نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

داروی میخچه؛ روشی کارآمد برای درمان این نوع بیماری

میخچه یک پینه اغلب دردناک، مخروطی شکل است که به سمت داخل پوست مرده رشد می‌کند. این عارضه پوستی با ایجاد فشار در یک نقطه نزدیک به استخوان تشکیل می‌شود. گاهاً میخچه می‌تواند آنقدر دردناک باشد که راه رفتن را مختل کند. یکی از شایع‌ترین علل ایجاد میخچه پوشیدن کفش‌های نامناسب یا تنگ است. برای درمان این وضعیت پوستی باید از داروی میخچه استفاده کرد. داروها و روش‌های متفاوتی برای رفع این عارضه وجود دارند اما یکی از مهم‌ترین اقدامات در مواجه با آن، مراجعه به دکتر میخچه پا تهران است. در ادامه مطلب به بررسی انواع میخچه و راهکارهای درمانی پزشکی و طب سنتی موجود، پرداخته می‌شود.

فهرست مطالب

آشنایی با میخچه و داروی آن

میخچه قسمت‌هایی از پوست ضخیم است که در اثر فشار یا اصطکاک روی پاها یا انگشتان آن ایجاد می‌شود. هنگامی که پوست در معرض فشار یا مالش مکرر قرار می‌گیرد، می‌تواند ضخیم شود و لایه‌ای محافظ از سلول‌های مرده پوست را تشکیل دهد. با گذشت زمان، این لایه می‌تواند سخت و فشرده شود و میخچه را تشکیل دهد. میخچه همچنین می‌تواند در پاسخ به عوامل دیگری مانند پوشیدن کفش‌های تنگ یا نامناسب، راه رفتن یا دویدن برای مدت طولانی، یا داشتن بدشکلی پا ایجاد شود.

علت ایجاد میخچه ممکن است در فردی با فرد دیگر متفاوت باشد، اما نتیجه نهایی همیشه یک ناحیه ضخیم و برجسته از پوست است. میخچه معمولاً به صورت برآمدگی‌های کوچک و برجسته یا تکه‌های دایره‌ای پوست سفت شده ظاهر می‌شود و هنگام فشار دادن یا مالش معمولاً دردناک است. از طرفی دیگر، میخچه می‌تواند نشانه‌ای از برخی بیماری‌های پا باشد.

انواع میخچه پا

در اینجا نوعی از میخچه های پوستی که ممکن است روی پوست بدن شما شکل گیرند را معرفی می‌کنیم.

• میخچه‌های معمولی: میخچه‌های معمولی یا اکروکوردها، روی نقاطی از پوست شکل می‌گیرند که بیشتر به فشار و سایش از جمله پا، دست، انگشتان و مچ دست ارتباط دارند. این میخچه‌ها معمولا به شکل یک دایره کوچک و سفید روی پوست قرار دارند.
• میخچه‌های خونی: این میخچه ها دارای مرکز سفت و سختی هستند که بافت محیطی نرم و تورم‌دار دور آن را احاطه می‌کند. معمولاً روی انگشتان پاها و گاهی اوقات روی مچ دست شکل می‌گیرند که معمولاً دردآور و تحریک‌کننده هستند و ممکن است نیاز به درمان داشته باشند.
• میخچه‌های چسبیده: این میخچه‌ها شکل پیچیده‎ای دارند و اغلب بافت چربی پوستی یا بافت زیرین آن را به داخل میخچه می‌کشند. این میخچه‌ها به دلیل دارا بودن بافت زیرین و جمع شدن اطرافشان، درد فرد مبتلا را تشدید می‌کنند.
• میخچه‌های دارای ریشه: میخچه های دارای ریشه بسیار عمیق و قوی هستند که درون پوست فرو می‌رود. این میخچه‌ها بیشتر در پاهای افراد با پوست خشک و ترک خورده شکل می‌گیرند که شامل یک قسمت بالایی سفت و خشک و یک قسمت پایینی بافت نرم و تورم‌دار هستند.

اگر میخچه درمان نشود چه می‌شود؟

در برخی موارد اگر میخچه درمان نشود چه می‌شود، باید گفت که میخچه حتی می‌تواند منجر به عوارض یا مشکلات جدی‌تر پا شود. در اینجا برخی از پیامدهای بالقوه عدم درمان میخچه می‌پردازیم:

• افزایش درد و ناراحتی: میخچه می‌تواند هنگام راه رفتن یا ایستادن باعث درد و ناراحتی شود و در صورت عدم درمان می‌تواند به‌مرور زمان بدتر شود.
• تغییرات در راه رفتن: اگر میخچه باعث ناراحتی کافی شود، افراد ممکن است راه رفتن خود را تغییر دهند تا از وارد کردن فشار به ناحیه آسیب دیده جلوگیری کنند. این مورد می‌تواند منجر به تغییراتی در راه رفتن یا وضعیت بدن شود که به نوبه خود ممکن است منجر دیگر مشکلات پا شود.
• عفونت: در صورت عدم مراقبت و درمان صحیح، میخچه‌ها می‌توانند عفونی شوند، به خصوص اگر در نزدیکی بستر ناخن یا سایر قسمت‌های حساس پا قرار گیرند. این پیامد را باید خیلی جدی بگیرید.
• زخم: در برخی موارد، میخچه می‌تواند آنقدر ضخیم و سفت شود که باعث ایجاد زخم در پوست یا روی آن شود. این عارضه می‌تواند به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت یا سایر شرایطی که بر گردش خون تأثیر می‌گذارد، مشکل‌ساز باشد.  

گزینه‌های درمانی شامل داروی ترکیبی میخچه استفاده از بالشتک‌ها یا پد ها برای کاهش فشار، پوشیدن کفش‌های مناسب یا برداشتن میخچه توسط پزشک متخصص است.

داروی ترکیبی میخچه

• میخچه معمولاً با چندین علت مختلف مانند فشار و بیماری‌های عروقی در پاها، عدم فعالیت بدنی، چاقی و سایر شرایط مرتبط با سلامتی ایجاد می‌شود. درمان میخچه با داروی ترکیبی ممکن است در مواردی مفید باشد، اما قبل از شروع هر نوع درمان، با داروی ترکیبی بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید. درمان میخچه پا به وسیله داروی میخچه ترکیبی، از اقدامات پزشکی و غیرپزشکی انجام می‌شود.
• تغییرات در سبک زندگی: مثل تمرینات ورزشی، رژیم غذایی، کاهش وزن
• استفاده از روش‌های غیردارویی: مانند استفاده از شلنگ‌های پشتی، پوشیدن شلوارهای پشتی
• استفاده از پاکت‌های یخی درمانی نیز می‌تواند بهبود علائم میخچه کف پا کمک کند.

در برخی موارد، پزشکان می‌توانند داروهای ترکیبی برای درمان میخچه پا تجویز کنند. چند مورد داروی ترکیبی میخچه عبارتند از: داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، داروهای ضدباکتریایی، و داروهایی برای بهبود جریان خون در پاها. مثال‌هایی از داروی ترکیبی میخچه عبارتند از:

• Cilostazol
• Aspirin
• Pentoxifylline
• Warfarin

چسب میخچه چیست؟

انواع مختلفی از لنت‌ها و بالشتک‌های چسبنده وجود دارد که برای درمان میخچه، به‌کار می‌روند. این محصولات به طور معمول برای چسبیدن به پوست و ایجاد بالشتک و محافظت از ناحیه آسیب دیده طراحی شده‌اند و به کاهش ناراحتی و بهبودی کمک می‌کنند. برخی از این محصولات حاوی اسید سالیسیلیک هستند که می‌تواند به نرم شدن و از بین بردن پوست سفت شده میخچه کمک کند.

با این حال، توجه به این نکته مهم است که استفاده از  چسب، درمان مناسبی برای میخچه محسوب نمی‌شود. بنابراین، نباید به‌عنوان یک راه‌حل طولانی مدت به آن اعتماد کرد. چسب میخچه می‌تواند به تسکین موقت آن کمک کند، اما مهم است که علت زمینه‌ای میخچه بررسی شود و اقداماتی برای جلوگیری از عود آن انجام شود.

راه های پیشگیری از میخچه

در اینجا چند راه برای جلوگیری از رشد میخچه وجود دارد:

• کفش‌های مناسب بپوشید.

 مطمئن شوید که کفش‌هایتان خوب است و خیلی تنگ یا گشاد نیستند. کفش‌های خیلی تنگ می‌توانند باعث اصطکاک و فشار بر روی پاهای شما شوند که می‌تواند منجر به میخچه شود. کفش‌های خیلی گشاد نیز می‌توانند باعث ساییدگی پاهای شما با کفش شوند که می‌تواند منجر به میخچه شود.

• از پدهای محافظ استفاده کنید.

می‌توانید از پدها یا بالشتک‌های محافظ برای محافظت و مراقبت از پاهای خود در برابر برخورد و فشار استفاده کنید. این پدها را می‌توان بدون نسخه در داروخانه خریداری کرد و روی میخچه قرار داد تا تسکین پیدا کند.

• پاهای خود را تمیز و خشک نگه دارید.

 رطوبت می‌تواند باعث نرم شدن پوست پا شده و خطر ابتلا به میخچه را افزایش دهد. مطمئن شوید که پاهای خود به خصوص میان انگشتان را تمیز و خشک نگه دارید.

• از سنگ پا یا سوهان پا استفاده کنید.

 استفاده منظم از سنگ پا یا سوهان پا می‌تواند به حذف پوست مرده و جلوگیری از ایجاد پوست ضخیم و سخت کمک کند.

• جوراب بپوشید.

 جوراب می‌تواند به جذب رطوبت و جلوگیری از اصطکاک بین پا و کفش کمک کند.

• از راه رفتن با پای برهنه خودداری کنید.

 راه رفتن با پای برهنه می‌تواند خطر ابتلا به میخچه را افزایش دهد، به خصوص در مناطقی که سطوح سخت دارند. برای جلوگیری و مراقبت از پاهای خود در داخل خانه دمپایی یا کفش بپوشید.

داروی‌های میخچه برای درمان‌های خانگی

میخچه‌ها که با نام پینه نیز شناخته می‌شوند، نواحی سفت و ضخیم شده پوست هستند که می‌توانند به دلیل اصطکاک یا فشار مکرر روی پاها یا دست‌ها ایجاد شوند. جدا از داروهای میخچه و ترکیبی آن یک سری درمان خانگی مختلفی وجود دارد که می‌تواند به کاهش ناراحتی ناشی از میخچه کمک کند. برخی از این داروها عبارتند از:

• خیساندن ناحیه آسیب دیده در آب گرم با نمک اپسوم یا سرکه سیب برای کمک به نرم شدن پوست و کاهش التهاب.
• خمیر حاصل از جوش شیرین و آب را روی میخچه بمالید و روی آن را با باند بپوشانید تا به تسکین پوست و کاهش درد آن کمک کند.
• با استفاده از سنگ پا یا سوهان پا به آرامی پوست سفت شده میخچه را جدا کنید. این کار می‌تواند به کاهش اندازه و درد آن کمک کند.
• استفاده از لوسیون مرطوب‌کننده یا ژل نفتی روی ناحیه آسیب دیده برای کمک به نرم شدن پوست و جلوگیری از اصطکاک بیشتر.
• پوشیدن کفش‌های مناسب و استفاده از پد برای کمک به کاهش فشار روی ناحیه آسیب دیده.

توجه به این نکته مهم است که اگرچه درمان‌های خانگی میخچه می‌توانند تسکین موقتی ایجاد کنند، اما جایگزینی برای درمان پزشکی مناسب نیستند. اگر مدام دچار می‌شوید یا اگر از دیابت و گردش خون ضعیف رنج می‌برید؛ بهتر است برای تشخیص داروی ترکیبی میخچه و درمان مناسب، با یک متخصص مشورت کنید.

انواع دارو میخچه در طب سنتی

طب سنتی از داروهای طبیعی مختلفی برای درمان میخچه استفاده کرده است. در اینجا چند نمونه از آن‌ها را معرفی می‌کنیم:

• سرکه سفید: خیساندن ناحیه آسیب دیده در سرکه سفید به مدت 20 تا 30 دقیقه می‌تواند به نرم شدن میخچه و کاهش ناراحتی کمک کند. پس از خیساندن، به آرامی ناحیه آسیب دیده را با سنگ پا یا سنگ سنباده سوهان کنید تا پوست مرده از بین برود.
• لیمو: مالیدن مستقیم آب لیموی تازه روی میخچه و پوشاندن آن با بانداژ می‌تواند به نرم شدن و کاهش اندازه میخچه کمک کند. این روند را هر روز تکرار کنید تا میخچه ناپدید شود.
• سیر: سیر له شده را با چند قطره روغن زیتون مخلوط کرده و روی میخچه بمالید و با بانداژ بپوشانید. سیر دارای خواص ضد باکتریایی طبیعی است و می‌تواند به نرم شدن و کاهش اندازه میخچه کمک کند.
• پیاز: برش دادن یک پیاز و قرار دادن آن روی میخچه در طول شب می‌تواند به نرم شدن و کاهش اندازه آن کمک کند.
• روغن کرچک: مالیدن روغن کرچک به میخچه و پوشاندن آن با بانداژ می‌تواند به نرم شدن پوست و کاهش ناراحتی کمک کند. این روند را هر روز تکرار کنید تا میخچه ناپدید شود.

توجه به این نکته مهم است که اگرچه این درمان با داروهای طبیعی میخچه ممکن است تا حدودی زیادی مفید باشند، اما جایگزین مناسبی برای درمان پزشکی نیستند.

سخن پایانی

میخچه‌ها، اگرچه اغلب به عنوان یک عارضه پوستی کوچک و مزاحم شناخته می‌شوند، اما در صورت عدم درمان مناسب می‌توانند به مشکلات جدی‌تری تبدیل شوند. استفاده از داروی میخچه، مراجعه به پزشک در صورت لزوم و رعایت نکات پیشگیرانه، از جمله پوشیدن کفش مناسب و حفظ بهداشت پا، بهترین راه‌ها برای کنترل و درمان این عارضه هستند. همچنین، در کنار روش‌های پزشکی، درمان‌های خانگی و طب سنتی نیز می‌توانند به تسکین موقت و بهبود وضعیت کمک کنند، اما همواره توصیه می‌شود که در صورت تداوم مشکل، با یک متخصص مشورت کنید.

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو