درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی، برای دیابتی‌هایی که در اثر شدت بیماری با این زخم‌ها مواجه شده اند، یک دغدغه جدی است. شاید این موضوع برای شما چندان جذاب و با اهمیت نباشد، اما برای یک بیمار دیابتی و اطرافیان او که مراقبت از پا را به عنوان یک روند تکراری و خسته کننده، هر روز انجام می‌دهند، حتماً مهم است.
زخم انگشت پا در دیابت، درست مثل هر زخم دیگری از یک تاول، برش و خراشی ساده شروع می‌شود. تفاوت این زخم با بسیاری از زخم‌هایی که در طول زندگی با آن مواجه می‌شوید در این است که آن زخم‌ها به طور طبیعی طی چند روز بهبود می‌یابند، اما زخم ناشی از دیابت، به راحتی خوب نمی‌شود.
چرا که گردش خون در این ناحیه ضعیف است و عصب‌های مرتبط با دیابت، آسیب دیده اند. زخمی که بر اثر دیابت ایجاد شده، بهبود که نمی‌یابد بماند، تازه عفونت هم می‌کند و این یعنی رنج روی رنج بیماران دیابتی!
عفونت انگشت پا، به تدریج به لایه‌های عمیق‌تر از پوست گسترش می‌یابد و حتی در مواردی منجر به آبسه و عفونت استخوان می‌شود. مراقبت از پا، اولین قدم در درمان عفونت انگشت پا دیابتی است.
اختلال در ترشح انسولین، مشکل شایع بیماران دیابتی است. با مختل شدن ترشح انسولین، سلول‌های بدن دیگر نمی‌توانند از قند درون عروق استفاده کنند و داخل سلول‌ها خالی از قند و گلوکز می‌شود و این در حالی است که میزان گلوکز در عروق و مویرگ‌ها هر لحظه بیشتر و بیشتر می‌شود.
با گذشت زمان، این گلوکز و قند به مویرگ‌ها و اعصاب آسیب شدید می‌رسانند و اینجاست که خونرسانی به بخش‌های مختلف از بدن مختل می‌شود و با بروز آسیب‌های عصبی، اندام‌های تحتانی به ویژه انگشتان پا، مستعد ابتلا به زخم دیابتی خواهند شد.
اگر با انجام روش‌های ضدفشار و اقدامات پیشگیرانه، عفونت زخم انگشت پا بهتر نشود و برعکس پیشرفت نماید، پزشک داروهای آنتی بیوتیک، ضد انعقاد و ضدپلاکت را برای درمان عفونت انگشت پا دیابتی تجویز خواهد کرد.
آنتی بیوتیک‌ها، مهمترین داروهایی هستند که برای مقابله با عفونت مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند به اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﮐﻮکﻫﺎی ﺑﺘﺎ ﻫﻤﻮﻟﯿﺘﯿﮏ و استافیلوکوکوس اورئوس حمله و آن‌ها را نابود کنند.
اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﮐﻮکﻫﺎی ﺑﺘﺎ ﻫﻤﻮﻟﯿﺘﯿﮏ همان باکتری‌هایی هستند که در روده‌ها وجود دارند. استافیلوکوکوس اورئوس نیز باکتری‌های عامل عفونت استاف‌اند که خوشبختانه آنتی بیوتیک ها، قدرت مقابله با هر دو را دارند.
وکیوم تراپی زخم انگشت پای دیابتی، از بهترین تکنیک‌های درمانی است که در فرایند آن از فشار منفی کنترل شده negative pressure برای تسهیل و تسریع بهبود زخم‌های مزمن ناشی از دیابت، سوختگی و… استفاده می‌شود.
پزشک با اعمال فشار منفی، جریان خون را افزایش می‌دهد و ترشحات را از زخم می‌گیرد. این فشار به صورت تناوبی و یا دائمی به زخم اعمال خواهد شد و این بستگی به نوع زخم و محل تشکیل آن دارد.
در درمان عفونت انگشت پا دیابتی با روش وکیوم تراپی، از یک پانسمان با فوم استریل استفاده می‌شود. پزشک، پانسمان را به اندازه زخم می‌برد و روی زخم قرار می‌دهد. این فوم، درست مثل یک فیلتر در برابر لخته‌های خون عمل می‌کند و یک لایه نفوذ ناپذیر در اطراف زخم به وجود می‌آورد.
این پانسمان، باریک و شفاف است و اجازه نفوذ آب به اطراف زخم را نمی‌دهد. به این پانسمان، پمپی وصل شده که تنظیم آن بر عهده متخصص زخم است. او میزان فشار منفی اعمال شده را تعیین خواهد کرد.
درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی با وکیوم، سریع‌تر از دیگر روش‌های درمانی جواب می‌دهد. وکیوم تراپی، بار میکروبی زخم را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد و تعداد دفعات تعویض پانسمان را کمتر می‌کند. (بین ۲ تا ۷ روز، بسته به میزان ترشح زخم و شرایط آن، پانسمان باید تعویض گردد.)
البته مزایای وکیوم تراپی به همینجا ختم نمی‌شود؛ با این روش، جریان خون در محل زخم افزایش یافته و همزمان با آن، اگزودا و ترشحات از زخم خارج می‌شود که این برای بهبود عفونت بسیار عالی است.
همانطور که می‌دانید یکی از اصلی‌ترین شاخه‌های پزشکی، زیست درمانی است و زیست درمانی یعنی استفاده از موجودات زنده مثل زنبور، زالو، لارو مگس و. . برای درمان یک بیماری. لیچ تراپی یا زالو درمانی، از روش‌های کمک درمانی مطرح در دنیا است که قدمت آن به ۲۵۰۰ سال قبل می‌رسد.
سازمان غذا و داروی آمریکا در سال ۲۰۰۴، استفاده از زالو را به عنوان یکی از ابزارهای پزشکی تایید کرده است. لیچ تراپی در درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی کاربرد دارد.
بزاق دهان زالوهای طبی، دارای مواد متنوعی نظیر هیرودین است. هیرودین، از غدد بزاقی ترشح می‌شود و موقع تغذیه زالو، وارد بدن میزبان (بیمار) خواهد شد. زالو با عضلات قدرتمند دهان و آرواره‌هایی که دارد، خون را می‌مکد. در واقع به بدن میزبان خود می‌چسبد و مثل یک بادکش عمل می‌کند.
(مواد زائد آن بخش را به سمت زخم کشیده و از بدن دفع می‌گرداند.) می‌توان گفت که لیچ تراپی، به همراه تزریق موادی مثل هیرودین به بدن، یک حجامت کوچک محسوب می‌شود و بدن را پاکسازی می‌کند. بنابراین برای درمان عفونت انگشت پا دیابتی می‌توان روی آن حساب کرد.
لازم به ذکر است بیماران مبتلا به هموفیلی، کم خونی و گرفتگی عروق و نیز کسانی که خون‌شان دیر بند می‌آید و انعقاد خون در آن‌ها با مشکل مواجه است، مجاز به لیچ تراپی نخواهند بود.
ماگوت تراپی یا لارو درمانی، روشی است که در آن از ماگوت‌های ضدعفونی شده و کاملاً زنده مگس بر روی زخم استفاده می‌شود و هدف از انجام آن، پاکسازی بافت مرده و نکروزه درون زخم است.
در درمان عفونت انگشت پا دیابتی با ماگوت تراپی، لارو کرم‌هایی که دو ماه از رشدشان می‌گذرد، با استفاده از قلاب به محل زخم متصل می‌شوند و درمان آغاز می‌گردد.
لاروها با مستقر شدن در محل جراحت که انگشت پا است، از بافت‌های مرده این بخش تغذیه می‌کنند و آن‌ها را از بین می‌برند. بزاق دهان این لاروها، بافت‌های مرده زخم را هضم و عفونت این قسمت را نابود خواهد کرد. نقش دیگر ماگوت تراپی در درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی، اکسیژن‌رسانی به زخم است که به بازسازی بافت زخم سرعت می‌بخشد.
لایت تراپی، نوردرمانی و فوتوتراپی، هر سه نامی هستند که یکی از بهترین و کم خطرترین روش‌های درمان عفونت انگشت پا دیابتی را معرفی می‌کنند. لایت تراپی با LED، خاصیت ترمیمی دارد و بدون ایجاد عوارض جانبی، درد و التهاب ناشی از عفونت در انگشت پای دیابتی را کاهش می‌دهد.
پزشک در درمان عفونت انگشت پا ناشی از دیابت با لایت تراپی، از نور برای رساندن انرژی به عمیق‌ترین نقطه بافت‌ها استفاده می‌کند. (با نفوذ نور، فرایندهای بیولوژیک تحریک خواهد شد.)
لایت تراپی، ایمن و غیر تهاجمی است و اثر جوان‌سازی نیز دارد. ضمناً لایت تراپی با تقویت گردش خون پوستی، توان پوست برای ترمیم خود را افزایش می‌دهد. در این روش از درمان، طول موج‌های گوناگون نور LED به کار می‌رود. (آبی، قرمز و…که هر یک به عمق متفاوتی از پوست نفوذ می‌کند.)
محققان برای درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی، به دنبال روش‌های جدیدی هستند که ضمن برخورداری از کمترین عوارض، بهترین نتایج را داشته باشد. PRP یا پلاکت درمانی یکی از این روش‌ها است که تاثیرات مطلوبی در درمان عفونت انگشت پا دیابتی دارد.
آنطور که پزشکان می‌گویند درمان عفونت انگشت پا ناشی از دیابت با روش پی آر پی یا پلاکت درمانی، عوارض ناشی از عود مجدد آن را کاهش می‌دهد.
در روش پی آر پی، پزشکان از پلاسمای غنی از پلاکت بیمار استفاده می‌کنند. آن‌ها پس از گرفتن خون از بیمار و آماده‌سازی آن، محلولی که به دست آورده‌اند را به ناحیه آسیب دیده تزریق می‌کنند. بدین ترتیب فاکتورهای رشد از پلاکت غنی شده آزاد می‌شود و زخم، آرام آرام بازسازی خواهد شد.
بازسازی زخم پای دیابتی به سه روش انجام می‌شود:
♦ فاکتورهای رشدی که از پلاکت آزاد شده اند، کلاژن‌سازی را تحریک می‌کنند.
♦ فاکتورهای رشد باعث تقسیم مجدد سلولی و بازسازی آن خواهند شد.
♦ فاکتورهای رشد، مجدداً عروق خونی را تشکیل می‌دهند.
اوزون تراپی در آب، در درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی کاربرد دارد. اوزون تراپی، می‌تواند اکثر پاتوژن‌های آسیب رسان را غیر فعال سازد و چرخه خطرناک عفونت را متوقف نماید تا در نتیجه آن، زخم‌های عفونی التیام یابند.
در درمان عفونت انگشت پا دیابتی با روش اوزون تراپی در آب، جریان خون تحریک شده و سلول‌ها بهتر تغذیه می‌شوند. به علاوه سربازان قدرتمند سیستم ایمنی، زودتر خود را به محل زخم می‌رسانند.
همانطور که می‌دانید اکسیژن یک مولکول فعال است که خود به خود تجزیه نخواهد شد. با این حال اگر در مجاورت انرژی قرار گیرد، به سرعت می‌شکند و به دو اتم اکسیژن (گاز اکسیژن فعال) تبدیل می‌شود.
اتم اکسیژن با اکسیدانت‌ها (عوامل آسیب زننده) پیوند می‌خورند و با اکسید کردن آن ها، فعالیت‌شان را متوقف خواهند کرد. با تجمع اکسیژن‌های فعال بر روی زخم، نه تنها زخم ضدعفونی می‌گردد، بلکه روند ترمیم بافت‌ها نیز آغاز می‌شود.
با پیشرفت‌هایی که در علم و تکنولوژی رخ داده، ایده‌های خلاقانه‌ای برای درمان عفونت انگشت پا دیابتی به ذهن کارشناسان سلامت رسیده است که یکی از آن‌ها پانسمان‌های نوین زخم است. این پانسمان‌ها به عنوان یک پوشش محافظتی به کار می‌روند و ضمن حفظ رطوبت زخم، ترشحات آن را کنترل می‌کنند.
استفاده از پانسمان‌های نوین برای درمان عفونت انگشت پا ناشی از دیابت، جریان خون در موضع زخم را بهبود می‌بخشد و از التهابات می‌کاهد.
این پانسمان ها، محیطی مرطوب با امکان تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن ایجاد می‌کنند تا مواد آلوده و میکروب‌ها به بستر زخم راه نیابند. پانسمان‌های نوین، هیچ گونه حساسیت و آلرژی ایجاد نمی‌کنند و با تنوع شکلی که دارند، به سادگی قابل استفاده خواهند بود.
جراحی، از روش‌های کاربردی در درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی است که پزشک با سنجش شرایط بیمار، ممکن است آن را توصیه کند.
در درمان عفونت ناشی از دیابت با جراحی، جراح با تمرکز بر از بین بردن ناهنجاری‌های پا نظیر خمیدگی انگشت پا و یا انحراف شست سعی در کاهش فشار اطراف زخم دارد. گاه به این منظور استخوان‌های این بخش را خواهد تراشید.
و اما آخرین روش درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی با جراحی، قطع عضو است که پزشک آن را آخرین راه حل می‌داند و وقتی به سراغ آن می‌رود که مطمئن باشد دیگر هیچ راهی به بهبود زخم انگشت پا کمک نخواهد کرد! در واقع قطع عضو، راهی برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت بیماران است.
اولین علائم زخم دیابتی پا، قرمزی، ورم غیر عادی و درد در یک نقطه از پا است. در این مواقع، بوی بدی از پا به مشام می‌رسد. احتمالاً شما ترشحاتی را می‌بینید که باعث ایجاد لکه بر روی جوراب یا کفش‌های‌تان شده است! این‌ها موارد اولین علائم زخم دیابتی پا است که گاه در یکی از پاها و گاه در هر دو پا بروز می‌کند.
مهمترین علامت قابل مشاهده زخم پای دیابتی، کبودی‌هایی است که در اطراف زخم پدید می‌آید. این کبودی ها، ناشی از کمبود جریان خون سالم در این ناحیه می‌باشد. در اصطلاح از این عارضه به عنوان دلمه نام می‌برند.
دلمه یک ماده اسیدی است که موجب سفید شدن و خشکی اطراف زخم می‌شود و در نواحی زخم، چرک و عفونت ایجاد می‌کند. این عفونت، مسبب بوی بد، بی‌حسی و دردی بوده که به سراغتان آمده است و در صورت بی‌توجهی ممکن است موجب از دست رفتن بافت‌های آن بخش از پا و حتی بروز قانقاریا در یک بخش یا تمامی قسمت‌های پا شود.
همیشه علائم زخم دیابتی پا قابل رویت نیست! مشکل اینجاست که یک بیمار دیابتی با معضلی به نام نوروپاتی روبرو است. نوروپاتی یعنی اختلال حس و فردی که دچار این عارضه است، متوجه درد در بدن خود نیست و حتی وجود اجسام خارجی تیز مثل سوزن و میخ در پای خود را نیز احساس نمی‌کند. به همین دلیل گاهی علائم زخم دیابتی، تا چندین روز بعد از بروز عفونت هم قابل مشاهده نخواهد بود و بیمار زمانی متوجه زخم می‌شود که ترشحاتی را بر روی جوراب یا کفش می‌بیند و این زمانی است که زخم تشکیل شده و احتمالاً عفونت کرده است.
انواع زخم پای دیابتی از نظر شدت:
1. زخم پای شما هیچ خطری ندارد.
2. جراحت پایتان عفونی نیست.
3. زخم پا عمیق بوده و به سمت تاندون‌ها و بافت‌ها گسترش یافته است.
4. این جراحت گسترده شده و موجب ورم‌های عفونی شده است.
لازم است هرگونه تغییر رنگ یا بروز لکه در پوست خود را با
دکترناخن پای خود در میان بگذارید و فراموش نکنید که هر گونه کبودی و درد در پیرامون زخم می‌تواند زمینه را برای پینه بستن و ایجاد ورم فراهم سازد.
اگر نمی‌خواهید دچار درد ناشی از زخم انگشت پای دیابتی شوید، لطفاً کاری نکنید که به انگشت پایتان فشاری وارد شود. این اولین قدم درمان قطعی زخم پای دیابتی است؛ چرا که هرگونه فشار، به ویژه فشاری که در اثر راه رفتن بوجود آمده، عفونت را بدتر می‌کند و موجب گسترش هر چه بیشتر زخم می‌شود.
پزشک روش‌های دیگری را برای درمان عفونت انگشت پا دیابتی پیشنهاد می‌دهد که عبارت‌اند از:
♦ استفاده از کفش‌های مناسبی که مخصوص افراد دیابتی طراحی شده است.
♦ استفاده از بریس‌های پا
♦ بانداژهای فشاری
♦ گچ گیری
عفونت از جدی‌ترین عوارض زخم پا محسوب می‌شود که باید سریعاً به فکر درمان آن بود. اما قرار نیست همه زخم‌های دیابتی که در پا به ویژه در انگشت پا به وجود می‌آید، با یک روش درمان شود؛ گاهی پزشک برای یافتن بهترین راه درمان قطعی زخم پای دیابتی بافت اطراف زخم پا را آزمایش می‌کند تا مشخص شود که کدام آنتی بیوتیک برای درمان بهتر است.
سیاه شدن پای دیابتی از عوارض جدی این بیماری است که البته با شیوه‌های کنترل دیابت و محافظت از پاها می‌توان از وقوع آن جلوگیری کرد. اولین و مهمترین علامت سیاه شدن پای دیابتی، ایجاد یک خط قرمز بر روی پا است. این خط، به مرور تغییر رنگ می‌دهد و رو به سیاهی می‌رود. ظهور یک زخم قرمز رنگ بر روی پا، دیگر نشانه این عارضه است. این زخم نیز به مرور تغییر رنگ می‌دهد. (ممکن است قهوه‌ای یا سبز شود.) به علاوه ممکن است با ترشحاتی همراه باشد.
تعداد زیادی از بیمارانی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند، از عارضه سیاه شدن پای دیابتی در رنج اند. اصلی‌ترین دلیل سیاه شدن پای دیابتی، گردش خون نامناسب در این ناحیه است. به علاوه آسیب‌های عصبی و عفونت‌های قارچی می‌تواند دلیل سیاه شدن پای دیابتی باشد.
کسانی که سابقه دیابت دارند و پیش‌تر نیز زخم پای دیابتی را تجربه کرده اند، باید به تغییر رنگ ناخن‌ها و انگشت‌های پا حساس باشند. توصیه ما به این عزیزان، پوشیدن کفش‌های مناسب است. این افراد نباید ناخن‌های خود را بیش از اندازه کوتاه کنند. به علاوه پرهیز از نوشیدن الکل و توجه ویژه به بهداشت بسیار مهم است و یک اقدام پیشگیرانه برای جلوگیری از سیاه شدن پای دیابتی است.
کسانی که ضمن ابتلا به دیابت، از بیماری‌های کلیوی و قلبی، مشکلات بینایی و چاقی نیز رنج می‌برند، بیش از سایر دیابتی‌ها در معرض سیاه شدن پای دیابتی هستند و باید بیشتر مراقب باشند.
برای درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی و جلوگیری از سیاه شدن پا، روش‌های مختلفی وجود دارد که ابتدایی‌ترین آن، مصرف داروهای ضد انعقادی و آنتی بیوتیک‌ها است. به علاوه استفاده از پانسمان‌های موثر نظیر پانسمان طبادرم پلاس نقره، پانسمان طبی برن ترینا، پانسمان طباگرن پلاس نقره و… برای درمان زخم پای ناشی از دیابت، موثر است. آمپوتاسیون، تنها در موارد ضروری و به منظور نجات جان بیمار به کار می‌رود و در فرایند آن پا یا انگشتان سیاه شده قطع می‌شوند.
با توضیح درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی همراه‌تان بودیم و روش‌های مختلف معالجه عفونت انگشت پا را با همدیگر بررسی کردیم. از علائم زخم دیابتی، درمان قطعی زخم پای دیابتی و سیاه شدن پای دیابتی برایتان گفتیم و حال می‌خواهیم مقاله را با دو توصیه مهم به پایان برسانیم.
نخست اینکه یادتان باشد همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. شما می‌توانید با اصلاح سبک زندگی و پرهیز از رفتارهای پرخطر، دیسک ابتلا به زخم و عفونت انگشت پا در دیابت را به حداقل برسانید.
و اما توصیه دوم؛ برای درمان عفونت‌های انگشت پا دیابتی، به مراکز معتبر مراجعه کنید و از متخصصین حرفه‌ای و باتجربه کمک بگیرید. مجموعه ما، در خدمت شما است و آمادگی خود را برای ارائه خدمات پزشکی در درمان عفونت انگشت پا دیابتی اعلام می‌نماید؛ با ما در تماس باشید.