی اوقات درد کاهش دهند.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی و حرکت درمانی نیز می توانند در موارد که آسیب بسیار جزئی باشد و یا پس از عمل جراحی درمان دیسک کمر، بسیار موثر باشند. در فیزیوتراپی، پزشک به بیماری حرکات خاصی را آموزش می دهد که با انجام آن ها می توانید درد دیسک کمر را به میزان چشمگیری کاهش دهید.

همچنین با استفاده از این حرکات، در طولانی مدت عضلات کمر شما نیز تقویت می شوند که در نتیجه پشتیبانی از کمر افزایش می یابد و درد دیسک آسیب دیده کاهش می یابد و امکان آسیب دوباره به دیسک ها به میزان چشمگیری کاهی می یابد.

تب سوزنی

تب سوزنی یک روش سنتی آسیایی بوده است که در گذشته برای درمان درد ها و یا بیماری ها استفاده می شده است. امروزه با توجه به این که کارایی این روش مشخص شده است و همچنین با توجه به این که این روش کاملا بر اساس روش های علمی انجام می شود، این درمان تبدیل به یک رشته دانشگاهی و مدرن شده است.

در این روش نقاطی خاصی از بدن توسط سوزن های ظریف و استریل شده ای تحریک می شود. ممکن است که به همراه این روش، درمان های دیگری مانند گرما درمانی و ماساژ درمانی نیز استفاده شوند تا اثر گذاری افزایش یابد.

طب سوزنی در مواردی که آسیب دیدگی دیسک کمر جزئی است، می تواند به مقدار چشمگیری درد و تورم آسیب را کاهش دهد.

کایروپراکتیک

کایروپراکتیک یک روش درمانی است که در آن اگر مشکل بیمار از تنظیم نبودن مهره های ستون فقرات ایجاد شده باشد، با تنظیم فاست مفاصل، مهره ها نسبت به هم تنظیم می شوند و درد و مشکل ایجاد شده از بین می رود.

بنابر این اگر تشخیص داده شود که مشکل دیسک کمر شما به دلیل تنظیم نبودن مهره ها نسبت به یکدیگر ایجاد شده است، این روش برای شما بسیار مفید و کاربردی خواهد بود.

چهار درمان آخر که شامل آب درمانی، فیزویوتراپی، تب سوزنی و کایروپراکتیک است، در مواردی که دیسک کمر پاره شده اند کارایی بسیار محدودی دارند و اگر بدون تجویز پزشک و با روش های نامناسب انجام شود، نه تنها کمکی نخواهند کرد، بلکه آسیب دیدگی و علائم پارگی دیسک کمر افزایش نیز می یابد.

پس بهتر است که اگر دچار پارگی دیسک کمر شده اید، از مراجعه خودسرانه برای این گونه درمان ها خودداری کنید و ابتدا به یک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. پزشک ارتوپد در صورت لزوم این درمان ها را نیز برای شما تجویز می کند.

مدت زمان بهبود پارگی دیسک کمر

اگر پارگی دیسک کمر در مرحله های اولیه باشد و فرد در درمان پارگی دیسک کمر تاخیر نداشته باشد، حتی در عرض یک ماه نیز میتوان به بهبودی رسید.

در موارد شدید، ممکن است که مدت زمان درمان و بهبودی به شش ماه و یا بیشتر هم برسد. به همین دلیل است که در صورت داشتن درد کمر، بهتر است که هرچه سریع تر نسبت به تشخیص و درمان اقدام کنید تا هم مدت زمان درمان کاهش یابد و درد نیز افزایش نیابد.

ورزش کردن می تواند مدت زمان بهبودی را به مقدار چشمگیری کاهش دهد. البته نوع و مقدار ورزش حتما باید توسط پزشک تعیین شود. به طور معمول ورزش های سبکی مانند یوگا و تای چی می تواند به بهبود دیسک کمک زیادی کند.

همچنین رسیدن به وزن سالم، رژیم غذایی سالم و اجتناب از انجام فعالیت های سنگین می تواند مدت بهبودی را کاهش دهد.

نتیجه درمان پارگی دیسک کمر چگونه است؟

در اغلب موارد و با مراجعه سریع فرد برای درمان، می توان با استفاده از روش های بدون جراحی، به طور کامل به درمان پارگی دیسک کمر پرداخت. افرادی که سریعا به پزشک مراجعه می کنند می توانند با انجام دادن یک دوره درمان 6 هفته ای و بدون نیاز به جراحی، به مرور کاهش درد را حس می کند.

اما مطمئنا تاخیر در مراجعه و درمان می تواند پروسه درمان را طولانی تر و سخت تر کند. همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، با تاخیر در مراجعه و افزایش پارگی دیسک کمر، نیاز به انجام عمل جراحی است و عمل جراحی هم در کنار سختی هایش، عوارض مختلف و طول درمان زیادی احتیاج دارد.

عوارض عدم درمان پارگی دیسک کمر

عدم درمان به موقع پارگی دیسک می تواند منجر به آسیب های دائمی در اعصاب اصلی شود. آسیب به اعصاب اصلی با توجه به این که در کدام قسمت اتفاق افتاده باشد، می تواند عوارض مختلفی داشته باشند. به طور مثال اگر پارگی دیسک کمر در قسمت انتهایی کمر رخ بدهد، می تواند باعث ایجاد عدم کنترل مثانه و یا عضلات مقعد و یا حتی ناتوانی جنسی شود.

در موارد دیگر بیرون زدگی دیسک می تواند باعث عارضه ای به نام بی حسی پودندال شود. در این بیماری دیسک بیرون زده باعث فشرده شدن اعصاب و در نتیجه از بین رفتن احساس و کنترل در ران، پشت پاها و اطراف رکتوم می شود.

از آن جایی که حجم زیادی از اعصاب بدن ما از طریق ستون مهره ها و کمر عبور می کنند و پخش می شوند، مشکلات بسیار کوچک هم می توانند باعث ایجاد یک مشکل بسیار بزرگ در بدن باشند.

در پارگی دیسک هم مانند هر بیماری دیگری، تاخیر در مراجعه به پزشک و درمان می تواند باعث افزایش درد و مشکلات دیگر مانند فلج دائمی می باشد. به همین دلیل است که توصیه می شود در صورت داشتن هر گونه درد در قسمت کمر، بهتر است که هر چه سریع تر به پزشک مراجعه نمائید.

همچنین هر چه که سریع تر برای درمان اقدام کنید، احتمال این که بتوان با درمان های اولیه و بدون نیاز به جراحی دیسک کمر را درمان کرد بسیار بالا می رود و از آن جایی که جراحی هم عوارض خاص خود را دارد بهتر است که برای درمان سریع اقدام کنید تا درمان راحت تری داشته باشید.

پارگی دیسک کمر چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک ابتدا یک معاینه بدنی انجام می دهد. وی در این معاینه به دنبال درد و منشا آن در بدن می گردد و از شما در مورد نحوه ی شروع  درد و همچنین مکان ایجاد آن سوالاتی می پرسد. همچنین پزشک در مورد علائمی که همراه با درد کمر آغاز شده اند مانند بی حسی، ناتوانی حرکتی و... نیز سوالاتی را می پرسد.

سپس پزشک به سراغ بررسی سوابق پزشکی شما می رود. و سپس سوالات دیگری مثل این که درد با انجام چه کار هایی افزایش می یابد می رود.

پس از معاینه اولیه، پزشک برای شما آزمایش های مختلفی تجویز می کند تا به کمک آن ها بتواند استخوان ها و عضلات را به طور دقیق تر مشاهده کند و مناطق آسیب دیده را شناسایی کند. معمولا پزشک از آزمایش های زیر برای تشخیص استفاده می کند:

  • سی تی اسکن
  • اسکن MRI
  • اشعه X
  • دیسکوگرام

چگونه می توان از پارگی دیسک کمر جلوگیری کرد؟

به طور کلی نمی توان از پارگی دیسک کمر جلوگیری کرد اما شما می توانید با اصلاح سبک زندگی خود و انجام موارد زیر، از خطر پارگی دیسک کم کنید:

  • به شکل درست اجسام سنگین را بلند کنید: شما باید برای بلند کردن اجسام سنگین از تکنیک لیفتینگ استفاده کنید. در این روش شما باید با استفاده از زانو های خود خم شوید و دوباره با استفاده از زانو ها بلند شوید. با این روش فشار به زانو ها وارد می شود و نه کمر و مهره ها.
  • وزن خود را متعادل نگه دارید: همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، وزن زیاد می تواند فشار بسیار زیادی را بر روی ستون فقرات و در نتیجه دیسک ها وارد کند و به همین دلیل شما باید وزن متعادل و سالمی داشته باشید.
  • تمرینات ورزشی را فراموش نکنید: یکی از عواملی که باعث پارگی دیسک کمر می شود، ضعف عضلات است. شما می توانید با انجام دادن تمرینات ورزشی که باعث تقویت عضلات پشت و کمر می شوند، از بروز پارگی دیسک کمر جلوگیری کنید.
  • برای مدت طولانی ننشینید: نشستن به مدت طولانی و خصوصا در حالت غیر استاندارد، می تواند فشار زیادی را بر روی ستون فقرات وارد کند. به همین دلیل است که توصیه می شود که طولانی مدت به حالت نشسته نمانید و در صورت لزوم برای نشستن طولانی، در حالت استاندارد بنشینید و از قوز کردن خودداری نمائید.

جمع بندی مطالب و سخن پایانی

در نهایت همان طور که خواندید، عدم درمان و یا تاخیر در درمان دیسک کمر می تواند عوارض بسیار شدید مانند فلج شدن قسمتی از بدن داشته باشد. از آن جایی که تشخیص و درمان پارگی دیسک کمر در حوزه ی ارتوپدی است،  توصیه می شود که در صورتی که دچار هرگونه درد در ناحیه کمر، از جمله پارگی دیسک کمر شده اید، هرچه سریع تر نسبت به تشخیص و درمان مشکل خود به کلینیک و یا پزشک متخصص ارتوپد مراجعه نمایید.

شما می توانید با مراجعه به مجموعه ما و با استفاده از تجربیات سال های طولانی پزشکان حاذق و مجرب ما، ابتدا به تشخیص و سپس درمان پارگی دیسک کمر خود بپردازید.

با توجه به این که اغلب اعصاب در بدن انسان از ستون فقرات و قسمت کمر می گذرد، هرگونه تاخیر در درمان و یا درمان های خودسرانه درد های کمر، می تواند منجر به آسیب به اعصاب و مشکلات زیادی نظیر فلج شدن قسمتی از کمر شود.

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو