نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

درمان انواع مختلف پارگی مینیسک زانو + ۷ مراقبت ضروری

درمان پارگی مینیسک زانو ۹ روش دارد که متناسب با شرایط شما انتخاب می‌شوند . در ابتدای امر لازم است به شما بگوییم که باید درمان این عارضه را جدی بگیرید، زیرا این آسیب به‌قدری خطرناک است که باعث تخریب دائمی مفصل زانو می‌شود. چناننچه فقط یک پارگی ساده مینیسک درمان نشود، شما برای انجام امور روزمره‌تان، به سادگی محتاج دیگران می‌شوید، از این رو در ادامه، به شما می‌گوییم که هریک از راه‌های درمان، مناسب کدام نوع پارگی است. شاید برایتان جالب باشد بدانید که نوع خاصی از پارگی مینیسک وجود دارد که بدون درد شروع می‌شود اما به ‌سرعت پیشرفت کرده و نیاز به جراحی فوری پیدا می‌کند. این‌ها تنها بخشی از داستان است؛ اطلاعات کامل را در بخش‌های بعدی بخوانید.

این مقاله به طور تخصصی به موضوع درمان مینیسک می‌پردازد، برای تکمیل اطلاعات خود از علائم این آسیب، «مقاله پارگی مینیسک زانو» را مطالعه کنید.

آنچه در ادامه میخوانید:

آیا درمان هرکدام از ۶ نوع پارگی مینیسک زانو متفاوت است؟

بله درمان انواع پارگی مینیسک زانو با توجه نوع پارگی، محل و شدت آن، سن، سطح فعالیت و علائم زانویتان متفاوت است.

به طور کلی، پارگی‌هایی که در قسمت‌های خارجی مینیسک رخ می‌دهند، خون‌رسانی بهتری دارند و احتمال بهبودی خود به خودی در آنها بیشتر است. در مقابل، پارگی‌هایی که در قسمت‌های داخلی مینیسک رخ می‌دهند، خونرسانی ضعیفی دارند و معمولاً نیاز به جراحی دارند.

در اینجا به طور خلاصه به تفاوت درمان انواع پارگی مینیسک زانو می‌پردازیم:

استراحت، کمپرس سرد و فیزیوتراپی

پارگی‌های طولی، عرضی، مختلط، زبانه‌ای و دژانراتیو (سائیدگی) در صورتی که به تشخیص پزشک شدید نباشند، با همین درمان‌ها رفع می‌شوند.

آرتروسکوپی و جراحی

در پارگی دسته سطلی که معمولا باعث قفل شدن زانو می‌شود، جراحی و آرتروسکوپی، فوریتی اورژانسی دارند و باید هر چه زودتر انجام بشوند تا قطعه جدا شده را به محل اصلی خود باز‌گردانند یا اینکه آن را بر‌دارند.

همچنین پارگی شعاعی و ریشه‌ای هم خود به خود بهبود پیدا نمی‌کنند و باید به سرعت جراحی شوند. در مجموع هرکدام از پارگی‌هایی که ذکر شدند در صورتی که شدید باشند، نیاز به جراحی و آرتروسکوپی فوری دارند.

همان‌طور که در مقدمه خواندید دراره درمان این عارضه همه چیز به تشخیص پزشک بستگی دارد و ما نشان دادیم چگونه عدم درمان اصولی این بیماری، موجب تخریب مفصل زانو می‌شود و توانایی حرکت را برای همیشه از شما می‌گیرد. بنابراین مهم نیست که پارگی از چه نوعی است، در هرصورت شما باید به پزشک مراجعه کنید تا بهترین درمان مناسب وضعیت خود را دریافت کنید.

و در نهایت، شناخت انواع پارگی، به شما کمک می‌کند تا بهتر بتوانید با این آسیب‌ها برخورد کنید و جلوی عوارض جدی‌تر آن‌ها را بگیرید. از پارگی‌های ساده‌ای که با استراحت بهبود می‌یابند تا نوع دژنراتیو که از یک مقطع زمانی به بعد سرعت پیشرفت آن بسیار بالاست، همگی نیاز به توجه و درمان به‌موقع دارند. نباید فراموش کرد که نادیده گرفتن این علائم، عواقب جدی‌تری مثل نیاز به جراحی‌های سنگین یا فلج دائمی را به دنبال دارد. به همین دلیل، اگر با هرگونه مشکل در زانو مواجه شدید، باید هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید تا از بروز مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری شود.

بهترین معالجه پارگی مینیسک زانو، با تشخیص دقیق ممکن می‌شود

تا زمانی که تشخیص این مشکل به دقیق‌ترین شکل ممکن انجام نشود، هر نوع درمانی که ارائه شود، تیری در تاریکی است.

تشخیص پارگی مینیسک زانو، یک فرآیند چند مرحله‌ای است که با هدف تعیین نوع و شدت آسیب انجام می‌شود. مراحل تشخیص به شرح زیر است:

گرفتن تاریخچه پزشکی

پزشک در ابتدا از شما در مورد علائم، نحوه آسیب دیدگی، سابقه آسیب‌های قبلی زانو و سطح فعالیت شما سوالاتی می‌پرسد.

معاینه فیزیکی

پزشک زانوی شما را به دقت معاینه می‌کند و به دنبال علائمی مانند درد، تورم، صدا دادن زانو، محدودیت حرکتی و احساس ناپایداری در زانو می‌گردد. همچنین، ممکن است آزمایش‌های خاصی مانند آزمایش «مک‌موری» را برای تشخیص پارگی مینیسک انجام دهد. در آزمایش مک‌موری، پزشک زانوی شما را خم و راست می‌کند و همزمان آن را به داخل و خارج می‌چرخاند. اگر در هنگام این حرکات درد یا صدای کلیک در زانو احساس شود، ممکن است نشانه پارگی مینیسک باشد.

تصویربرداری

پزشک ممکن است برای تأیید تشخیص و بررسی شدت آسیب، از روش‌های تصویربرداری استفاده کند. برخی از روش‌های تصویربرداری که برای تشخیص پارگی مینیسک استفاده می‌شوند عبارتند از:

• تصویربرداری با اشعه ایکس

 تصویربرداری با اشعه ایکس به تشخیص شکستگی استخوان و سایر آسیب‌های زانو کمک می‌کند، اما معمولاً برای تشخیص پارگی مینیسک مفید نیست.

• تصویربرداری MRI

 MRI بهترین روش تصویربرداری برای تشخیص پارگی مینیسک است. MRI تصاویر دقیقی از بافت‌های نرم زانو، از جمله مینیسک ارائه می‌دهد و می‌تواند نوع، محل و شدت پارگی را نشان دهد.

• سی تی اسکن

 سی تی اسکن تصاویر مقطعی از زانو ارائه می‌دهد و می‌تواند به تشخیص آسیب‌های استخوانی و غضروفی کمک کند.

• سونوگرافی

سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر از بافت‌های نرم زانو استفاده می‌کند. سونوگرافی می‌تواند به تشخیص پارگی مینیسک، التهاب و تجمع مایع در زانو کمک کند.

تشخیص درست و به موقع، به منظور انتخاب روش درمان مناسب و پیشگیری از عوارض جدی، ضروری است. در صورت تجربه علائمی مانند درد، تورم، صدا دادن زانو یا محدودیت حرکتی، فورا به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با انجام معاینات و تصویربرداری لازم، نوع و شدت پارگی مینیسک شما را تشخیص داده و درمان مناسب را شروع می‌کند. تاخیر در تشخیص و درمان به تشدید آسیب و نیاز به جراحی‌های پیچیده‌تر منجر می‌شود.

۸ مراقبت‌ بعد از درمان مینیسک زانو + اثر زانوبند بر مینیسک

بعد از بهبودی، رعایت مراقبت‌های لازم برای بهبودی سریع‌تر و پیشگیری از عوارض ضروری است. این مراقبت‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

استراحت

در روزهای اول بعد از درمان، به زانوی خود استراحت دهید و از انجام فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های پرفشار خودداری کنید. میزان استراحت مورد نیاز به نوع درمان و شدت آسیب بستگی دارد. پزشک شما دستورالعمل‌های لازم را در این مورد به شما ارائه می‌دهد.

کمپرس سرد

در 48 ساعت اول بعد از درمان، از کمپرس سرد به مدت 20 دقیقه و هر 2 تا 4 ساعت یکبار استفاده کنید. کمپرس سرد به کاهش درد، تورم و التهاب کمک می‌کند.

بالا نگه داشتن پا

در هنگام استراحت، پای خود را بالاتر از سطح قلب قرار دهید. این کار به کاهش تورم و بهبود گردش خون در زانو کمک می‌کند.

داروهای مسکن و ضد التهاب

پزشک شما ممکن است داروهای مسکن و ضد التهاب را برای کنترل درد و التهاب تجویز کند. این داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنید.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی نقش مهمی در بهبودی بعد از درمان پارگی مینیسک دارد. فیزیوتراپیست به شما تمرینات خاصی را آموزش می‌دهد که به تقویت عضلات اطراف زانو، بهبود دامنه حرکتی زانو و افزایش پایداری زانو کمک می‌کنند. همچنین، ممکن است از روش‌های دیگری مانند ماساژ، اولتراسوند و تحریک الکتریکی برای کاهش درد و التهاب استفاده کند.

استفاده از عصا یا واکر

در صورتی که پزشک شما توصیه کند، ممکن است نیاز باشد تا مدتی از عصا یا واکر برای راه رفتن استفاده کنید. این کار به کاهش فشار بر روی زانو و پیشگیری از آسیب بیشتر کمک می‌کند.

بازگشت تدریجی به فعالیت

بعد از درمان پارگی مینیسک، به تدریج به فعالیت‌های روزمره و ورزش بازگردید. از انجام فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های پرفشار تا زمانی که پزشک شما اجازه نداده است خودداری کنید.

مراجعه به پزشک

در صورت تجربه علائمی مانند افزایش درد، تورم، قرمزی یا ترشح از محل جراحی، به پزشک خود مراجعه کنید.

زانوبند برای مینیسک مفید است؟

زانوبند باعث حفظ فرم اصلی زانو می‌شود و اجازه‌ی لیز خوردن و فشارهای متعدد را به آن نمی‌دهد و از این جهت مفید است.

رعایت مراقبت‌های بعد از درمان برای بهبودی سریع‌تر و پیشگیری از عوارض وخیم‌تر، ضروری است. شما بایستی دستورالعمل‌های پزشک خود را به دقت دنبال کنید و در صورت داشتن هرگونه سوال یا نگرانی با پزشک خود مشورت کنید. عدم رعایت مراقبت‌های لازم به تأخیر در بهبودی به عود پارگی مینیسک و سایر عوارض منجر می‌شود.

پیشگیری از پاره شدن مینیسک زانو

اگرچه آسیب به مینیسک زانو همیشه قابل پیشگیری نیست، اما با رعایت نکات زیر می‌توانید خطر ابتلا به این آسیب را کاهش دهید:

گرم کردن قبل از ورزش

قبل از شروع هر گونه فعالیت ورزشی، عضلات خود را به خوبی گرم کنید. گرم کردن باعث افزایش جریان خون در عضلات، افزایش انعطاف پذیری و کاهش خطر آسیب دیدگی می‌شود.

تقویت عضلات اطراف زانو

عضلات قوی اطراف زانو به پایداری زانو و کاهش فشار بر روی مینیسک کمک می‌کنند. برای تقویت عضلات اطراف زانو، می‌توانید از تمرینات قدرتی مانند اسکوات، لانژ و پرس پا استفاده کنید.

استفاده از تکنیک‌های صحیح در هنگام ورزش

استفاده از تکنیک‌های صحیح در هنگام ورزش، به خصوص در ورزش‌هایی که با حرکات چرخشی یا پرشی همراه هستند، می‌تواند به کاهش فشار بر روی زانو و پیشگیری از پارگی مینیسک کمک کند.

استفاده از کفش مناسب

کفش‌های نامناسب می‌توانند باعث افزایش فشار بر روی زانو و افزایش خطر پارگی مینیسک شوند. مطمئن شوید که کفش‌های شما اندازه مناسب، پشتیبانی کافی و کفی مناسب برای فعالیت ورزشی شما را دارند.

کنترل وزن

اضافه وزن باعث افزایش فشار بر روی مفاصل، از جمله زانو می‌شود و خطر پارگی مینیسک را افزایش می‌دهد. با حفظ وزن مناسب می‌توانید خطر پارگی مینیسک را کاهش دهید.

پرهیز از حرکات ناگهانی

حرکات ناگهانی و چرخشی، به خصوص در هنگام ورزش، می‌توانند باعث پارگی مینیسک شوند. سعی کنید از انجام این حرکات خودداری کنید.

استفاده از وسایل محافظتی

در ورزش‌هایی که خطر آسیب دیدگی زانو بالا است، مانند فوتبال، بسکتبال و اسکی، از وسایل محافظتی مانند زانوبند استفاده کنید.

توجه به علائم هشدار دهنده

در صورت احساس درد، تورم یا صدا دادن زانو، به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان به موقع آسیب‌های جزئی می‌تواند از تبدیل شدن آنها به آسیب‌های جدی‌تر مانند پارگی مینیسک جلوگیری کند.

با رعایت نکات پیشگیری از جراحت مینیسک زانو می‌توانید خطر ابتلا به این آسیب را کاهش دهید و از سلامت زانوهای خود محافظت کنید. پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. با رعایت نکات پیشگیری می‌توانید از بروز این آسیب دردناک و عوارض آن جلوگیری کنید و زندگی سالم و فعالی داشته باشید. عدم توجه به سلامت زانو و پیشگیری از آسیب‌های آن می‌تواند به مشکلات جدی در آینده و محدودیت در انجام فعالیت‌های روزمره منجر شود.

سوالات متداول

آیا پیاده‌روی برای آسیب مینیسک زانو ضرر دارد؟

در صورت پارگی مینیسک، پیاده‌روی تنها زمانی مجاز است که هیچ دردی یا فشار شدیدی در مفصل زانو احساس نشود. اگر بیمار هنگام راه رفتن کمی ناراحتی حس کند و شدت پارگی کم باشد، می‌توان با احتیاط پیاده‌روی کرد. اما اگر پس از پیاده‌روی درد تشدید شود یا تورم ایجاد گردد، باید تا زمان بهبودی کامل از پیاده‌روی پرهیز کرد. در برخی موارد، نادیده گرفتن این عارضه و ادامه پیاده‌روی ممکن است منجر به آسیب‌های جدی‌تر به مفصل زانو شود.

مدت زمان بهبودی جراحت مینیسک زانو چقدر است؟

مدت بهبودی پارگی مینیسک بین ۴ تا ۸ هفته متغیر است. این زمان بر اساس محل و شدت پارگی متفاوت است. پارگی‌های کوچک‌تر معمولاً سریع‌تر بهبود می‌یابند، اما در موارد شدیدتر، نیاز به زمان بیشتری برای بهبودی وجود دارد.

برای بهبود پارگی مینیسک چه غذایی بخوریم؟

یک رژیم غذایی سالم و متنوع که شامل پروتئین‌های مناسب، مواد ضدالتهاب، ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها باشد، به بهبود سریع‌تر مینیسک کمک می‌کند. مواد غذایی مانند ماهی‌های چرب، میوه‌ها، سبزیجات تازه، آجیل و آب فراوان می‌توانند نقش مهمی در کاهش التهاب و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده داشته باشند.

آیا مینیسک پاره شده زانو خودبه‌خود ترمیم می‌شود؟

بله، برخی از پارگی‌های کوچک و خفیف مینیسک زانو به‌مرورزمان و بدون نیاز به جراحی ترمیم می‌شوند. اما پارگی‌های وسیع‌تر یا شدیدتر به جراحی آرتروسکوپی نیاز دارند تا روند بهبود سریع‌تر و مؤثرتر انجام شود. رعایت دستورات پزشک و استراحت کافی در بازگشت به فعالیت‌های عادی بسیار مهم است.

آیا پیاده‌روی برای پارگی مینیسک زانو ضرر دارد؟

دقت کنید که پیاده‌روی باید آرام و کوتاه باشد، زیرا باعث قوی شدن ماهیچه‌های دور زانو می‌شود و خون را در اطراف آن به گردش در می‌آورد اما این مسئله خیلی حساس است و نظر قطعی را باید پزشک معالج‌تان بدهد.

سخن پایانی

درمان پارگی مینیسک زانو موضوعی نیست که بتوانید آن را به تعویق بیندازید یا با درمان‌های خودسرانه از آن عبور کنید. همان‌طور که در این مقاله به‌طور جامع توضیح داده شد، انواع پارگی، هرکدام عوارض و درمان‌های خاص خود را دارند، از جمله درمان‌های غیرجراحی، جراحی، و حتی درمان‌های خانگی و گیاهی که تنها تحت شرایطی خاص و با مشاوره پزشک قابل اجرا هستند. این آسیب زانو اگر به‌موقع درمان نشود، به مشکلات حرکتی جدی‌تر و حتی نیاز به جراحی‌های پیچیده‌تر ختم می‌شود.

هرچند برخی از درمان‌های خانگی می‌توانند تسکین‌دهنده باشند، اما تشخیص دقیق و درمان حرفه‌ای اولین و ضروری‌ترین اقدام است. نادیده گرفتن علائم و انجام درمان‌های نامناسب، خطراتی را در پی دارد که تا آخر عمر گریبان‌گیرتان می‌شود. اگر هنوز شک دارید که کدام مسیر درمانی برای شما مناسب‌تر است، بهترین گزینه مراجعه به متخصصان حرفه‌ای است.

در ام‌کلینیک، تیمی از متخصصین زانو آماده هستند تا با استفاده از جدیدترین روش‌های درمانی و تکنولوژی‌های پیشرفته، شما را در مسیر بهبودی همراهی کنند. از همین حالا برای درمان مینیسک خود اقدام کنید و از خطرات جدی‌تر پیشگیری کنید. برای دریافت نوبت از دکمه پایین همین قسمت می‌توانید اقدام کنید.

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو